Η καταστροφή της φύσης και των φυσικών πόρων, προς όφελος ιδιωτικών συμφερόντων είναι ένα πρόβλημα που για χρόνια ανησυχεί τους κατοίκους από τις δύο πλευρές των συνόρων Βουλγαρίας-Σερβίας. Οι περιβαλλοντολογικές οργανώσεις και κοινωνικοί παράγοντες, παρακολουθούν με ανησυχία τι συμβαίνει στα δύο ορυχεία μολύβδου και ψευδαργύρου και χαλκού κοντά στα σερβικά χωριά Καραμάνιτσα και Μουσούλ.

Οι σύλλογοι «Έκο Βιο Πράβντα» και Γκλας», από την σερβική πόλη Μποσίλεγκραντ, έδωσαν ειδική συνέντευξη Τύπου στη Σόφια. Στα στοιχεία που παρουσίασαν, φαίνεται ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες προκαλούν ρύπανση, με βαρέα μέταλλα, στους παραπόταμους του ποταμού Ντραγκοβίστιστα, ο οποίος διασχίζει τη Βουλγαρία και χύνεται στον ποταμό Στρυμόνα. Σύμφωνα με τις δυο οργανώσεις, η συγκέντρωση των επικίνδυνων αποβλήτων στο νερό, το έδαφος και τον αέρα, λίγα χιλιόμετρα από το ορυχείο Καραμάνιτσα, είναι δεκάδες φορές πάνω από το επιτρεπόμενο όριο.

Κι αν στη Βουλγαρία δεν υπάρχει, ακόμα, λόγος ανησυχίας, καθώς δεν υπάρχουν δεδομένα σχετικά με την αύξηση της ρύπανσης των υδάτων, η εικόνα, στην άλλη πλευρά των συνόρων, είναι αρκετά διαφορετική. Η περιοχή, η οποία, μέχρι πρόσφατα, ήταν ένα αγαπημένο μέρος για αναψυχή και τουρισμό αμέσως μετά τα σύνορα με τη Σερβία, πλέον, σταδιακά, ερημώνει. Σύμφωνα με τους συμπατριώτες μας από το Μποσίλεγκραντ, αιτίες είναι η έλλειψη εργασίας και η, συνεχιζόμενη, μόλυνση του περιβάλλοντος.

Ο Ντιμίταρ Κούμανοφ, από την Ένωση «Μπαλκάνκα», ανακοίνωσε ότι το 2016, οι σερβικές αρχές έστειλαν επιστολή στο βουλγαρικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων περιμένοντας την απαιτούμενη γνωμοδότηση της Βουλγαρίας σχετικά με το αν θα συμμετάσχει στη Σύμβαση για τις διασυνοριακές εκτιμήσεις. Η απάντηση, ωστόσο, καθυστέρησε 5-6 ημέρες, από το καθορισμένο χρονικό όριο, των έξι εβδομάδων και για το λόγο αυτό η Βουλγαρία δεν μπορεί να συμμετάσχει.

Εκτός από το πρόβλημα αυτό, στη συνέντευξη Τύπου έγινε λόγος και για τους φόβους των κατοίκων της βουλγαρικής πόλης Κιουστεντίλ και της γύρω περιοχής, από την απόφαση της βουλγαρικής κυβέρνησης να επιτρέψει, σε καναδική επιχείρηση, να πραγματοποιήσει τριετείς έρευνες για την πιθανότητα εξορυκτικών δραστηριοτήτων στην περιοχή Ζλογκός. Η Αντονίνα Σιπάροβα, πρόεδρος της Επιτροπής Πρωτοβουλίας του Κιουστεντίλ «Για καθαρό περιβάλλον», συμμερίζεται τις ανησυχίες των οικολόγων:

Στη σύσταση της επιτροπής, πέρυσι, είχαμε καλέσει δύο γεωλόγους από την περιοχή του Κιουστεντίλ, που είχαν πραγματοποιήσει έρευνες, στην περιοχή, πριν το 1989. Σύμφωνα με τις εκθέσεις τους, κοντά στο Ζλογκός, η ποσότητα υδραργύρου στο έδαφος είναι τόσο μεγάλη που απειλεί ολόκληρη την περιοχή. Μόλις αρχίσουν οι έρευνες και οι δοκιμαστικές εξορύξεις, οι πηγές νερού στην περιοχή θα μολυνθούν. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό να μην επιτραπεί ούτε η εξόρυξη, ούτε οι έρευνες, ούτε οι εξορυκτικές εργασίες στην περιοχή.

Η Αντονίνα Σιπάροβα πρόσθεσε ότι η Ένωση έχει ενημερώσει, σχετικά, το Δήμο του Κιουστεντίλ και δύο άλλους δήμους της περιοχής - το Δήμο Τρεκλιάνο και το Δήμο Ζέμεν. Τα Δημοτικά συμβούλια των δυο δήμων, στα τέλη του περασμένου έτους, ψήφισαν κατά των ερευνών στην περιοχή Ζλογκός.

Σχολιάζοντας τα δύο αυτά καυτά θέματα, που επηρεάζουν τη ζωή και την υγεία των πολιτών του Κιουστεντίλ και στη γειτονική χώρα, ο Δήμαρχος της Κιουστεντίλ Πέταρ Παούνοφ τόνισε, κατηγορηματικά, ότι δεν θα επιτραπεί η πραγματοποίηση ερευνών στην περιοχή, διότι οι Δημοτικές Αρχές έχουν εκφράσει τη διαφωνία τους και έχουν ενημερώσει, σχετικά, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων και τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας. Αναφερόμενος στις καταγγελίες που σχετίζονται με τα ορυχεία κοντά στην σερβική πόλη Μποσίλεγκραντ, ο Δήμαρχος τόνισε ότι

Αμέσως μετά τις καταγγελίες των συμπατριωτών μας από το Μποσίλεγκραντ, ομάδες εμπειρογνωμόνων της Υπηρεσίας «Οικολογία», καθώς και δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι, άρχισαν έρευνες της κατάστασης στα ποτάμια. Αμέσως εγκλήθηκαν τα αρμόδια όργανα, όπως η Διεύθυνση Λιμνών και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Υδάτων. Οι έρευνες συνεχίζονται ακόμα, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία για αποκλίσεις από τα περιβαλλοντικά πρότυπα.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης