Ένας από τους πιο αξιόλογους σύγχρονους ποιητές μας, ο Λιουμπομίρ Λέβτσεφ, περιμένει έκδοση ενός βιβλίου του στα αραβικά. Πρόκειται για την ποιητική συλλογή "Μανόλια – ερωτευμένα λόγια" που μεταφράστηκε από τον συνάδελφό μας, Χένταρ Σαλφίτζ από την υπηρεσία στην αραβική γλώσσα.

Να τι έγραψε στον πρόλογο του βιβλίου ο Χένταρ: "Διαβάζω την ποίηση του Λιουμπομίρ Λέβτσεφ και φαντάζομαι ότι η ζωή είναι περιστέρι που κρύβει στο ένα από τα φτερά του τον θάνατο, και στο άλλο του φτερό – τον έρωτα. Και καμιά φορά ανάμεσα στον θάνατο, που είναι απουσία, και στον έρωτα, που είναι παρουσία, ταλαντεύεται αυτό το καλάμι που λέγεται "άνθρωπος". Ο χώρος της ποίησης είναι απέραντη έρημος – ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο".

"Τότε τι ακριβώς είναι η ποίηση; Είναι η συνάντηση με κάποιο άγνωστο, τον οποίο συναντάς μόνο ανάμεσα στα λόγια, αλλά σε άλλο χρόνο. Και ο ρόλος της ποίησης είναι να θέσει τα θεμέλια αυτού του άλλου χρόνου", αναφέρει ο Χένταρ Σαλφίτζ.

"Υπάρχει ποίηση που έχει πιάσει το νήμα της ζωής και την ακολουθεί. Αυτή η ποίηση είναι μικρότερη από τη ζωή. Υπάρχει, όμως, και ποίηση που έχει αγκαλιάσει τη ζωή, για να την αιχμαλωτίσει και να την κρατήσει στη στιγμή της. Αυτή η ποίηση είναι μεγαλύτερη από τη ζωή. Γι’ αυτό είναι μεγαλύτερη και από τον χρόνο. Δηλαδή, δημιουργεί τη στιγμή, μέσα στην οποία διασταυρώνονται οι εποχές, απορρίπτει την αναλογία και τη συνήθεια, δεν ξεφεύγει σαν τον άνεμο", λέει ο μεταφραστής.

"Είναι ο χρόνος – μέθη, που μας διαχωρίζει από τον χρόνο των πραγμάτων, από τον χρόνο των ωρών. Δεν τρέχει σαν ποτάμι, ξεσπάει και αναβλύζει, δεν ακολουθεί στην ιστορία, αλλά θέτει μια αρχή.

Με τέτοια ποίηση ο Λιουμπομίρ Λέβτσεφ προσπαθεί να δημιουργήσει για τον άνθρωπο ειδικό χώρο στην Οικουμένη. Όλες οι προσπάθειες για τέτοια κτίση έχουν τον ίδιο πυρήνα. Ανάμεσα στα πολλά λόγια μας τον αποκαλύπτει μια πρόταση του ποιητή Λομπαρντί: "Ο θάνατος και ο έρωτας είναι δίδυμα αδέλφια". Η ποίηση είναι προσπάθεια του έρωτα που ήταν ή που είναι, και παράλληλα είναι προσπάθεια του θανάτου που πέρασε ή έρχεται. Ο θάνατος ολοκληρώνει αυτό που αρχίζει με τον έρωτα.

Ο έρωτας είναι απέραντος. Κανείς δεν μπορεί να φτάσει στο άπειρο. Γι’ αυτό ο θάνατος επεμβαίνει σαν ανάγκη. Αυτό όμως δεν είναι η απαραίτητη εγκατάλειψη της ζωής, αλλά σωτηρία από αυτά, στα οποία η ύπαρξη θέτει όρια. Μάταια μέσα στα όριά του ο άνθρωπος προσπαθεί να γλιτώσει από τους περιορισμούς που θέτει ο κόσμος στον έρωτα. Γι’ αυτό πρέπει να τους ξεπεράσει. Αυτό το άλμα, δηλαδή αυτός ο θάνατος, δεν είναι ο θάνατος του έρωτα, είναι μάλλον ο θάνατος όλων αυτών που εναντιώνονται στον έρωτα. Δεν είναι μετάβαση της στιγμής στην αιωνιότητα, αλλά ενισχύει και υποστηρίζει τη στιγμή. Είναι η φωνή του ερωτευμένου: "Σταμάτησε, στιγμή!" Ο ερωτευμένος δεν πεθαίνει με πραγματικό θάνατο, πεθαίνει μόνο για να πεθάνει και ο κόσμος που παρεμποδίζει τον έρωτα. Για μια στιγμή η ποίηση μας δείχνει κάθε άγνωστο ερωτευμένο, που τη στιγμή της έμπνευσης αυτής, μας άφησε την ουσία του… τον άγνωστο που γεννιέται ασταμάτητα.

Για μια στιγμή η ποίηση προκαλεί μέσα μας το αίσθημα ότι κυριαρχούμε σε όλη τη ζωή στην πληρότητά της, μας κάνει όμως να νιώθουμε και το εντελώς αντίθετο – ότι η πραγματική ζωή δεν έχει αρχίσει ακόμη. Η ποίηση είναι και πουλί που στο ένα φτερό του κουβαλά τη φθορά, και στο άλλο - την απεραντοσύνη.

Η "Μανόλια" είναι το αιώνιο πουλί που τρέφει τα κουρασμένα πνεύματά μας", καταλήγει στον πρόλογο ο Χένταρ Σαλφίτζ.  

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα