Χθες η Κρατική Υπηρεσία Αρχείων τίμησε την 65^η επέτειό της. Το γεγονός αποτέλεσε αφορμή να οργανωθούν μερικές εκδηλώσεις, που να επιδείξουν στο ευρύ κοινό τους θησαυρούς, που φυλάσσονται στα εθνικά μας αρχεία. Από την Υπηρεσία μας παρουσιάζουν ένα μοντέρνο αρχείο, στο οποίο φυλάσσονται όχι μόνο χάρτινα έγγραφα, αλλά και έργα τέχνης, τεχνουργήματα, καθώς και πραγματοποιείται ψηφιοποίηση και ηλεκτρονική αρχειοθέτηση.

Με την ευκαιρία της γιορτής της, η Υπηρεσία ανακήρυξε ημέρα «ανοιχτών θυρών» για όλα τα αρχεία της χώρας. Οι επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να δουν ιδιαίτερα πολύτιμα έγγραφα στο Κεντρικό Κρατικό Αρχείο και στο Κρατικό Αρχείο Σόφιας. Μπορούν να δουν επίσης την έκθεση «Τέχνη στα αρχεία», που θα παρουσιάσει καλλιτεχνικά έργα, τα οποία φυλάσσονται στο Κεντρικό Κρατικό Αρχείο. Για εκείνους, που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη διαδικασία αρχειοθέτησης, εξασφαλίστηκε πρόσβαση στο εργαστήριο αναστήλωσης και συντήρησης εγγράφων.

Πόσο μεγάλο είναι το βουλγαρικό κρατικό αρχείο και πόσο εύκολη είναι η διατήρηση των πολύτιμων εγγράφων; Λεπτομέρειες μας παραχώρησε ο διευθυντής της Κρατικής Υπηρεσίας Αρχείων υφηγητής Μιχαήλ Γκρούεφ:

«Υπάρχουν ειδικές απαιτήσεις σαν θερμοκρασία και ορισμένα επίπεδα υγρασίας για ποιοτική διατήρηση, αλλά λίγα είναι τα αρχεία, που καλύπτουν αυτά τα κριτήρια. Το σύστημα της Υπηρεσίας μας περιλαμβάνει δύο κεντρικά αρχεία – αυτό στη Σόφια και το Κεντρικό Στρατιωτικό Αρχείο στο Βελίκο Τίρνοβο, καθώς και 28 περιφερειακά αρχεία σε όλη τη χώρα. Κάθε ένα απ’ αυτά διαθέτει από μερικά κτίρια, τα οποία προσαρμόστηκαν για τον σκοπό. Επειδή ο αρχικός σκοπός των κτιρίων αυτών ήταν άλλος, δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις διατήρησης. Η διατήρηση ενός αρχείου είναι μία ακριβή επιχείρηση, αλλά τα ανεπτυγμένα κράτη επενδύουν σ’ αυτήν, επειδή το αρχείο αποτελεί τη μνήμη του έθνους.»

Τι κάνει σχετικά το βουλγαρικό κράτος;

«Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούμε μεγάλης κλίμακας ψηφιοποίηση. Στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας μας βρίσκεται πληροφοριακό σύστημα των κρατικών αρχείων, που επιτρέπει την αναζήτηση με λέξη κλειδί. Μ’ αυτόν τον τρόπο οι πολίτες με λίγες γνώσεις στον χώρο των αρχείων μπορούν να αναζητήσουν πληροφορίες για γεγονότα και μάλιστα για συγγενείς τους από το παρελθόν. Προσπαθούμε να διευρύνουμε αυτήν την πρόσβαση, αλλά είναι μια μακροχρόνια διαδικασία.»

Πρόσφατα η Υπηρεσία Κρατικών Αρχείων απένειμε το βραβείο «Αναγνώστης της χρονιάς» στον κάτοικο της πόλης Πέρνικ Ρούμεν Ιβανόφ. Το 2015 ο ίδιος πέρασε συνολικά 120 μέρες στα αρχεία, για να βγάλει πλήρεις πληροφορίες για όλους τους δημάρχους στον νομό του Πέρνικ μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου του 1944.

Ο Ρούμεν Ιβανόφ (αριστερά) παραλαμβάνει το βραβείο «Αναγνώστης της χρονιάς».

«Η έκκλησή μας είναι οι πολίτες πιο συχνά να έρχονται στα αρχεία. Είναι το μέρος, όπου φυλάσσονται πολύτιμα έγγραφα, φωτογραφίες και πίνακες. Είναι στοιχεία του παρελθόντος μας, που μας εμπλουτίζουν.»

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα

Φωτογραφίες: Μποζιντάρ Γιάνεφ, BGNES, BTA