Πριν λίγο περισσότερο από δύο χρόνια με την έγκριση του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, καταργήθηκε το σχέδιο του αγωγού φυσικού αερίου «Νότιο Ρεύμα», από τη Ρωσία μέσω της Μαύρης Θάλασσας έως τη Βουλγαρία και στη συνέχεια προς την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη. Ύστερα από διαρκείς, δύσκολες και αντιφατικές διαπραγματεύσεις η Μόσχα και η Άγκυρα υπέγραψαν συμφωνία για νέο αγωγό φυσικού αερίου – το «Τούρκικο Ρεύμα» μέσω της Μαύρης Θάλασσας έως την Ευρώπη. Και προς το παρόν δεν είναι πολύ σαφές τι ακριβώς αποτελεί αυτός ο αγωγός και θα μπορεί εάν κάποτε πραγματοποιηθεί σαν εναλλακτική του Νότιου Ρεύματος να το αντικαταστήσει. Αυτό έμμεσα ομολόγησε και ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν στη Βουδαπέστη την περασμένη εβδομάδα, όταν υπενθύμισε ότι η Μόσχα συνεχίζει να θέλει να αναπτύσσει τη συνεργασία της με την Ευρώπη, αλλά επιμένει και για εγγυήσεις. Ο Πούτιν δεν παρέλειψε να κατηγορήσει και τη Βουλγαρία για την αποτυχία του Νότιου Ρεύματος, επειδή, σύμφωνα με τα λόγια του, λύγισε στην πίεση των Βρυξελλών, που από καιρό δεν ήταν πολύ διατεθειμένες για την υλοποίηση του εν λόγω σχεδίου.

Μπορεί η δήλωση του Πούτιν στην Ουγγαρία να ερμηνεύεται σαν έρευνα για ενδεχόμενα νέα σχέδια μεταφοράς αερίου με τη συμμετοχή της Βουλγαρίας; Μπορεί. Γιατί αυτές οι μανούβρες δε χρονολογούνται από την περασμένη εβδομάδα, ενώ σε μία ή άλλη μορφή δεν έχουν διακοπεί μάλιστα από τον δήθεν οριστικό τερματισμό του σχεδίου «Νότιο Ρεύμα» πριν περισσότερο από δύο χρόνια. Φυσικά οι ενέργειες της Μόσχας άρχισαν σε χαμηλότερο επίπεδο - των εμπειρογνωμόνων του κλάδου, που ερευνούσαν τις ενδεχόμενες παραλλαγές για την κατασκευή ή τον μετασχηματισμό του σχεδίου του αγωγού. Οποιεσδήποτε ερμηνείες, πορίσματα και προβλέψεις να γίνονταν σ’ αυτές όμως σταθερά υπήρχε η δήθεν σβησμένη από τον Πούτιν Βουλγαρία στον ρωσικό χάρτη μεταφοράς αερίου για την Ευρώπη. Τη μεγαλύτερη δημοτικότητα απέκτησε η ιδέα ένας από τους δύο σωλήνες του Τούρκικου Ρεύματος να περνά από τη Βουλγαρία. Αυτό χαροποίησε τους έως πρόσφατα κυβερνώντες στη Βουλγαρία, που είχαν κάνει σχέδια πώς στο μέρος, στο οποίο το «Νότιο Ρεύμα» θα βγει από τη θάλασσα θα κτίσουν έναν κόμβο διανομής αερίου, από τον οποίο θα πωλούν αέριο με κέρδος σε όλα τα γειτονικά κράτη και μάλιστα στην Κεντρική Ευρώπη. Τώρα οι ελπίδες αυτές ανανεώνονται με την ιδέα για τον διαχωρισμό σε δύο σωλήνες του Τούρκικου Ρεύματος, ένας από τους οποίους να φτάνει στη βουλγαρική ακτή της Μαύρης Θάλασσας. Ιδιαίτερα ευτυχισμένοι από παρόμοια θεωρητική ακόμα δυνατότητα είναι οι ρωσόφιλοι από το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα /ΒΣΚ/ και κυρίως ο καλύτερος ειδικός του κόμματος στον τομέα ενέργειας, Γιάβορ Κουγιουμτζίεφ, που προέβλεψε επιτυχία στο σχέδιο.

Λόγω της έλλειψης Βουλής και εκλεγμένης κυβέρνησης, επίσημες αντιδράσεις από πλευράς των βουλγαρικών αρχών δεν υπάρχουν. Το ότι υπήρχαν βολιδοσκοπήσεις και διαπραγματεύσεις είναι σαφές, αλλά το ότι κανένας στις παραμονές των διαγραφόμενων εξαιρετικάσκληρών κοινοβουλευτικών εκλογών δε θα δηλώσει ποια είναι η θέση της Σόφιας σχετικά με το θέμα, είναι επίσης σαφές. Απλώς δεν υπάρχει ποιος να το κάνει, και το λιγότερο αυτό θα είναι η υπηρεσιακή κυβέρνηση με το σύντομο χρόνο διακυβέρνησης που έχει. Ενώ η απόφαση αυτή είναι τέτοιας στρατηγικής σημασίας, που αναμφίβολα δεν μπορεί να αναμένεται κάποια πιο συγκεκριμένη βουλγαρική θέση πριν τις εκλογές και τη σύσταση της νέας κυβέρνησης, πότε όμως αυτό θα γίνει δεν είναι σαφές. Εκτός αυτού ο Πούτιν δεν πρόκειται να κάνει ούτε ένα βήμα χωρίς τις αντίστοιχες εγγυήσεις και συντονισμό με την ΕΕ. Εάν στις εκλογές τον Μάρτιο στη Βουλγαρία νικήσει το ΒΣΚ, αυτό σημαντικά θα διευκολύνει την υπόθεση. Το δήλωσε η πρόεδρος του ΒΣΚ, Κορνέλια Νίνοβα, ακόμα μετά τη νίκη του υποψηφίου του κόμματος στις προεδρικές εκλογές υποπτεράρχου Ρούμεν Ράντεφ, σημειώνοντας ότι αυτή είναι μόνο η αρχή των αλλαγών. Και σ’ αυτές σοβαρή θέση κατέχουν η προσέγγιση και η συνεργασία με τη Ρωσία του Πούτιν.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα