Δύο ζωγράφοι παρουσίασαν τη Βουλγαρία στη μεγάλης κλίμακας διεθνή έκθεση «Οι αριστοτέχνες της ακουαρέλας», που ολοκληρώθηκε την Κυριακή στην Αγία Πετρούπολη. Τα έργα των Βουλγάρων, που έλαβαν μέρος στην έκθεση, παρουσίασαν το σύνολο της τέχνης της ακουαρέλας, θεωρεί ένας από τους συμμετέχοντες - Αλεξάνταρ Τελάλιμ. Τα έργα του ο ίδιος περιγράφει ως πολύ ποιητικά, «χυμένα», δείχνοντας εκείνη τη μαγεία της ακουαρέλας όταν το αποτέλεσμα είναι πάντα απροσδόκητο και μοναδικό.

Το έργο του Κίριλ Μπόζκοφ είναι πολύ λεπτομερές, αφού ταυτόχρονα το φως «ξεχειλίζει» από παντού. Ο ίδιος παρουσίασε πορτρέτο του παππού Ντόμπρι, γνωστός ως ο «Άγιος από το χωριό Μπάιλοβο», που πέθανε πρόσφατα σε ηλικία  103 χρόνων.

Η δεύτερη έκθεση «Οι αριστοτέχνες της ακουαρέλας» συγκέντρωσε στην Αγία Πετρούπολη την ελίτ των ακουαρελιστών. Οι 100 καλλιτέχνες από 23 χώρες με 400 έργα παρουσίασαν την κλασικές και τις σύγχρονες κατευθύνσεις στην τέχνη μέσα από διάφορα στυλ και θέματα - πορτρέτα, τοπιογραφίες, πίνακες αφηρημένης τέχνης και νεκρή φύση.

Ο Βούλγαρος από τη Βεσσαραβία Αλεξάνταρ Τελάλιμ, ο οποίος γεννήθηκε στην Ουκρανία και ζει στη Βουλγαρία εδώ και 20 χρόνια, λέει ότι ήδη αισθάνεται σαν στο σπίτι του. Έχει περισσότερες από 60 εκθέσεις στη χώρα και στο εξωτερικό. Τα θέματα που τον ενδιαφέρουν είναι διαφορετικά, και τα εκφράζει μέσα από διάφορες δημιουργικές τεχνοτροπίες, τα έργα του είναι διαισθητικά, αυθόρμητα:

Αντλώ από διάφορους πολιτισμούς - από τον ρωσικό, φυσικά και από τον ουκρανικό, έχω πάρει και από την Ανατολή - από την Κίνα και την Ιαπωνία. Προσπαθώ να συνδυάσω όλα αυτά στα έργα μου. Η ποικιλία χρωμάτων που χαρακτηρίζει τους Βουλγάρους γίνεται αισθητή και στα έργα μου - αυτή η «αυθόρμητη εξέλιξη» και ενέργεια.

Για την ακουαρέλα, η οποία ήταν η αγαπημένη του τεχνοτροπία εδώ και χρόνια, λέει ότι είναι μια μεγάλη πρόκληση. Είναι μια ζωντανή τεχνική – το νερό ολοκληρώνει τη δουλειά του καλλιτέχνη, και το αποτέλεσμα είναι μια σύνθεση ανάμεσα στην επιθυμία και την ικανότητα του καλλιτέχνη και αυτό που δίνεται στη ζωή – την τύχη. Σήμερα η ακουαρέλα προσελκύει το ενδιαφέρον στον κόσμο και στη Βουλγαρία. Ποιοι είναι οι λόγοι;

Από τεχνοτροπία για κάτι σαν χρωματιστά σκίτσα και σχεδίασμα γλυκών εικόνων, τα πράγματα έχουν αλλάξει ριζικά τα τελευταία 50 χρόνια, εξηγεί ο καλλιτέχνης. Υπάρχουν καλύτερα σύγχρονα υλικά που προσφέρουν ποιότητα, ανθεκτικότητα και όραμα. Επιπλέον, χάρη στο γεγονός ότι οι ακουαρελίστες ήταν πάντα μακριά από τις επίσημες παραγγελίες, βλέπουν πολύ ρεαλιστικά τη ζωή. Και η ακουαρέλα ως τεχνοτροπία σου επιτρέπει να εκφραστείς διαφορετικά - είναι μια γέφυρα ανάμεσα στη ζωγραφική με μολύβι ή με χρώμα. Έτσι, αυτή η ελευθερία της τεχνικής καλύπτει την εσωτερική δημιουργική ελευθερία και γεννιέται ένας πολύ στενός διάλογος με τον θεατή.

Παρόλο που ο αριθμός των ακουαρελιστών στη Βουλγαρία δεν είναι πολύ μεγάλος, οι Βούλγαροι έχουν το δικό τους στυλ και ενδιαφέρουσες ιδέες, και πρόσφατα βλέπουμε πολλούς ταλαντούχους καλλιτέχνες, είναι πεπεισμένος ο Αλεξάνταρ. Μιλώντας για την ποικιλία των βουλγαρικών έργων, συγκρίνει τα χαρακτηριστικά της βουλγαρικής αγιογραφίας με τη ρωσική ή τη καθολική ζωγραφική:

Από τη μια, εμείς ως Σλάβοι είμαστε πολύ πιο ζεστές ψυχές, δίνουμε μεγάλη προσοχή στα ανθρώπινα πράγματα, όχι μόνο στην τεχνοτροπία. Η βουλγαρική αγιογραφία, σε σχέση με τη Ρωσική, δεν είναι με τόσο λεπτές γραμμές, όμως είναι αρκετά εκφραστική, πιο ζωτική, ακόμη και μαγική, με βαθιές ρίζες στην εποχή πριν το χριστιανισμό. Όλα αυτά γίνονται αισθητά και στα άλλα έργα, όχι μόνο στην ακουαρέλα, ίσως σε ολόκληρο τον πολιτισμό μας.

Το άλλο πάθος του Αλεξάνταρ Τελάλιμ είναι η καλλιγραφία και ασχολείται με κάτι εξαιρετικά δύσκολο - δημιουργεί καλλιγραφία του κυριλλικού αλφάβητου σε ανατολίτικο στυλ.

Στο μέλλον ελπίζω να πετύχω μια ακόμη καλύτερη σύνθεση μεταξύ της ζωγραφικής και της καλλιγραφίας. Αυτό, με το οποίο ασχολούμαι είναι πολύ διαφορετικό - καλλιγραφία στα βουλγαρικά ή τα ρωσικά. Πάντα ενδιαφερόμουν πώς οι Κινέζοι και οι Ιάπωνες συνδυάζουν τη γραφική εικόνα με το κείμενο.

Για τον Αλεξάνταρ είναι εξαιρετικά σημαντικό το κείμενο που γράφει να τον ενθουσιάζει πραγματικά. Αυτό μπορεί να είναι κλασικό χαϊκού, τρίστιχα ή ζεν προτάσεις. Συχνά εργάζεται με βουλγάρους ποιητές χαϊκού. Τώρα δημιουργεί καλλιγραφία για συλλογή ποιημάτων βουλγάρων και ξένων δημιουργών. Στο τέλος της συνέντευξης, ο Αλεξάνταρ Τελάλιμ χάρισε στη ΒΕΡ δικό του έργο με χαϊκού της Βιολέτα Πενουσλίεβα

«Μαγική βραδιά. Το φεγγάρι
λούζεται στη λίμνη
ολόγυμνο.»

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο