Ο ευκολότερος τρόπος για να διαγράψετε το ενδιαφέρον ενός παιδιού για την επιστήμη είναι να τον ενθαρρύνετε να διαβάσει πάνω σε ένα θέμα τα χοντρά βιβλία που εδώ και χρόνια βρίσκονται στη βιβλιοθήκη σας. Η σημερινή πραγματικότητα και ο κόσμος, στον οποίο τα παιδιά μεγαλώνουν, είναι διαφορετικός από εκείνο, στον οποίο ζούσατε εσείς, και όσο πιο γρήγορα δεχθείτε τη νέα πραγματικότητα, τόσο πιο εύκολο θα είναι να προσαρμοστείτε σ’ αυτήν. Σήμερα, η επιστήμη δεν είναι μόνο στα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα και τα μουσεία, αλλά παντού στην καθημερινότητά μας.

Αυτός είναι ο σκοπός της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας «Νύχτα των επιστημόνων» - να δείξει από κοντά τους ανθρώπους και τα μυστικά που είναι στη βάση πολλών πειραμάτων και επεξεργασιών σε διάφορους τομείς. Το ενδιαφέρον είναι τεράστιο, απόδειξη για το οποίο είναι η ετήσια αύξηση του αριθμού των συμμετεχόντων καθώς και των πόλεων, που φιλοξενούν την εκδήλωση. Φέτος η πρωτοβουλία διοργανώνεται για δέκατη φορά με τη συμμετοχή 11 βουλγαρικών πόλεων - Μπλαγκόεβγκραντ, Μπουργκάς, Βάρνα, Κότελ, Πλέβεν, Πλόβντιβ, Ρούσε, Σλίβεν, Σμόλιαν, Στάρα Ζαγκόρα και Σόφια. Στην πρωτεύουσα οι εκδηλώσεις έγιναν σε 14 μέρη, ανάμεσα στα οποία το Largo, το Εθνικό Πολυτεχνικό Μουσείο, το Αστρονομικό Παρατηρητήριο του Πανεπιστημίου Σόφιας και το Sofia Tech Park. Στο Sofia Tech Park επιστήμονες από έντεκα εργαστήρια επέδειξαν τη δουλειά τους και προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των μικρών και των μεγάλων, μιλώντας για τις εφευρέσεις τους. Για όλους τους το πάρκο είναι χώρος, όπου μπορούν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους και με τις δεξιότητές τους για να είναι χρήσιμοι στην κοινωνία. Σας συναντάμε με τον Γιάβορ Παπάζοφ, έναν από τους ιδρυτές του εργαστηρίου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.

«Το εργαστήριο μας ιδρύθηκε με χρηματοδότηση της ΕΕ υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας, Ενέργειας και Τουρισμού, που αναφέρω, διότι ο κύριος στόχος μας είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βουλγαρικής οικονομίας μέσω επενδύσεων στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Έχουμε επικεντρωθεί στην έρευνα και ασχολούμαστε με σχέδια που μπορούν να διευκολύνουν την εφαρμογή καινοτομιών στον κυβερνοχώρο στις βουλγαρικές επιχειρήσεις.»

Δύο παρουσιάσεις ήταν αφιερωμένες στο τι συμβαίνει με έναν υπολογιστή που έχει προσβληθεί από ιό και στους κινδύνους που προέρχονται από τα απροστάτευτα ασύρματα δίκτυα. Σύμφωνα με τον Γιάβορ, η χρήση των δικτύων δεν είναι ασφαλής, επειδή οι διαχειριστές τους δε γνωρίζουν την ευθύνη που αναλαμβάνουν και δε φροντίζουν αρκετά για να τα προστατεύσουν. Έτσι υπάρχει ο κίνδυνος παρακολούθησης όλων των δεδομένων και υποκλοπής των συνομιλιών στο δίκτυό τους.

Στο πλαίσιο του γεγονότος παρουσιάστηκαν μερικά ρομπότ. Για ένα από τα ρομπότ μια ομάδα μαθητών από το Τεχνολογικό Σχολείου του Τεχνικού Πανεπιστημίου στη Σόφια υπό την καθοδήγηση του μηχανικού Ρόσεν Βιτάνοφ δημιουργεί πρόγραμμα, που να το μάθει να μιλά βουλγαρική γλώσσα. Η πρώτη του δοκιμή ήταν στις 15 Σεπτεμβρίου, όταν καλωσόρισε και οδήγησε τους μαθητές στις αίθουσες διδασκαλίας του σχολείου.

Και τι θα πείτε εάν έχετε γυαλιά, με τα οποία μπορείτε να δείτε πώς λειτουργούν όλες οι ηλεκτρικές συσκευές; Σίγουρα νομίζετε ότι δεν υπάρχουν τέτοια, αλλά κάνετε λάθος. Δημιουργήθηκαν για μια σκανδιναβική εταιρεία που σχετίζεται με τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Για τα γυαλιά αυτά περισσότερα μαθαίνουμε από τον Κριστιάν Μιχάηλοφ από την εταιρεία-παραγωγό:

«Είμαστε μια βουλγαρική εταιρεία λογισμικού που κάνει λογισμικό βασισμένο στη Microsoft, κυρίως για τις χώρες της Σκανδιναβίας και της Δυτικής Ευρώπης. Παρουσιάζουμε τα γυαλιά της Microsoft Hololens. Τα γυαλιά δείχνουν αντικείμενα σε τρισδιάστατα μοντέλα που βρίσκονται σε πραγματικό περιβάλλον. Αυτό που αναπτύσσουμε με αυτά τα γυαλιά είναι διαφορετικές προσομοιώσεις για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Με αυτούς ο μηχανικός, που τα χρησιμοποιεί, έχει την ευκαιρία να δει τι συμβαίνει με ένα συγκεκριμένο τμήμα του πλοίου. Όλα αυτά συμβαίνουν σε πραγματικό χρόνο.»

Εκδηλώσεις όπως η «Νύχτα των επιστημόνων» δείχνουν δύο πράγματα. Παρά την ανεπαρκή χρηματοδότηση της εκπαίδευσης και της επιστήμης, η επιθυμία να δημιουργήσεις κάτι δικό σου είναι ισχυρότερη και σε κάνει να συνεχίζεσαι, ανεξάρτητα από τις συνθήκες, στις οποίες εργάζεσαι. Αλλά και πάλι, εγείρει το ερώτημα τι συμβαίνει με τα χρήματα που προορίζονται για την επιστήμη και πώς δαπανούνται;

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: Ιοάν Κόλεφ