Το γαμιαίο (προ ή μετά) συμβόλαιο είναι μια καινοτομία της βουλγάρικης νομοθεσίας. Πρόκειται για έναν θεσμό του Οικογενειακού Δικαίου που άρχισε να ισχύει από την 1^η Οκτωβρίου 2009 όταν το δίκαιο αυτό ανανεώθηκε. Ως τότε όλα όσα ένα ζευγάρι αποκτούσε κατά τη διάρκεια του γάμου θεωρούταν κοινή περιουσία.

Το προγαμιαίο συμβόλαιο δίνει την δυνατότητα στους νυν ή στους μελλοντικούς συζύγους να ρυθμίσουν τα περιουσιακά τους θέματα κατά την διάρκεια του γάμου ή όσον αφορά το διαζύγιο, λέει η Ιουλίτα Γιάνκοβα, νομικός σύμβουλος σε δικηγορικό γραφείο. Έτσι οι σύζυγοι συμφωνούν πως θα διαχειρίζονται την περιουσία που θα αποκτήσουν και σε ποιόν θα ανήκει. Το σημαντικότερο είναι πως συμφωνούν ποιος θα κρατήσει την περιουσία εάν ο γάμος πάψει να ισχύει. Ένα τέτοιο συμβόλαιο αποφεύγει τις χρονοβόρες και περίπλοκες δίκες, την πίεση και τις διαμάχες, αλλά και τα έξοδα που δεν είναι λίγα σε τέτοιες περιπτώσεις.

Για την περίοδο 2009-2018 στην Βουλγαρία έχουν υπογραφεί 4 526 γαμιαία συμβόλαια. Μόνο για το 2018 ο αριθμός τους ανέρχεται στα 943 και δη με 317 περισσότερα από το 2017, τη στιγμή που σημειώνονται μέσο όρο 26 000 γάμοι το χρόνο. Τα στοιχεία αυτά έδωσε ειδικά στην Βουλγαρική Ραδιοφωνία το Ληξιαρχείο της Βουλγαρίας.

Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους ένα ζευγάρι καταφεύγει στο γαμιαίο συμβόλαιο;

Ένας από τους λόγους είναι η βελτίωση της οικονομικής κουλτούρας των πολιτών, λέει η κυρία Γιάνκοβα. Οι άνθρωποι όλο και περισσότερο σκέφτονται πώς να προφυλάξουν την περιουσία τους. Με αυτό το συμβόλαιο το διαζύγιο τελειώνει γρήγορα και χωρίς προβλήματα, ενώ το ζευγάρι αποφεύγει την πίεση του κοινωνικού του περίγυρου. Οι άνθρωποι όλο και περισσότερο παίρνουν μέτρα για ένα πιθανό διαζύγιο οι συνέπειες του οποίου είναι απρόβλεπτες, αν οι ερωτευμένοι πάψουν να θέλουν να ζουν μαζί στο μέλλον.

Οι πόλεις, στις οποίες υπογράφονται περισσότερα γαμιαία συμβόλαια, είναι η πρωτεύουσα, η Βάρνα, το Πλόβντιβ, το Μπουργκάς και το Πλέβεν. Δεν υπάρχει σωστή ή λάθος στιγμή για την υπογραφή γαμιαίου συμβολαίου. Οι νομικοί σύμβουλοι λένε πως αυτό είναι καλύτερο να γίνεται μετά την υπογραφή στην αίθουσα τελετών, για να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια ποια θα είναι η περιουσιακή κατάσταση του ζευγαριού και τι σκοπεύουν να αποκτήσουν μαζί. Με τη συμφωνία των δυο πλευρών και ανάλογα με τα συμφέροντά τους το συμβόλαιο μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή και λήγει με το διαζύγιο.

Ποιο είναι το προφίλ των ανθρώπων που επιλέγουν να υπογράψουν ένα τέτοιο συμβόλαιο; Έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά;

Δεν θα το έλεγα, λέει η Ιουλίτα Γιάνκοβα. Συνήθως πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι ήδη έχουν αποκτήσει κάποια περιουσία και θέλουν να την μοιραστούν μεταξύ τους. Αν το γαμιαίο συμβόλαιο είναι προγαμιαίο πρόκειται συνήθως για ανθρώπους που είναι πιο ώριμοι, έχουν δικές τους επιχειρήσεις ή διαχειρίζονται ήδη κάποια περιουσία. Οι νέοι το κάνουν σπανιότερα, μιας και υπερισχύει ο ρομαντισμός και δεν υπάρχει ακόμα σαφήνεια για το πώς θα εξελιχτεί οικονομικά η ζωή τους. Πολύ συχνά παρατηρείται το φαινόμενο του γαμιαίου συμβολαίου στις περιπτώσεις γάμου μεταξύ ανθρώπων από διαφορετικές εθνικότητες, για να εξομαλυνθούν διαφορές στις νομοθεσίες διαφορετικών κρατών.

Το γαμιαίο συμβόλαιο γίνεται όλο και πιο δημοφιλές αν και στην βουλγάρικη κοινωνία υπάρχουν ακόμα κάποιες προκαταλήψεις όσον αφορά αυτό το θέμα.

Μια από τις συνηθισμένες παρεξηγήσεις είναι πως το γαμιαίο συμβόλαιο υποβιβάζει τις σχέσεις των ερωτευμένων σε ένα υλικό επίπεδο, εξηγεί η νομική σύμβουλος. Αλλά κατά τη γνώμη μου, αυτό δεν ισχύει. Το γαμιαίο συμβόλαιο είναι έκφραση σεβασμού μεταξύ των συζύγων και δίνει δυνατότητα να επιλυθούν με έναν πιο ανώδυνο τρόπο προβλήματα που αναπόφευκτα προκύπτουν στο πλαίσιο κάθε συμβίωσης ή όταν αυτή πάψει να υφίσταται.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφία: προσωπικό αρχείο