Με συναυλία στην Ένωση Βουλγάρων Συνθετών απόψε το βράδυ θα τιμηθεί η 90η επέτειος του καθηγητή Αλεξάνταρ Τάνεφ (1928 – 1996), ακριβώς την ημέρα των γενεθλίων του. Στο πρόγραμμα συμπεριλήφθηκαν δικά του έργα μουσικής δωματίου σε εκτέλεση νεαρών οργανοπαικτών, καθώς και τραγούδια του συνθέτη σε εκτέλεση της Παιδικής Φιλαρμονικής Χορωδίας με διευθυντή τον Σλαβίλ Ντιμιτρόφ.

Ο καθηγητής Αλεξάνταρ Τάνεφ άφησε αξιοσημείωτα έργα σε διάφορα είδη μουσικής – τρία ορατόρια, πέντε καντάτες, δύο κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα, έργα μουσικής δωματίου, θεατρική μουσική, καθώς και δεκάδες τραγούδια, τα οποία είναι αγαπημένο μέρος του ρεπερτορίου των χορωδιών όχι μόνο στη χώρα μας. Άφησε και αξέχαστο ίχνος στη ζωή των πολυάριθμων φοιτητών του, των συναδέλφων και ομοϊδεατών του στην κοινωνική δραστηριότητά του.

Ο καθηγητής Τόντορ Τάνεφ – πολιτειολόγος, κοινωνιολόγος και πολιτικός λέει:

Για τον πατέρα μου με υπερηφάνεια μπορώ να πω ότι ήταν πρώτα απ’ όλα Βούλγαρος. Όχι με την έννοια του εθνικιστή. Αισθανόταν ανατολικός άνθρωπος, άνθρωπος του ζωηρού πνεύματος. Γεννήθηκε στη Βουδαπέστη, αλλά μεγάλωσε στο Χάσκοβο και θεωρούσε τον εαυτό του κάτοικος της πόλης αυτής. Τελείωσε γυμνάσιο στο Κίρτζαλι. Αγαπούσε να υπενθυμίζει ότι οι πόλεις αυτές βρίσκονται στον μεγάλο δρόμο που συνέδεε το Λονδίνο με την Καλκούτα, περνώντας από τη Βουλγαρία. Ίσως γι’ αυτό εντελώς φυσικά συνέδεε τη ζωηρότητα της Ανατολής με τη λογική ουσία της Δύσης.

Ο Αλεξάνταρ Τάνεφ εργαζόταν ενεργά για τα βουλγαρικά μουσικά φόρουμ, συμμετείχε στην ίδρυση και την καταξίωση πολλών εξ αυτών – του Διεθνούς Χορωδιακού Διαγωνισμού «Καθηγητής Γ. Ντιμιτρόφ» (Βάρνα), των Μουσικών Ημερών «Νεντιάλκα Συμεώνοβα» (Χάσκοβο), «Χρυσή Ντιάνα» (Γιάμπολ), «Η όμορφη Θράκη τραγουδά», «Φεστιβάλ των παραδουνάβιων χορωδιών» κ. ά. Είναι ανάμεσα στους ιδρυτές και τους διοργανωτές της ετήσιας ανασκόπησης «Νέα βουλγαρική μουσική» της Ένωσης Βουλγάρων Συνθετών. Είναι κάτοχος διάφορων δημιουργικών και εθνικών βραβείων. Είναι γνωστός ο ρόλος του στην ανάπτυξη του χορωδιακού ερασιτεχνισμού στη χώρα μας.

Για τον πατέρα μου το πιο σημαντικό μουσικό όργανο ήταν η χορωδία – αυτό το «παράξενο πράγμα», που ανακάλυψαν ήδη οι αρχαίοι Έλληνες – συνεχίζει ο καθηγητής Τάνεφ-γιος. – Ήταν μουσικός που σκεφτόταν πολύπλοκα. Τα χορωδιακά τραγούδιά του, με τα οποία οι βουλγαρικές χορωδίες έχουν κερδίσει βραβεία σε διάφορους διαγωνισμούς σε όλο τον κόσμο είναι «μικρές συμφωνίες», αλλά για φωνή. Είχαν στίχους, που μιλούν για τη Βουλγαρία. Πρόκειται για γλώσσα που πιάνει αυτόν τον άγριο ρυθμό των κεντημάτων, των κουρελούδων. Τα αγαπούσε και τα έδειχνε στον κόσμο. Ήταν συνθέτης, αλλά πρώτα απ’ όλα κοινωνικός άνθρωπος, χρησιμοποιούσε τα μέσα της μουσικής για να φορτίσει τους ανθρώπους με ενθουσιασμό. Τόσο στη Βόρεια, όσο στη Νότια Βουλγαρία, παντού, ίδρυσε ντόπια φεστιβάλ. Το έκανε για να δείξει στους ανθρώπους ότι πρέπει να νιώσουν σαν σε μια μεγάλη οικογένεια. Έλεγε ότι η Βουλγαρία είναι υπερβολικά μικρή, για να διαιρείται. Ενδιαφερόταν για όλα – λογοτεχνία, πολιτική. Ο πατέρας μου είναι ίσως ο μόνος πολιτιστικός παράγοντας που επισκέφθηκε τον τάφο του Κόνραντ Αντενάουερ – του ανθρώπου που έβγαλε τη Γερμανία από τη μεγαλύτερη καταστροφή και χωρίς την πολιτική δραστηριότητα του οποίου η Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα υπήρχε τώρα. Στη μουσική επηρεαζόταν από κάποιους συνθέτες – πολύ από τον Βάγκνερ, αλλά πιο κοντά στην καρδιά του ήταν ο Προκόφιεφ. Δεν έχω ακούσει να είχε συμπάθειες (ή αντιπάθειες) για τον γερμανικό ρομαντισμό, με μια μεγάλη εξαίρεση – τη μουσική του Μπραμς. Επηρεαζόταν πιο πολύ από τους βουλγάρους φίλους του – ήταν στενός φίλος των Πάντσο και Λιούμπεν Βλαντιγκέροβι, καθώς και βουλγάρων δημιουργών από διάφορους χώρους της τέχνης.

Η συναυλία στην Ένωση Βουλγάρων Συνθετών έχει ελεύθερη είσοδο. Και στο φουαγιέ μπροστά στην αίθουσα μέχρι τις 29 Οκτωβρίου θα μείνει η περιοδεύουσα έκθεση «Αλεξάνταρ Τάνεφ – πνεύμα και λόγος», η οποία συνοδεύει τους εορτασμούς με αφορμή την επέτειο του συνθέτη, που διοργανώνονται από συναδέλφους και λάτρεις του σε διάφορες πόλεις της χώρας.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο