Στο διάστημα του τελευταίου οκτάμηνου, τα κέρδη των 26 τραπεζών και υποκαταστημάτων ξένων τραπεζών στη Βουλγαρία ξεπέρασαν το ψυχολογικό όριο του 1 δισ. λέβα (556 εκατομμύρια ευρώ). Το ποσό αυτό είναι μεγάλο, ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η αύξηση αυτών των κερδών σε σχέση με το προηγούμενο έτος, η οποία έφτασε στο 20%! Αν συνεχίσουμε με τα στοιχεία, μπορούμε να αναφέρουμε για σύγκριση ότι σε ένα χρόνο τα κέρδη των 17 μεγαλύτερων εταιρειών στη χώρα είναι 724 εκατομμύρια ευρώ. Και ένα άλλο τραπεζικό αρχείο - τα περιουσιακά στοιχεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων πέρασαν επίσης το κατώτατο όριο των 51 δισεκατομμυρίων ευρώ. Για να είναι πλήρης η εικόνα, ας αναφέρουμε ότι οι τραπεζικές καταθέσεις είναι αρκετά μεγάλες και έχουν φτάσει στο ποσό των 26 δισεκατομμυρίων ευρώ!

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας της χώρας βρίσκεται σε άριστη κατάσταση. Αλλά αυτό είναι μόνο μια συνέπεια και νομισματική έκφραση της ευημερούσας πραγματικής οικονομίας στη Βουλγαρία και της αισθητής ευημερίας των πολιτών της. Αυξάνεται ο αριθμός όσων έχουν ήδη χρήματα όχι μόνο για βασικές ανάγκες, αλλά μπορούν επίσης να αποταμιεύσουν για επενδυτικούς ή αντασφαλιστικούς σκοπούς. Εδώ, ίσως, θα πρέπει να προσθέσουμε ότι τα δημόσια οικονομικά της χώρας είναι σε πολύ καλή κατάσταση και υπόσχονται να περατώσουν το έτος με πλεόνασμα περίπου 1 δισ. ευρώ.

Οι οικονομικές επιδόσεις των τραπεζών στη Βουλγαρία, είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτες στο πλαίσιο των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων των καταθέσεων που βρίσκονται κάτω από το 1% και τα σχετικά χαμηλά επιτόκια - 3-4% στα στεγαστικά δάνεια. Κατ' αρχήν, οι τράπεζες επωφελούνται από τη χορήγηση πιστώσεων δανείων, από τα οποία αποκομίζουν κέρδη. Με τα χαμηλά επιτόκια, το έργο αυτό περιπλέκεται και οι προσπάθειες των τραπεζιτών επικεντρώνονται στο να αυξάνουν τον όγκο των πιστώσεων, έτσι ώστε να αντισταθμίζουν τα χαμηλά επιτόκια. Και οι βούλγαροι τραπεζίτες κάνουν ακριβώς αυτό - οι στατιστικές δείχνουν ότι τα δάνειά αυξήθηκαν στα 32 δισεκατομμύρια ευρώ.

Όλα αυτά ακούγονται ακόμα πιο ενθαρρυντικά πριν από τους προσεχείς τραπεζικούς ελέγχους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτό θα συμβεί σύντομα αφού η Βουλγαρία έχει ήδη δηλώσει επισήμως ότι θέλει, έως το προσεχές καλοκαίρι, να ενταχθεί στον μηχανισμό ERM2, δηλαδή στην αίθουσα αναμονής της Ευρωζώνης. Ούτε οι αρχές, ούτε οι τραπεζίτες ανησυχούν για αυτές τις προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων, επειδή ήδη πέτυχαν με επιτυχία τους περσινούς ελέγχους της Βουλγαρικής Εθνικής Τράπεζας.

Όλα αυτά δεν θα πρέπει να θεωρηθούν ως μια ροζ εικόνα της οικονομικής πραγματικότητας. Οι τράπεζες έχουν σοβαρά προβλήματα. Πρόκειται, κυρίως, για μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του ενεργητικού τους. Αυτές οι πιστώσεις, σε πολλές περιπτώσεις, όχι μόνο δεν δημιουργούν έσοδα, αλλά αποτελούν επίσης απειλή για τη σταθερότητα των τραπεζών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ορισμένες φορές πουλούν δάνεια που έχουν δώσει σε άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, σε τιμές που βρίσκονται κάτω από την αξία τους. Πρόσφατα, η μεγαλύτερη τράπεζα της Βουλγαρίας έκανε ακριβώς αυτό - πούλησε προβληματικά δάνεια 250 εκατομμυρίων ευρώ.

Όλα δείχνουν ότι η κατοχή μιας τράπεζας στη Βουλγαρία είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση. Ωστόσο, υπάρχουν ειδικοί και παρατηρητές που πιστεύουν ότι απαιτείται ενοποίηση και σύμπτυξη του τραπεζικού τομέα της χώρας και μείωση του αριθμού των τραπεζών. Επισημαίνεται ότι σε μια χώρα με πληθυσμό 7 εκατομμυρίων ατόμων με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες, 26 τράπεζες είναι πάρα πολλές, κομματιάζουν την αγορά και περιορίζουν τα κέρδη. Τα αστρονομικά κέρδη, φαίνεται, ότι δεν αρκούν στους ειδικούς που επιμένουν σταθερά στην συγκεντροποίηση της τραπεζικής αγοράς. Προφανώς, οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν βάση, μια και πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν αρκετές συγχωνεύσεις και εξαγορές. Άλλο γεγονός το οποίο έχει θετικό αντίκτυπο στον τραπεζικό τομέα, είναι ότι τα περισσότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας ελέγχονται από μητρικές τράπεζες εκτός της Βουλγαρίας, κυρίως από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πράγματι, υπάρχουν γαλλικές, ελληνικές, ιταλικές, βελγικές και πολλές άλλες. Οι περισσότερες απ’ αυτές βρίσκονται στη ζώνη του ευρώ, και αυτό, προφανώς, θα διαδραματίσει θετικό ρόλο στην υποψηφιότητα της Βουλγαρίας για το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Έτσι, προς το παρόν, υπάρχει αισιοδοξία στους τραπεζικούς κύκλους, γεγονός που, προφανώς, δηλώνει ότι από οικονομική άποψη η Βουλγαρία δεν έχει προβλήματα και είναι μια σταθερή και αξιόπιστη χώρα.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης