Οι υπουργοί Οικονομικών του Eurogroup έδωσαν το πράσινο φως για την είσοδο της Βουλγαρίας στην αίθουσα αναμονής της Ευρωζώνης και την Τραπεζική Ένωση και προσδιόρισαν το πότε και πώς να γίνει. Η λύση αυτή απαντά στην επιθυμία της Σοφίας να υιοθετήσει το ευρώ, που, στην πραγματικότητα, είναι καθήκον της βάσει της Συνθήκης Προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η υποχρέωση αυτή ισχύει για όλους τους νεοεισερχόμενους στην Ένωση, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς, που είναι έξω από τη Ευρωζώνη, δεν βιάζονται να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα και προτιμούν να κρατήσουν το εθνικό τους νόμισμα. Έτσι, στο στάδιο αυτό, η Βουλγαρία είναι το μόνο από τα νέα κράτη-μέλη που έχει λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την υιοθέτηση του ευρώ. Αυτό εγείρει το ερώτημα, γιατί η Σόφια είναι τόσο αποφασισμένη να προσχωρήσει στην Ευρωζώνη και γιατί οι άλλοι δεν είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι με το ευρώ. Διαφορετικές χώρες, διαφορετικές αιτίες, τις οποίες δεν θα αναλύσουμε εδώ. Αυτό που θα αναλύσουμε εδώ, αφορά στη Βουλγαρία και τους Βουλγάρους. Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Βουλγάρων εγκρίνει τη μετάβαση στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, γιατί πιστεύει ότι αυτό θα φέρει το κράτος πιο κοντά στον πυρήνα των ανεπτυγμένων και πλούσιων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον πυρήνα που λαμβάνει τις αποφάσεις για την κοινότητα. Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένα περιβάλλοντα που αντιτίθενται σε αυτό το νέο βήμα, στο δρόμο προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της χώρας. Στη Βουλγαρία, τώρα, συγκεντρώνονται υπογραφές κατά της ένταξης στην Ευρωζώνη και σύμφωνα με τους διοργανωτές, έχουν συγκεντρωθεί περισσότερες από 100.000 υπογραφές υπέρ της διατήρησης της χρηματοπιστωτικής και δημοσιονομικής ανεξαρτησίας.

Οι πολιτικοί και επιχειρηματικοί κύκλοι και οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές και σχολιαστές, τάσσονται, σχεδόν ομόφωνα, υπέρ της υιοθέτησης του ευρώ. Αυτό δίνει ισχυρή υποστήριξη στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ, η οποία είναι ξεκάθαρα φιλοευρωπαϊκή. Πρέπει να αναγνωριστεί, ότι αυτή η κυβέρνηση έχει παίξει αρκετά καλά χαρτιά, θέτοντας την υποψηφιότητα για την Ευρωζώνη και την Τραπεζική Ένωση αυτή τη στιγμή, λίγες μόνο μέρες μετά την ολοκλήρωση της εξάμηνης προεδρίας της Βουλγαρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τη συντριπτική πλειοψηφία των διεθνών παρατηρητών, εμπειρογνωμόνων και ανώτερων αξιωματούχων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Βουλγαρική Προεδρία ήταν εξαιρετικά επιτυχής και είχε πολύ θετική επίδραση στην ευρωπαϊκή εικόνα της Βουλγαρίας, η οποία μέχρι σήμερα δεν ήταν ιδιαίτερα λαμπρή. Στο πλαίσιο της αυξανόμενης εμπιστοσύνης στη χώρα και τις αρχές της, το Eurogroup έδωσε το πράσινο φως στην προσπάθεια της Σόφιας να ενταχθεί στην Ευρωζώνη και την Τραπεζική Ένωση.

Ωστόσο, πρέπει να αναγνωριστεί ότι αυτή είναι μόνο η αρχή μιας αρκετά μακράς διαδικασίας και ότι η εισαγωγή του ευρώ αναμένεται το νωρίτερο το 2022. Το Eurogroup συμφώνησε να επιτρέψει στη Βουλγαρία να προετοιμαστεί για ένα χρόνο, με στόχο να συμμετάσχει στον μηχανισμό ανταλλαγής νομισμάτων του ERM-2 που ονομάζεται και «αίθουσα αναμονής» για τη ζώνη του ευρώ. Όταν η Βουλγαρία διεξάγει όλες τις απαραίτητες και απαιτούμενες από το Eurogroup νομικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, θα μπει στην «αίθουσα αναμονής», θα μείνει εκεί για, τουλάχιστον, δύο χρόνια και στη συνέχεια θα είναι σε θέση να γίνει δεκτή στην Ευρωζώνη. Όλα αυτά φαίνονται αρκετά περίπλοκα και ασαφή, όσον αφορά στους κανόνες παιχνιδιού και το χρονοδιάγραμμα. Ωστόσο, η Σόφια είναι πεπεισμένη ότι δεν θα αντιμετωπίσει προβλήματα με τις απαιτήσεις των Βρυξελλών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη.

Τα επιχειρήματα υπέρ αυτής της εμπιστοσύνης είναι αρκετά πειστικά με κυριότερο τη λειτουργία του νομισματικού συμβουλίου στη Βουλγαρία. Πρόκειται για ένα σύστημα διαχείρισης των εθνικών οικονομικών και του εθνικού νομίσματος, σύμφωνα με το οποίο, το εθνικό νόμισμα είναι συνδεδεμένο, με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία με ορισμένο ξένο συνάλλαγμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση το ευρώ, το οποίο πάντα ισούται με 1,95583 λέβα. Με τον τρόπο αυτό δεν μπορούν να υπάρξουν εκπλήξεις υποτίμησης ή υπερτίμησης του βουλγαρικού νομίσματος απέναντι στο κοινό νόμισμα. Επιπλέον, κανένας σοβαρός πολιτικός ή οικονομολόγος δεν αντιτίθεται στο νομισματικό συμβούλιο. Στην πραγματικότητα, η Βουλγαρία έχει ήδη εισαγάγει το ευρώ χωρίς να είναι επίσημο μέλος της Ευρωζώνης και θεωρεί ότι είναι έτοιμη να ενταχθεί ακόμα και σήμερα. Υπό αυτή την έννοια, η μετάβαση από το λεβ προς το ευρώ θα είναι πολύ πιο εύκολη και ανώδυνη σε σύγκριση με άλλες χώρες. Δεν προβλέπονται, ούτε και αναμένονται κάποιες αναταράξεις ή αρνητικές συνέπειες. Αντίθετα! Εκτιμάται ότι η βουλγαρική οικονομία, η οποία λειτουργεί καλά, η σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών, το χαμηλό κρατικό χρέος, η έλλειψη του προϋπολογιστικού ελλείμματος και το πλήρως αποδεκτό επίπεδο του πληθωρισμού, θα ωθηθούν ακόμα περισσότερο με την εισαγωγή του ευρώ στη Βουλγαρία.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης