Είναι τα Βαλκάνια υπό την επιρροή της Ρωσίας; Και τι σημαίνει αυτό για τη δυτικοευρωπαϊκή ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων; Οι ερωτήσεις αυτές ήρθαν στην επικαιρότητα λόγω του απρόσμενου σκανδάλου που ξέσπασε ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Ρωσία, μετά την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να απελάσει δύο ρώσους διπλωμάτες και να απαγορεύσει, σε άλλους δύο, την είσοδο στην Ελλάδα. Τα μέτρα αυτά πάρθηκαν, λόγω των πληροφοριών ότι οι συγκεκριμένοι διπλωμάτες προέβησαν σε πολλές και συντονισμένες προσπάθειες με στόχο την αύξηση της επιρροής της Ρωσίας στην Ελλάδα, σε ό,τι αφορά στην επίλυση του ζητήματος της ονομασίας της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, συμφωνία που αποτελεί μία από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να ανοίξει ο δρόμος για την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία χαρακτήρισε το διπλωματικό σκάνδαλο ως «απροκάλυπτη πρόκληση», η οποία, κατά πάσα πιθανότητα, δεν είναι μόνο ελληνική. «Φυσικά, γίνεται λόγος για ξένη επέμβαση», είπε ο Βλαντίμιρ Τσιζόφ, μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα χαρακτήρισε αβάσιμες τις ελληνικές κατηγορίες. Ειδικοί σχολίασαν ότι η αιτία της έντασης σχετίζεται με την υποστήριξη των συμφερόντων των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή, τα οποία έχουν άμεση σχέση με την επέκταση του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, η οποία, όπως είναι αναμενόμενο, προκαλεί ανησυχία στη Ρωσία. Ο αναλυτής Ντιμίταρ Μπέτσεφ, γνώστης των διεργασιών στα Βαλκάνια και τη Ρωσία και σύμβουλος του Ατλαντικού Συμβουλίου στην Ουάσιγκτον, χαρακτήρισε συγκυριακή την αντίθεση της Ρωσίας σε ό,τι αφορά στην ένταξη των βαλκανικών χωρών στο ΝΑΤΟ.

Δεν πλήττονται τα στρατηγικά συμφέροντα της ρωσικής πλευράς, μια και οι χώρες αυτές δεν είναι άμεσα γείτονες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ούτε απειλείται, με οποιονδήποτε τρόπο, η ασφάλεια της Ρωσίας. Απλά τα Βαλκάνια είναι ένα από τα πεδία αντιπαράθεσης με τη Δύση, η οποία συνεχίζεται από το 2013 - 2014, μετά την ουκρανική κρίση. Η Ρωσία χρησιμοποιεί κάθε ευκαιρία για να περιπλέξει και να σταματήσει την πολιτική του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και στην περιοχή μας,, δυστυχώς, οι συνθήκες είναι κατάλληλες. Υπάρχουν πολλά κενά, πολλές δυνατότητες για τη Ρωσία να προωθήσει την πολιτική αυτή, δήλωσε ο αναλυτής.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η κύρια μάχη για τα Βαλκάνια δεν είναι γεωπολιτική, αλλά συνδέεται με την εσωτερική πολιτική:

Το ζήτημα έχει σχέση και με τα προβλήματα που υπάρχουν στη Βουλγαρία - το κατά πόσο η δημοκρατία μπορεί να ριζώσει, κατά πόσο μπορεί να εδραιωθεί το κράτος δικαίου, κατά πόσο είναι ελεύθερα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κατά πόσο η κοινωνία των πολιτών μπορεί να επιβάλει τη φωνή της στις πολιτικές ελίτ.

Ο διπλωμάτης Βαλεντίν Ραντομίρσκι, ο οποίος παρακολουθεί στενά και γνωρίζει την κατάσταση στη Ρωσία και τα Βαλκάνια, βλέπει διαφορετικά την κατάσταση.

Τα, ιστορικά συμφέροντα της Ρωσίας στα Βαλκάνια υπάρχουν από ανέκαθεν και, κατά πάσα πιθανότητα, θα συνεχίσουν να υφίστανται, αλλά τώρα η Ρωσία, νομίζω, δεν είναι σε θέση να τα πραγματοποιεί τόσο δραστήρια, όπως πιστεύουν συνάδελφοί αναλυτές που επικαλούνται την απειλή από τη Ρωσία.

Σύμφωνα με τον Ραντομίρσκι, η Ρωσία έχει αποδυναμωθεί και μπορεί να υπερασπίζει, τα συμφέροντά της μόνο στον αποκαλούμενο «μετά-σοβιετικό χώρο» στην Ασία.

Πιστεύω ότι η Ρωσία είναι γεωπολιτική παγκόσμια δύναμη, ένα από τα τρία κέντρα στον αναδυόμενο νέο πολύ-πολικό κόσμο. Αλλά σε ότι αφορά στην οικονομία και τις οικονομικές δυνατότητες, είναι πολύ αδύναμη. Αυτό είναι που την κάνει να είναι εσωστρεφής, θεωρεί ο Βαλεντίν Ραντομίρσκι.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης