Αν είμαστε περίεργοι για το πώς έδειχναν τα βουλγάρικα εδάφη πριν 2 500 000 χρόνια, όταν στην Ανατολική Αφρική εμφανίστηκαν οι πρόγονοι των ανθρώπων δεν έχουμε παρά να επισκεφτούμε το Παλαιοντολογικό Πάρκο που βρίσκεται στην πόλη Βαρσέτς, κοντά στην Μπερκόβιτσα (Βορειοδυτική Βουλγαρία). Τα πρώτα ευρήματα ανακαλύφτηκαν σε απόσταση περίπου 7 χιλιομέτρων από το ΣΠΑ θέρετρο, στα κατάλοιπα ενός σπηλαίου με διάμετρο ενός μέτρου και αποκαλύφτηκαν χάρη στην διαβρωτική δύναμη μιας υδρορροής. Πρόκειται για δείγματα χλωρίδας και πανίδας που χρονολογούνται στην πρώιμη πλειστόκενο εποχή λίγο πριν τους τελευταίους παγετώνες.

Το πρότζεκτ υλοποιείται μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος Interreg και αυτή τη στιγμή τρέχει διαγωνισμός για την επιλογή εκτελεστή. Μεταξύ των υποψήφιων είναι το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Σόφια οι επιστήμονες του οποίου ηγούνται των ανασκαφών και των μελετών. Πρόκειται για τον παλαιο-ορνιθολόγο, καθηγητή Ζλατοζάρ Μπόεβ και τον νυν διευθυντή του Μουσείου, καθηγητή Νικολάι Σπάσοβ, ειδήμονα ορυκτών και σύγχρονων θηλαστικών. Ο χώρος των ανασκαφών βρέθηκε πριν 30 χρόνια.

«Τα πρώτα τμήματα οστών βρέθηκαν στα χέρια δασκάλου Γεωγραφίας από την περιοχή αφού τον προσέγγισαν αρχαιοκάπηλοι, λέει ο κύριος Μπόεβ. Ο δάσκαλος συνδέθηκε με το Τμήμα Γεωλογίας – Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου της Σόφιας «Άγιος Κλήμης της Αχρίδας» και εμείς μάθαμε 2 χρόνια αργότερα. Όταν ξεκινήσαμε τις ανασκαφές συνειδητοποιήσαμε πως πρόκειται για άγνωστα για την επιστήμη ζώα και συνειδητοποιήσαμε πως το εύρημά μας είναι σημαντικό σε παγκόσμιο επίπεδο. Έτσι αποφασίσαμε πως πρέπει να δημιουργηθεί Παλαιοντολογικό Πάρκο για να μπορούν αυτά τα ευρήματα να εκτεθούν».

Πρόκειται για 7 000 απολιθώματα μεταξύ των οποίων 166 είδη φυτών, ασπόνδυλα και σπονδυλωτά ζώα. Μόνο μεταξύ των πουλιών έχουμε βρει ένα νέο γένος και 16 είδη – ακτίτης υπόλευκος, σιταρίθρα, χρυσοβασιλίσκος που είναι ένα από τα πιο μικρά πουλιά στην Ευρώπη, αετός που πιάνει φίδια από την περιοχή του Αίμου, αετός που φέρει το όνομα του επιστήμονα Κουρότσκιν και γεράκι που φέρει το όνομα του επιστήμονα Πέταρ Μπακάλοβ που ήταν ο πρώτος βούλγαρος παλαιοντολόγος σπονδυλωτών ζώων.

«Ανακαλύψαμε επίσης ένα πτηνό που ονομάσαμε σοβιρέρια προς τιμήν της καθηγήτριας από τη Γαλλία, Σεσίλ Μουρέρ Σοβιρέ (CecileMourer-Chauvire), λέει ο κύριος Μπόεβ. Στον τόπο των ανασκαφών βρέθηκαν περίπου 1 100 με 1 200 οστά από περίπου 50 τέτοια πτηνά και αυτό είναι ένα πλούσιο υλικό μελέτης που δεν έχει ανάλογο στον κόσμο. Απ’ ότι φαίνεται τα μικρά αυτά πουλιά ήταν η βασική τροφή κάποιας κουκουβάγιας».

Το Παλαιοντολογικό Πάρκο του Βαρσέτς είναι παγκοσμίως γνωστό. Στα όριά του έχουν βρεθεί κατάλοιπα μεγάλων αρπαχτικών όπως ο μεγαντερέων (μαχαιροδόντης) που φυλάσσεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, γιγαντιαίος γατόπαρδος, ευρωπαϊκός ιαγουάρος, ρινόκερος και δυο είδη αρκούδας.

Πως έδειχνε τότε η περιοχή αυτή;

«Αν κρίνουμε από τα ευρήματα ζώων και φυτών μπορούμε να πούμε πως τότε η γύρω περιοχή ήταν σαβάνα, λέει ο καθηγητής. Σίγουρα υπήρχαν και κάποιες δασικές εκτάσεις. Το κλίμα πρέπει να ήταν ξηρό και έκανε περισσότερη ζέστη από σήμερα. Το τοπίο ήταν πιο επίπεδο».

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα