Κοιτώντας τις θεατρικές αφίσες αναρωτιόμαστε αν το θέατρο παραμένει απαραίτητο σήμερα και αν συμβαδίζει με την εποχή μας. Η αλήθεια είναι πως τα θέματα που επεξεργάζεται είναι διαχρονικά ενώ εμφανίζονται και πολύ επίκαιρα εναλλακτικά είδη θεατρικής δράσης.Η Νέντα Σοκόλοβσκα είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης που ασχολείται με το θέατρο ντοκιμαντέρ που είναι ακόμα άγνωστο στην Βουλγαρία αλλά εξαπλώνεται όλο και περισσότερο.

«Δυσκολεύομαι να θυμηθώ την μοιραία στιγμή που άρχισα να ασχολούμαι με το θέατρο ντοκιμαντέρ, λέει εκείνη. Νομίζω πως η πρώτη μου επαφή ήταν όταν σπούδαζα στην Φινλανδία όπου τα εναλλακτικά θεατρικά είδη ήταν ανεπτυγμένα και μας ενθάρρυναν να αναζητάμε τον προσωπικό μας δρόμο και την προσωπική μας γλώσσα. Τότε συνειδητοποίησα πως όσα συμβαίνουν γύρω μου με ενδιαφέρουν πολύ περισσότερο από τα σενάρια και τις τεχνητές σκηνές».

Ο στόχος της Νέντα είναι να χρησιμοποιεί στις παραστάσεις της μια «ζωντανή γλώσσα» που να αποτυπώνει την πραγματικότητα. Τα θέματά της αφορούν κοινωνικές ομάδες που δεν βρίσκονται συνήθως στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όπως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες, με ασυνήθιστη σεξουαλικότητα ή οι άστεγοι – άνθρωποι με άλυτα προβλήματα, εγκαταλειμένοι και  ξεχασμένοι από τους γύρω τους. Αλλά δεν είναι σωστό να φερόμαστε σ’ αυτούς τους ανθρώπους σαν να είναι φορτίο για μας, από το οποίο μπορούμε να απαλλαγούμε αφήνοντάς το σε κάποια γωνιά. Οι άλλοι άνθρωποι δεν είναι είναι διαφορετικοί και ξένοι, δεν γίνεται να τους αγνοούμε, πρέπει να προσπαθήσουμε να τους καταλάβουμε και να τους βοηθήσουμε αν μπορούμε και αν το θέλουν.

Ο Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκι λέει πως «το θέατρο δεν είναι απλά ένας καθρέφτης που αντικατοπτρίζει τον κόσμο, το θέατρο πρέπει να είναι σφυρί που να τον σμιλεύει και να του δίνει μορφή». Στις παραστάσεις της Νέντα οι ηθοποιοί χτίζουν τους ρόλους τους βάση πραγματικών συνεντεύξεων με ανθρώπους από τις ασθενείς κοινωνικές ομάδες. Παρουσιάζουν την ψυχή αυτών των πλασμάτων και την ιστορία τους. Το τελευταίο πρότζεκτ αυτής της ασυνήθιστης θεατρικής ομάδας λέγεται «Είσοδος».

«Ο στόχος αυτής της πλατφόρμας είναι όχι μόνο να διαδώσουμε το θέατρο ντοκιμαντέρ αλλά και να διευρύνουμε τους ορίζοντές του γιατί αυτή τη στιγμή είναι ακόμα λίγοι οι ηθοποιοί και οι θίασοι που ασχολούνται με αυτό το ίδος θεάτρου. Η ιδέα του πρότζεκτ «Είσοδος» είναι να μην επιτρέψουμε να εξαφανιστεί αυτή η εναλλακτική θεατρική δράση και γι’ αυτό δίνουμε την δυνατότητα σε εξωτερικούς συνεργάτες – ηθοποιούς και θιάσους – να παρουσιάσουν δικές τους παραγωγές που αφορούν κοινωνικά και σύγχρονα θέματα. Το πρότζεκτ λειτουργεί εδώ και μισό χρόνο και εξελισσόμαστε σε κάμποσες κατευθύνσεις. Κατ’ αρχάς ασχολούμαστε με την επωνομαζόμενη «Κίνηση 16» η οποία κάθε μήνα φέρνει κοντά σκηνοθέτες, ηθοποιούς, σεναριογράφους και δραματουργούς που επιλέγουν ένα δημόσιο θέμα που θεωρούν σημαντικό. Για 2 ώρες σχεδιάζουν μια παράσταση που δεν είναι απαραίτητο να υλοποιηθεί αλλά δημιουργεί επαφές και συνεγασίες. Άλλο πρόγραμμά μας είναι το επονομαζόμενο «Μέντορας» που στοχεύει να βοηθά απόφοιτους δραματικών σπουδών να αρχίσουν να εφαρμόζουν όλα αυτά που έχουν μάθει και να μην χάνουν χρόνο, ενέργεια και κυρίως τα κίνητρά τους».

Τα μελλοντικά σχέδια της Νέντα συμπεριλαμβάνουν την δημιουργία ενός ακόμα προγράμματος με το όνομα «Ανακυκλώσιμα». Για τον σκοπό η ομάδα καλεί τους πολίτες να δωρίσουν παλιά ημερολόγια και γράμματα έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα αρχείο από το οποίο οι ηθοποιοί να εμπνέονται.

Η Νέντα Σοκόλοβσκα και η ομάδα της ελπίζουν πως οι άνθρωποι θα γίνουν πιο αλτρουιστές. Θα σταματήσουν να διαχωρίζονται βάση έθνους και θρησκείας και θα μάθουν από τα συναισθήματα και τις ιδέες των συνανθρώπων τους.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα