Μετά τις άσπρες και κόκκινες μαρτενίτσες, παραδοσιακά οι δρόμοι της Σόφιας ανθοστολίζονται, τα παιδιά πηγαίνουν με λουλούδια στο σχολείο, υπάρχουν ακόμα άντρες που διαλέγουν δώρα και πολλές γυναίκες είναι ντυμένες με τα καλά τους. Στις 8 Μαρτίου είναι η γιορτή της γυναίκας και της μητέρας.

Πολλοί άνθρωποι είναι χαμογελαστοί, αλλά υπάρχουν και πολλοί που αδιαφορούν ή δυσανασχετούν που στα πεζοδρόμια γίνεται χαμός από πλανόδιους πωλητές. "Μόνο δυο άντρες αγόρασαν λουλούδια", λέει η Ρόνι πίσω από τον πολύχρωμο και αρωματικό της πάγκο. "Δυστυχώς, λουλούδια αγοράζουν συνήθως οι γυναίκες – για τις δασκάλες των παιδιών τους ή για τον ίδιο τον εαυτό τους. Εγώ θα προτιμούσα να λάβω κάποιο δώρο που να μην είναι υλικό – κάποιο βίωμα που να γεννήσει μέσα μου συναισθήματα και η ανάμνησή του να μου δίνει χαρά ακόμα και μετά από καιρό. Αλλά πια οι γυναίκες γίναμε πολύ δυναμικές. Οι άντρες έχασαν το ρόλο τους, σταμάτησαν να κάνουν δώρα για να μην νομίζουν οι σύντροφοί τους πως τις θεωρούν αδύναμες. Είναι κι αυτή η κρίση – όσοι ακόμα τιμούν την γιορτή ψάχνουν κάτι φτηνό".

Η ημέρα της γυναίκας προτείνεται από την Γερμανίδα σοσιαλίστρια Κλάρα Τσέτκιν το 1910 και αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ το 1977. Πριν το 1989 στην Βουλγαρία οι άνθρωποι δεν παρέλειπαν να την σημειώσουν και οι χώροι εργασίας γέμιζαν με γαρύφαλλα, ζουμπούλια και τουλίπες που ανθίζουν αυτήν την εποχή.

"Οι άνδρες οπωσδήποτε χάριζαν λουλούδια", θυμάται η περαστική Αντοανέτα Νικόλοβα. "Οι προϊστάμενοι μάζευαν τις εργαζόμενες, τους απότειναν χαιρετισμό και ευχές, τους επέτρεπαν να σχολάσουν νωρίτερα για να πάνε να γιορτάσουν με τις φίλες τους. Στην τηλεόραση είχε ειδικό πρόγραμμα όλη μέρα και παντού η ατμόσφαιρα ήταν γιορτινή".

Η πρώην δασκάλα Μαγκνταλίνα Ζαχάριεβα σχολίασε αρνητικά τους σημερινούς άντρες: "Πλέον πρόκειται απλά για άλλη μια ημερομηνία", λέει εκείνη. "Δεν είναι άσχημο να την αφιερώσουμε στη γυναίκα, αλλά ο σεβασμός προς το ασθενές φύλο πρέπει να είναι καθημερινό φαινόμενο. Αντ’ αυτού οι άντρες φέρονται άγαρμπα και δεν είναι τυχαίο που τα κορίτσια μας προτιμούν τους ξένους. Είναι σημαντικό ο άντρας να ξέρει να φέρεται, να είναι ευγενικός και τρυφερός. Έτσι που έχουμε καταντήσει οι νέοι πια δεν κάνουν οικογένεια και το κράτος μας απειλείται με εξαφάνιση".

"Οι γυναίκες δεν θέλουν πολλά", συμπληρώνει ένα όμορφο κορίτσι η Ροσίνα. "Το σημαντικό είναι η χειρονομία. Το λουλούδι μπορεί να είναι από τον θάμνο δίπλα στο σπίτι ή να σου φέρουν το πρωινό στο κρεβάτι. Μια τέτοια κίνηση δείχνει καλλιέργεια και ανατροφή".

"Πώς θα υπήρχε ανθρωπότητα αν δεν υπήρχαν οι γυναίκες, οι μητέρες", λέει με στόμφο ο Βάσκο Ζέκοφ, συγγραφέας, ηθοποιός και ζωγράφος. "Δεν είναι ωραίο που αυτή η γιορτή έχει πολιτικό χαρακτήρα και διαχωρίζει τους ανθρώπους. Στη μετάβαση χάσαμε την ευκαιρία να δείχνουμε σεβασμό και φροντίδα, όχι μόνο στις γιορτές μα και κάθε μέρα".

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα
Φωτογραφίες: Λουίζα Λάζαροβα