Το βουνό Λόζεν στην Δυτική Βουλγαρία είναι ένα από τα αγαπημένα μέρη στα οποία κάνουν βόλτα και ξεκουράζονται οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Σόφιας. Στο μέρος του βουνού που βρίσκεται πάνω από την λίμνη του Παντσαρέβο, κάτω από το τουριστικό μονοπάτι, υπάρχει μια συστάδα κάκτων. Οι άνθρωποι προσπαθούν να εξηγήσουν την παρουσία τους εκεί με διάφορες θεωρίες.

Μια από αυτές λέει πως οι σπόροι των κάκτων μεταφέρθηκαν μέσω πουλιών ή μεσογειακού κυκλώνα που έφερε άμμο από την Σαχάρα. Ο Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβ όμως, από το Ινστιτούτο Βιοποικιλότητας και Οικοσυστημάτων της Βουλγάρικης Ακαδημίας των Επιστημών, έχει άλλη γνώμη.

«Πιο πιθανό είναι τους κάκτους να τους φύτεψαν φυσιολάτρες, λέει εκείνος. Πρόκειται για τρία είδη του κάκτου Οπούντσια και μάλλον ο σκοπός των ανθρώπων που το έκαναν ήταν αισθητικός».

Οι κάκτοι είναι χαρακτηριστική χλωρίδα για την Αμερική και την Μεσόγειο αλλά τον τελευταίο καιρό δεν είναι πια τόσο εξωτικοί και στην Βουλγαρία παρά το πιο ψυχρό κλίμα.

«Κάποια είδη που φύονται σε υποτροπικές περιοχές αντέχουν σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και όταν μεταφερθούν στην χώρα μας, επιβιώνοντας σε άγριες συνθήκες, αντέχουν μέχρι και θερμοκρασίες που φτάνουν τους μείον 30 βαθμούς», λέει ο μελετητής ο οποίος δηλώνει πως γνωρίζει τουλάχιστον 11 τοποθεσίες με κάκτους στην Βουλγαρία με πιο συχνά διαδεδομένο είδος την Οπούντσια.

Δεν είναι πολύ σαφές πότε ξεκινούν να εμφανίζονται κάκτοι στην Βουλγαρία.

«Τα πρώτα έγραφα για εισαγωγές κάκτων που να αντέχουν στις συνθήκες της χώρας μας εμφανίζονται τις δεκαετίες του ’20 και του ’30, λέει ο κύριος Βλαντιμίροβ. Αρχικά φυτεύονταν στα βασιλικά παλάτια όπως είναι αυτό της Βάρνας (Ευξίνοβγκραντ) και του Κριτσίμ με διακοσμητικό σκοπό. Στα νότια της χώρας όπως είναι το Χάρμανλι και το Μπελοσλάβ τους καλλιεργούσαν σαν φυτά που μένουν πάντα πράσινα και τα προτιμούσαν στα νεκροταφεία από όπου όμως οι σπόροι μεταφέρθηκαν με διάφορους φυσικούς τρόπους σε απομακρυσμένες περιοχές. Σήμερα σ’ αυτές τις περιοχές υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις με κάκτους».

Πειράματα με την καλλιέργεια κάκτων γινόντουσαν την περίοδο 1930-33 και στο Νησί των Φιδιών, στις εκβολές του ποταμού Ροποτάμο, στην Μαύρη θάλασσα. Εκεί για 20-30 χρόνια τα φυτά αυξήθηκαν πολύ και σχεδόν κάλυψαν το νησί. Δεν ξέρουμε πως έφτασαν και στην περιοχή Πούσεβο στην περιοχή του Βελίκο Τάρνοβο όπου και μετατράπηκαν σε τουριστικό αξιοθέατο ενώ οι ντόπιοι άρχισαν να διοργανώνουν Φεστιβάλ του Κάκτου. Τα όμορφα αυτά φυτά με τα αγκάθια μπορούν να ειδωθούν σε όλη τους την μεγαλοπρέπεια από τα τέλη Μαΐου ως το πρώτο μισό του Ιουλίου με την ανθοφορία τους να κορυφώνεται τον Ιούνιο.

«Όσο όμορφα κι αν είναι όμως αυτά τα φυτά στην δική μας φύση αποτελούν «εισβολέα», λέει ο μελετητής. Είναι δηλαδή ξένα είδη φυτών τα οποία όντας πια στην επικράτειά μας προσαρμόζονται, αρχίζουν να διαδίδονται πολύ γρήγορα, εκτοπίζουν τα εγχώρια φυτά και μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα στην οικονομία της χώρας».

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα