Το βουλγάρικο ροδέλαιο είναι ένα από τα πιο ποιοτικά αιθέρια έλαια και το αναζητούν άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο. Έχει άρωμα που διαρκεί και θεραπευτική επίδραση γι’ αυτό είναι βασικό συστατικό πολλών καλλυντικών. Το δεύτερο παλαιότερο αποστακτήριο ροδέλαιου στην Βουλγαρία βρίσκεται στην πόλη Στρέλτσα στην περιοχή του Πάζαρτζικ από όπου εύκολα μπορεί να επισκεφτεί κανείς την Κοπρίβστιτσα και το Παναγκιούριστε.

Τα τριαντάφυλλα μαζεύονται και επεξεργάζονται στο αποστακτήριο εδώ και ενάμιση αιώνα. Τον τελευταίο καιρό ο εξοπλισμός εκσυγχρονίστηκε και οι ιδιοκτήτες άρχισαν να παράγουν και δικά τους καλλυντικά. Στην Στρέλτσα πολλές οικογένειες καλλιεργούν τριαντάφυλλα κατάλληλα για ροδέλαιο.

«Αυτά τα τριαντάφυλλα μεταφέρθηκαν στην Κοπρίβστιτσα από την πόλη Κλεισούρα μετά την Απελευθέρωση, λέει η Νάντια Ρομάνκοβα, διευθύντρια του Ιστορικού Μουσείου της Στρέλτσα. Αλλά η Κοπρίβστιτσα είναι ψηλά στο βουνό και το κλίμα δεν ήταν κατάλληλο για τις τριανταφυλλιές γι’ αυτό τις πούλησαν σε κάμποσες οικογένειες  στη Στρέλτσα. Οι συνθήκες αποδείχτηκαν καλές και τη δεκαετία του ’20στην περιοχή σημειώθηκε μια μεγάλη ανάπτυξη της παραγωγής ροδέλαιου. Αρχικά η κάθε οικογένεια πάλευε μόνη της αλλά η ανάγκη από μεγάλες ποσότητες νερού και χώρου για την ρίψη των απορριμμάτων έκανε τους ανθρώπους να συνεταιριστούν. Το αποστακτήριο φτιάχτηκε δίπλα στο ποτάμι. Κάθε Μάιο, όταν ξεκινά το μάζεμα των τριαντάφυλλων, η πόλη βρίσκεται σε μεγάλη ευφορία. Από το 1996 διοργανώνεται ειδική γιορτή με καλλιστεία και αναπαράσταση της διαδικασίας παραγωγής ροδέλαιου με παραδοσιακές φορεσιές. Οι κάτοικοι στολίζουν τους επισκέπτες με γιρλάντες και στεφάνια από αρωματικά τριαντάφυλλα».

Η Στρέλτσα όμως δεν γλυτώνει από την ερήμωση όπως το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής βουλγάρικης επικράτειας.

«Καλλιεργούμε τριαντάφυλλα εδώ και 60 χρόνια, λέει η Ιβάνκα Ιβανόβα. Αλλά τα παιδιά μας πήγαν να δουλέψουν στις μεγάλες πόλεις και σπάνια επιστρέφουν. Μετά από μας δεν θα έχει ποιος να συνεχίσει το έργο μας. Το αποστακτήριό μας τηρεί αυστηρά την τεχνολογία παραγωγής και γι’ αυτό τα προϊόντα μας είναι τόσο ποιοτικά. Η δουλειά όμως είναι βαριά ενώ δεν έχει πια τόσο μεγάλο κέρδος. Οι τιμές έπεσαν ενώ συνεχίζουν να χρειάζονται τρεισίμιση τόνοι πέταλα για ένα κιλό ροδέλαιο. Γι’ αυτό πλέον παράγουμε μικρότερες ποσότητες. Το ενδιαφέρον είναι ότι όλο και περισσότεροι τουρίστες μας επισκέπτονται για να δουν πως λειτουργεί ένα τέτοιο αποστακτήριο, να δουν τις ομορφιές της φύσης και να νιώσουν την φιλοξενία μας».

Φωτογραφίες: πρ. αρχείο

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα