Δεν είναι φαρδύς ο δρόμος που οδηγεί στα μοναστήρια του Κεντρικού Αίμου. Ανά τα χρόνια περνάς γρήγορα κοντά τους, ώσπου μια μέρα η ευκαιρία, η περιέργεια, μια βιαστική ματιά στο πανέμορφο τοπίο ή φιλική πρόσκληση σε απομακρύνουν από τις συνηθισμένες τουριστικές διαφημίσεις για να βγεις σε ένα στενό ορεινό δρόμο που σε οδηγεί σε άλλους κόσμους.

Μια γραφική διαδρομή περνά από τις πιο όμορφες περιοχές της Βόρειας Βουλγαρίας - ανάμεσα στα πυκνά δάση και τους κυματοειδείς λόφους του Αίμου κατά μήκος του Εθνικού Πάρκου «Κεντρικός Αίμος». Ο κύριος στόχος είναι τα 7 μοναστήρια της περιοχής – του Γκλόζενε, του Τρογιάν, του Απρίλτσι, του Μπατόσεβο, Σοκόλσκι και του Ντριάνοβο. Και αν έχετε περισσότερο χρόνο καλά θα ήταν να επισκεφθείτε και το αρχιτεκτονικό και λαογραφικό συγκρότημα «Έταρ» κοντά στην πόλη Γκάμπροβο, το σπήλαιο «Μπάτσο Κίρο» και να απολαύσετε τη θέα, προχωρώντας στο οικολογικό μονοπάτι πάνω από το μοναστήρι του Ντριάνοβο.

Η πραγματική αρχή του ταξιδιού μας στο χρόνο είναι η πόλη Γιάμπλανιτσα, αλλά όχι μόνο για το νόστιμο λουκούμι και χαλβά, που παράγονται εδώ. Από κει ξεκινά ο δρόμος για το χωριό Μάλακ ίζβορ /μικρή πηγή/, κοντά του οποίου βρίσκεται η Μονή του Γκλόζενε στο βόρειο τμήμα του Αίμου.

Σύμφωνα με τον θρύλο, το μοναστήρι χτίστηκε τον 13^ο αιώνα από τον πρίγκιπα της Ουκρανίας Γκεόργκι Γκλοζ με την ευλογία του βασιλιά Ιβάν Ασέν Β΄. Στο μοναστήρι έβρισκε καταφύγιο ο εθνικός μας ήρωας Βασίλ Λέβσκι, και μετά την Απελευθέρωση εκεί εξορίστηκε ο διάσημος βούλγαρος λόγιος Βασίλ Ντρούμεφ. Μέχρι το μοναστήρι μπορείτε να φτάσετε με αυτοκίνητο ή με τα πόδια, αλλά η ανάβαση είναι αρκετά δύσκολη. Όταν μπεις στο μοναστήρι, καταλαβαίνεις ότι βρίσκεσαι στον βράχο. Από μέσα μπορείς να δεις μόνο μια τρύπα, από την οποία αρχίζει κατηφορικό μονοπάτι μέχρι τον κρυψώνα του Λέβσκι, και εάν κοιτάξεις την απέναντι πλευρά του βράχου – νιώθεις σαν να κρέμεσαι στον αέρα.

Έκπληξη της διαδρομής είναι η αναζήτηση στη πόλη Απρίλτσι του δρόμου προς το μοναστήρι. Είναι η πρώτη μονή που χτίστηκε την περίοδο της Αναγέννησης, ενώ τα περισσότερα είναι χτισμένα πριν την Αναγέννηση.

Βρίσκεται στη συνοικία Νόβο σέλο της πόλης Απρίλτσι και χτίστηκε τον 19^ο αιώνα από ντόπιους προύχοντες. Έχει μια σύντομη, αλλά θλιβερή ιστορία – ήταν στο επίκεντρο του πεδίου μάχης κατά την Εξέγερση του Απρίλη ενάντια στους Οθωμανούς. Για εννέα μέρες εκεί ανακηρύχθηκε βουλγαρική εξουσία και Δημοκρατία του Νόβο σέλο. Σήμερα το μοναστήρι είναι σαν παράδεισο – γραφική αυλή, μια βρύση μπροστά, τέσσερα έλατα που θαρρείς βγαίνουν από τους τοίχους της εκκλησίας και προσδίδουν μοναδικό χαρακτήρα στη θέα.

Πάνω από τη συνοικία Οστρέτς στην άκρη της πόλης Απρίλτσι, το ανήφορο μας οδηγεί στην υψηλότεροι κορυφή του Αίμου - Μπότεφ /2376 μέτρα/. Στον δρόμο σταματήστε για να βγάλετε φωτογραφία στη «Γέφυρα Λεόντων» στο χωριό Σέλιστε.

Φυσικά στο χωριό του Αίμου η γέφυρα είναι στενότερη από την ομώνυμη γέφυρα στη Σόφια και τα λιοντάρια είναι δυο. Μετά συνεχίζουμε προς το ανδρικό μοναστήρι του Μπατόσεβο σε απόσταση 10 χιλιομέτρων μέσα στο βουνό.

Ιδρύθηκε τον 13^ο αιώνα  από τον Βούλγαρο Πατριάρχη κατά τη βασιλεία του Μιχαήλ Β΄ Ασέν (1246-1256). Την περίοδο της Αναγέννησης στο μοναστήρι ιδρύθηκε ένα από τα πρώτα κοσμικά (κρυφά) σχολεία, όπου μαθητές ήταν ο μονάχος διαφωτιστής και επαναστάτης, φίλος του Λέβσκι, Ματέι Πρεομπραζένσκι-Μιτκάλοτο, καθώς και ο δάσκαλος, λόγιος, ιστορικός, λαογράφος και επίσης επαναστάτης Μπάτσο Κίρο Πετρόφ. Στο χωριό υπάρχει και γυναικείο μοναστήρι, που βρίσκεται κοντά στον δρόμο.

Η μονή Σοκόλσκι είναι η τελευταία στάση της διαδρομής μας. Βρίσκεται πάνω από το αρχιτεκτονικό και λαογραφικό συγκρότημα «Έταρ» σε απόσταση 15 χλμ νοτιοανατολικά από το Γκάμπροβο στην τοποθεσία Σοκόλοβα σπηλιά /σπηλιά των γερακιών/. Το μοναστήρι φέρει το όνομα της τοποθεσίας, καθώς και του ιδρυτή και πρώτου ηγούμενου του Αρχιμανδρίτη Ιωσήφ Σοκόλσκι.

Το πρώτο που σας κάνει εντύπωση είναι η όμορφη αυλή. Σε πρώτο πλάνο είναι η μοναδική, σχεδόν κυκλική βρύση, που χτίστηκε από τον Κόλιο Φίτσετο – ιδιοφυή αναγεννησιακό αρχιτέκτονα, οικοδόμο, λιθοξόο και ξυλόγλυπτη. Έχει οκτώ κρουνούς σε σχήμα γερακιού. Θα δείτε επίσης πολλά νομίσματα που οι επισκέπτες ρίχνουν για να ξανάρθουν. Σε αντίθεση με άλλα μοναστήρια, υπάρχει μία εξαίρεση από αρχιτεκτονική και οικοδομητική άποψη - στη μέση της αυλής αντί για εκκλησία είναι χτισμένη η βρύση με τα γεράκια.

Η ίδια η εκκλησία υψώνεται πιο κάτω σε χαμηλότερο επίπεδο και είναι πολύ ενδιαφέρουσα με τις εσωτερικές και τις εξωτερικές της τοιχογραφίες, ζωγραφισμένες από ντόπιους καλλιτέχνες από το χωριό Σίπκα πριν ενάμιση αιώνα. Υπάρχουν στοιχεία, που δείχνουν ότι, ακριβώς σ’ αυτόν τον τόπο, ήδη κατά τη διάρκεια του Β΄ Βουλγαρικού Βασιλείου (1185-1396) υπήρχε ένα σκαλισμένο στον βράχο μοναστήρι.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: BGNES, Wikipedia, opoznai.bg, bulgariatravel.org, apriltsi.net