1150 χρόνια μετά την κοίμηση του Αγίου Κωνσταντίνου-Κυρίλλου του Φιλοσόφου /14 Φεβρουαρίου 869/ το έργο του όχι μόνο είναι ζωντανό, αλλά και επιστήμονες από διάφορες χώρες ακόμη μελετούν τον πλούσιο βίο του. Γι’ αυτό και σήμερα – όταν τιμούμε την κοίμησή του, ερευνητές από έξι χώρες – τη Βουλγαρία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πολωνία και τη Ρωσία παρουσιάζουν τα νεότερα επιτεύγματά τους σε συνδιάσκεψη υπό το σύνθημα «Δόξα και τιμή στον Άγιο Κωνσταντίνο-Κύριλλο τον Φιλόσοφο». Το τριήμερο επιστημονικό φόρουμ διοργανώνεται από το Επιστημονικό Κέντρο Κυρίλλου και Μεθοδίου της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών και είναι αφιερωμένο επίσης στην 150^η επέτειο από την ίδρυση της ακαδημίας.

Τιμάμε τον Κωνσταντίνο-Κύριλλο τον Φιλόσοφο ως δημιουργό, μαζί με τον αδελφό του Μεθόδιο, της σλαβικής γραφής. Αλλά ακόμη μεγαλύτερός είναι ο ρόλος του ως δημιουργού της παλαιάς βουλγαρικής λογοτεχνικής γλώσσας, αναγνωρισμένη για την τρίτη κλασική γλώσσα του χριστιανισμού στη Μεσαιωνική Ευρώπη μαζί με την ελληνική και τη λατινική.

Πρέπει πάντα να τονίζουμε ότι το κυριλλικό αλφάβητο δημιουργήθηκε στη Βουλγαρία από τους μαθητές του Κυρίλλου και του Μεθοδίου και είναι η μεγαλύτερη συμβολή μας στον ευρωπαϊκό πολιτισμό – λέει η καθηγήτρια διδάκτωρ Σλάβια Μπαρλίεβα, διευθύντρια του Επιστημονικού Κέντρου Κυρίλλου και Μεθοδίου. Κι αν δεν υπήρχαν οι φωτισμένοι ηγεμόνες της εποχής εκείνης, αυτό το ιερό έργο δε θα είχε διατηρηθεί μέχρι σήμερα και πιθανόν – όπως στα εδάφη των δυτικών Σλάβων, θα γράφαμε στο λατινικό αλφάβητο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος σπάνε το έλληνο-ρωμαϊκό μοντέλο του ευρωπαϊκού πολιτισμού και προσθέτουν σ’ αυτό το σλαβικό στοιχείο. Γι’ αυτό δεν πρέπει να ανεχόμαστε ιδέες ότι το κυριλλικό αλφάβητο δημιουργήθηκε στη Μακεδονία. Και ας εκπαιδεύουμε τους νέους να ξέρουν ότι το αλφάβητο είναι ένας από τους βασικούς παραμέτρους της εθνικής μας ταυτότητας, και ότι μας έχει προστατεύσει από κάθε λογής αφομοιώσεις.

Τώρα σε όλη την Ευρώπη κλείνουν τα τμήματα σλαβικών σπουδών, βουλγαρικών σπουδών και των λεγόμενων μικρών σλαβικών γλωσσών και ανοίγουν τμήματα ρωσικών σπουδών – δηλώνει η καθ. Σλάβια Μπαρλίεβα. Είναι ένα πολιτικοοικονομικό φαινόμενο που μπορεί να εξηγηθεί εύκολα, το οποίο, δυστυχώς μετατοπίζει τα ενδιαφέροντα των ειδικών σλαβικών σπουδών από αυτή την πρώτη φάση του έργου των Κυρίλλου και Μεθοδίου. Ένα παράδειγμα αποτελεί το Τμήμα Σλαβικών και Βαλκανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, όπου οι βουλγαρικές έρευνες είχαν ισχυρή παρουσία. Στη θέση του εξαιρετικού νεαρού Αυστριακού επιστήμονα με καλά βουλγαρικά και σερβικά, ήρθε ένας ειδικός από τη Ρωσία – ίσως εξίσου καλός, αλλά χωρίς καμία σχέση με τις βαλκανικές σπουδές. Έτσι στο τμήμα σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένας εκπρόσωπος των βαλκανικών χωρών. Η Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών απεύθυνε έκκληση στον Αυστριακό υπουργό Παιδείας και Επιστημών να διατηρηθούν οι βουλγαρικές σπουδές, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Και το κράτος μας στο πρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών δεν έκανε τίποτα.

Και ο απολογισμός αυτής της αδράνειας είναι μονοσήμαντη – η χώρα μας έχασε μια εστία, που να προετοιμάζει πρεσβευτές του βουλγαρικού πολιτισμού στον κόσμο.

Για μένα αυτό είναι άλλη μια απόδειξη για την έλλειψη ευαισθησίας προς την πνευματικότητα, η οποία δεν αποφέρει κέρδη, δεν μπορεί να πωληθεί, σχολιάζει η καθ. διδάκτωρ Σλάβια Μπαρλίεβα.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: αρχείο και ΒΤΑ