Στις 11 Φεβρουαρίου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο με μουσείο της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών εγκαινιάζεται η έκθεση "Βουλγαρική αρχαιολογία 2015". Η έκθεση διοργανώνεται για ένατη φορά, παρουσιάζοντας τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα του περασμένου χρόνου. 401 είναι οι αρχαιολογικές έρευνες το 2015.

"Έχουμε αρκετή δουλειά και την κάνουμε καλά", επεσήμανε ο διευθυντής του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, υφηγητής διδάκτορας Λιουντμίλ Βαγκαλίνσκι. "Έχουμε ευρήματα, που εκτίθενται σε 24 βιτρίνες, άλλα 50 παρουσιάζονται σε αφίσες. Όλα τα ευρήματα αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα των ερευνών μας".

Πρόκειται όχι μόνο για αρχαιολογικές ανασκαφές, αλλά και για έρευνες εδάφους και παρατηρήσεις – εντοπισμό αρχαιολογικών χώρων. Οι ανασκαφές στο έδαφος της χώρας είναι πάνω από 300. 15 μουσεία βοήθησαν για πολλοστή φορά, παραχωρώντας για την έκθεση ευρήματα των Βουλγάρων αρχαιολόγων.

Διαλέγουμε να σας διηγηθούμε για τις ανασκαφές στην πλατεία της Αγίας Κυριακής στο κέντρο της Σόφιας. Η επικεφαλής των ερευνών είναι η βοηθός καθηγήτρια διδάκτορας Βέσελκα Κατσάροβα.

"Ο αρχαιολογικός χώρος διαθέτει πολλά ευρήματα, ακόμη και απροσδόκητα για μας", αναφέρει η ίδια. "Η εργασία στην πόλη γενικά είναι προβλέψιμη γιατί στη Σόφια γίνονται αρχαιολογικές έρευνες από πάνω από 100 χρόνια. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ενδιαφέρον ότι ως αποτέλεσμα των ερευνών διαμορφώθηκε μια υπόθεση, ότι κάτω από τη σύγχρονη πλατεία της Αγίας Κυριακής βρισκόταν η πλατεία της αρχαίας ρωμαϊκής πόλης Σερδική. Στην ίδια την αρχή των ανασκαφών μας αποδείχθηκε ότι οι υποθέσεις στην αρχαιολογία όχι πάντα επιβεβαιώνονται. Στην πραγματικότητα, βρήκαμε τμήματα δύο κτιρίων και δρόμου που απορρίπτουν αυτόματα την υπόθεση ότι πλατεία βρισκόταν σ’ αυτό το σημείο. Και από εδώ και πέρα, ερευνώντας τα κτίσματα, ανακαλύψαμε ένα απροσδόκητο για όλη την ομάδα εύρημα. Κάτω από το πάτωμα ενός από τα κτίρια βρήκαμε κρυμμένο πήλινο δοχείο, γεμάτο 3000 περίπου ασημένια νομίσματα της Ρωμαϊκής περιόδου, που μαζεύονταν επί πάνω από 200 χρόνια. Το πιο παλιό νόμισμα είναι του αυτοκράτορα Νέρωνος, δηλαδή από το μέσα του 1^ου αιώνα. Τα νεότερα είναι από τη δεκαετία του ’20 του 3^ου αιώνα. Επί του αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Σεβήρου μαζεύονταν για παράδειγμα εκδόσεις νομισμάτων 14 αυτοκρατόρων και 9 αυτοκρατειρών. Πολύ ενδιαφέρον εύρημα, το μεγαλύτερο του είδους του, που έχει βρεθεί μέχρι τώρα σε ανασκαφές στη Σόφια".

Κοντά στον θησαυρό νομισμάτων στην έκθεση παρουσιάζονται και όμορφα σκεύη, κάποια εκ των οποίων πλήγηκαν από τη φθορά του χρόνου.

"Τα σκεύη που εκτίθενται στη βιτρίνα μαζί με τον θησαυρό, είναι από διαφορετική περίοδο. Χρονολογούνται στην περίοδο 15^ου – 17^ου αιώνα, όταν τα αρχαία κτήρια είχαν σχεδόν κατεδαφιστεί. Και στην ουσία, πάνω τους ήδη αναπτυσσόταν η Σόφια της περιόδου πριν από την Απελευθέρωση από οθωμανική κυριαρχία. Τα ευρήματα αυτά δεν είναι σε καλή κατάσταση. Εκπονήσαμε αυτά που έχουν διασωθεί καλύτερα. Δείχνουν, όμως, ένα πολύ υψηλό επίπεδό της καθημερινής ζωής των τότε κατοίκων. Είναι αρκετά ακριβά για την εποχή τους κεραμικά αντικείμενα, ιδιαίτερα αυτά με τις τουλίπες που είναι σε ένα πολύ χαρακτηριστικό στυλ της οθωμανικής κεραμικής. Επίσης, οι γυάλινες κούπες, που πιθανότερα εισήχθησαν από τη Δυτική Ευρώπη. Είναι απόδειξη για την αρκετά καλή οικονομική κατάσταση των κατοίκων της Σόφιας εκείνη την εποχή".

Μέχρι τώρα οι αρχαιολόγοι έχουν ερευνήσει μικρό μέρος της πλατείας της Αγίας Κυριακής. Οι ανασκαφές χρηματοδοτούνται από τον Δήμο Σόφιας στο πλαίσιο του προγράμματος "Πολιτισμός". Φέτος συνεχίζονται.

"Υπάρχει τάση για ολόκληρη αναδόμηση της πλατείας που θα γίνει τα επόμενα χρόνια", επισημαίνει η Βέσελκα Κατσάροβα.

Κι εμείς θα εξακολουθήσουμε να σας διηγούμαστε για τα ευρήματα των αρχαιολόγων – όχι μόνο στη Σόφια, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα