Ζούμε σε έναν αιώνα υψηλών τεχνολογιών και οι πληροφορίες γίνονται ζωτικής σημασίας. Η εθνική ασφάλεια βάλλεται από πληροφοριακούς πολέμους που καταστρέφουν ολόκληρα συστήματα στις δημόσιες υπηρεσίες. Τα κράτη αναθέτουν στους επιστήμονες να αναζητούν λύσεις για να εξασφαλίσουν την προστασία των δεδομένων.

Στην Βουλγαρία 4 πανεπιστήμια και 3 Ινστιτούτα της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών (ΒΑΕ) δημιουργούν ένα σύγχρονο Κέντρο, αρμόδιο για την Κβαντική Επικοινωνία, για Έξυπνα Συστήματα Ασφαλείας και Αντιμετώπισης Κινδύνων, το οποίο λέγεται «Κβάζαρ» προς τιμήν των ενεργειακών γαλαξιακών πυρήνων που λειτουργούν σαν ραδιοπηγές.

Το Κέντρο χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκό σχέδιο αξίας 13.5 εκατ. λέβα και προβλέπει σε διάστημα 5 ετών να δημιουργηθεί ειδικό λογισμικό και ρομποτικές πλατφόρμες, οι οποίες να χρησιμοποιούνται στον αέρα, στο νερό και στην ξηρά για την αντιμετώπιση κρίσεων κάθε είδους – όπως σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες, πιέσεις στα σύνορα και τρομοκρατικές επιθέσεις.

Η κβαντική κρυπτογραφία εγγυάται πρωτοφανή ασφάλεια στην ανταλλαγή πληροφοριών και δεν έχει καμία σχέση με την κλασσική κρυπτογραφία, λέει ο υφηγητής, Λατσεζάρ Γκεοργκίεφ, από το Ινστιτούτο Πυρηνικών Ερευνών και Ατομικής Ενέργειας της ΒΑΕ. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που αφορά όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής, αλλά ο κυριότερος ρόλος του είναι η διαφύλαξη του κρατικού απορρήτου, έτσι ώστε να δημιουργηθούν εγγυήσεις για την ασφάλεια των επικοινωνιών μεταξύ των στρατιωτικών και των υπηρεσιών ασφαλείας, αλλά και για τις τραπεζικές συναλλαγές.

Η κβαντική επικοινωνία βασίζεται στις αρχές της κβαντικής φυσικής και χρησιμοποιεί την πόλωση των κβαντικών φωτονίων, μέσω της οποίας επιτυγχάνεται ανταλλαγή κωδικού μεταξύ των συμμετεχόντων στην επικοινωνία, ενώ η αντιγραφή του κωδικού θα είναι τεχνολογικά αδύνατη και θα αποτρέπει την πρόσβαση ανεπιθύμητων.

Π.χ. αν σε έναν πυρηνικό σταθμό προκύψει βλάβη και αναμένεται διαρροή, μηχανήματα (drone, ρομπότ κ.λ.π.) με ειδικό λογισμικό θα μελετούν την κατάσταση και θα την αναφέρουν μέσω κρυπτογραφημένου καναλιού, λέει ο κύριος Γκεοργκίεφ. Αυτό είναι ακόμα σημαντικότερο αν γίνεται λόγος για προμελετημένο έγκλημα. Οι ρομποτικές πλατφόρμες θα μπορούν να ελέγχουν τα τοιχώματα των φραγμάτων και την ανθεκτικότητα των κτιρίων σε περίπτωση σεισμού, αλλά και θα μπορούν να κάνουν υπολογισμούς και προβλέψεις.

Επίκειται επίσης η δημιουργία ενιαίου συγκροτήματος εργαστηρίων, εξοπλισμένου με τα πιο σύγχρονα μέσα και τρία πειραματικά κέντρα, στα οποία θα δοκιμάζονται και θα τελειοποιούνται προϊόντα των τεχνολογιών επικοινωνίας, της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής.

Τα εργαστήρια θα χρησιμοποιούνται για προσομοιώσεις και θα διαθέτουν βάσεις δεδομένων, λέει ο επιστήμονας. Π.χ. θα πρόκειται για γεωγραφικές, δημογραφικές και μετεωρολογικές πληροφορίες ή για την ύπαρξη επικίνδυνων αντικειμένων. Θα δημιουργηθεί λογισμικό για προσομοίωση αντιδράσεων σε περίπτωση κρίσεων, όπως η εξουδετέρωση απειλών, η μείωση των ζημιών και η αποτροπή συνεπειών. Επίσης θα δημιουργηθεί ένα σύστημα από λογισμικά εργαλεία, βασισμένα σε μαθηματικά μοντέλα, για την διευκόλυνση της αντίληψης της γενικής εικόνας και της εξέλιξης των επιχειρήσεων, έτσι ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους και στο πραγματικό περιβάλλον.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα