Στις 6 Αυγούστου συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του πρωτοπόρου της βουλγαρικής εφαρμοσμένης γραφίστικης, Στέφαν Κάντσεφ. Με την αφορμή αυτή τα Βουλγαρικά Ταχυδρομεία εκτύπωσαν και κυκλοφόρησαν ειδική φιλοτελική έκδοση βάσει σχεδίου του καθηγητή Τόντορ Βαρντζίεφ. Λεπτομέρειες για τον καλλιτέχνη από τον Ντιμίταρ Παλασεφ.

"Γεννήθηκε στο Καλόφερ σε οικογένεια του καλλιτέχνη Κίρο Κάντσεφ, ο οποίος ζωγράφισε τις εικόνες και τις τοιχογραφίες στις τρεις εκκλήσεις στο Καλόφερ και του ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου στην Στάρα Ζαγκόρα, καθώς επίσης πολλούς ναούς στη περιοχή Πλόβντιφ και Στάρα Ζαγόρα. "Εγώ τον βοηθούσα στη εργασία", λέει για τον πατέρα του σε μια συνέντευξη Στέφαν Κάντσεφ. "Ήμουν κοντά του, παρακολουθούσα ό,τι κάνει και έμαθα. Αργότερα, ακόμα μαθητής, γνώρισα πολλούς καλλιτέχνες. Ακόμα πριν γίνω φοιτητής στη Ακαδημία καλλών τεχνών, ξεκίνησα να ασχολούμαι με την γραφιστική τέχνη".

Ο Στέφαν Κάτνσεφ ήταν μαθητής του γνωστού στην χώρα μας και στο εξωτερικό ζωγράφο, ακαδημαϊκό Ντέτσκο Ουζούνοφ. Έχει συνεργαστεί με ξακουστούς καλλιτέχνες όπως τους Ηλία Μπέσκοφ, Μπόρις Αγγελούσεφ, Αλέξαντερ Ζέντοφ και άλλους. Ακόμη και με τα πρώτα έργα του κάνει εντύπωση με την πρωτότυπη δημιουργία, για παράδειγμα, στην τέχνη του λογότυπου. Δικά του είναι τα εμβληματικά σήματα της Ένωσης Βουλγάρων Ζωγράφων, της Εθνικής Τηλεόρασης, του Εθνικού Μεγάρου Πολιτισμού, του Κουκλοθέατρου Σόφιας και άλλων πολιτιστικών θεσμών και επιχειρήσεων.

Δημιούργησε πάνω από 800 λογότυπα και πάνω από 700 γραμματόσημα, φακέλους, σφραγίδες. Δικό του είναι το περίφημο "σκακιστικό" γραμματόσημο από το 1974 το πρώτο στον κόσμο σε αυτό το θέμα. Ο καλλιτέχνης διαμορφώνει και σχεδιάζει βιβλία, περιοδικά, αφίσες, νομίσματα. Το σύνθημά του ήταν πάντα: "Να κάνω καλά την δουλειά μου, ποιοτικά. Ο άνθρωπος πρέπει να επιδιώκει την ομορφιά". Τα έργα του βρίσκονται σε έγκυρους διεθνείς οδηγούς, άτλας, άλμπουμ, ημερολόγια, εγκυκλοπαίδειες.

Μπορούσε μόνο με μια πινελιά να αναδημιουργήσει μια ιδέα, χωρίς να σηκώσει το χέρι του από το φύλλο. Έλαβε αναγνώριση και βραβεία στην χώρα και το εξωτερικό. Ακόμα το 1966 παγκόσμιοι ειδικοί ανακοινώνουν 23 έργα του, που παρουσιάστηκαν στην πρώτη έκθεση για το πρώτο εμπορικό σήμα στη Νέα Υόρκη, για αδιαμφισβήτητη κορυφή στην τέχνη. Το 1967 έγινε δεκτός ως μέλος γραφίστας της παγκόσμιας Ένωσης Εφαρμοσμένων Τεχνών. Ενώ το 1992 το Διεθνές Βιογραφικό Κέντρο στο Κέιμπριτζ τον τίμησε με το "Βραβείο για επίτευγμα του εικοστού αιώνα". Δύο χρόνια αργότερα κέρδισε το βραβείο "Eurodesign", το οποίο απονέμεται από το Διεθνές Κέντρο Εμπορικού Σήματος στις Βρυξέλλες.

Είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά αυτό το αξιόλογο άνθρωπο σχεδόν 25 ετών έχω υπέροχες αναμνήσεις από τον ίδιο. Σεμνός, ήσυχος, εγκάρδιος, πάντα χαμογελαστός, μιλά απλά με τους ανθρώπους. Όταν τον επισκέφτηκα για να μιλήσουμε για τα σχέδια του στο φιλοτελισμό, με καλωσόρισε φιλικά, αλλά πάντα έκρυβε αυτό που ζωγραφίζει. Έλεγε ότι θα τα δω όταν κυκλοφορήσουν και δημοσιευθούν. Τότε θα δω τις ιδέες του και την υλοποίησή τους. Με την ευκαιρία της 80ης επετείου του στη Σόφια είχε έκθεση Ο Στέφαν Κάντσεφ απεβίωσε το 2001, λίγο μετά την συμπλήρωση τα 86 του. Αλλά άφησε αξέχαστες αναμνήσεις σε όλους που τον γνωρίσαμε και επικοινωνούσαμε μαζί του, καθώς και σημαντικά ίχνη στο παγκόσμιο πολιτισμό.

Δείτε μια ιστοσελίδα αφιερωμένη στα έργα του Στέφαν Κάντσεφ:www.stefankanchev.com

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα