«Ο Αβράμ Τσαλιόφσκι άρχισε ως πωλητής μποζά στους δρόμους της Σόφιας, κατόρθωσε να αποταμιεύσει λίγα χρήματα και να αγοράσει άλογο και μύλο», λέει για τον επιχειρηματία η χρονογράφος Μαριάνα Μέλνισκα. «Μαζί με έναν εργάτη αρχίζει να κατασκευάζει χαλβά από ταχίνι σε ένα μικρό εργαστήριο. Στη συνέχεια αρχίζει να επεξεργάζεται και σουσάμι, και να κατασκευάζει και άλλα προϊόντα ζαχαροπλαστικής όπως κακάο και σοκολάτα. Αργότερα ανοίγει εργοστάσιο και στο Μπουργκάς. Στο μεταξύ, η παραγωγή του κερδίζει αργυρό μετάλλιο στο Μιλάνο, χρυσό μετάλλιο στο Λονδίνο, βραβεία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Πλόβντιβ.»

Οι διακρίσεις από τις παγκόσμιες εκθέσεις οφείλονται στην ποιότητα των προϊόντων που χρησιμοποιεί. Τα εργοστάσιά του διαθέτουν την πιο μοντέρνα για την εποχή τους τεχνική παραγωγής και συσκευασίας. Παρά την κοινωνική θέση και την επιτυχημένη επιχείρησή του, ο βιομήχανος και η οικογένειά του ζουν λιτά.

Μαζί με τους μισθούς, συχνά χορηγεί δάνεια στους υπαλλήλους του και τους εξασφαλίζει ορισμένα είδη πρώτης ανάγκης. Είναι ένας από τους δωρητές της Μονής Ζωγράφου και της Μονής της Ρίλα, καθώς και της εκκλησίας στη γενέτειρά του. Μια από τις δωρεές του ανέρχεται στα 10 εκατομμύρια χρυσά λέβα, και προορίζεται για την υποστήριξη φτωχών και άρρωστων ορφανών από εργατικές οικογένειες. Ο Τσαλιόφσκι είναι ένας από τους ιδρυτές της Μακεδονικής Λαϊκής Τράπεζας, η οποία χορηγεί δάνεια σε μεγαλέμπορους, βιομηχάνους και βιοτέχνες. Η έδρα της είναι στη Σόφια, και η μυστική αποστολή της είναι να χρηματοδοτεί τα επαναστατικά αποσπάσματα, που αγωνίζονται για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από την Οθωμανική Κυριαρχία. Απεβίωσε στις 3 Νοεμβρίου του 1943 και μερικά χρόνια μετά το κομμουνιστικό πραξικόπημα της 9^ης Σεπτεμβρίου του 1944, τα εργοστάσια και η περιουσία του κρατικοποιήθηκαν. Παρά το γεγονός αυτό, η ζωή και τα έργα του δείχνουν ότι μπορεί κανείς να πετύχει, στηριζόμενος στις δικές του δυνάμεις και προσόντα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνά ποτέ, από όπου ξεκίνησε και ποιες είναι οι ρίζες του.

Άλλη εμβληματική προσωπικότητα , για την παραγωγή σοκολάτας στη χώρα μας, είναι ο Βελιζάρ Πέεφ, ο ιδρυτής μιας από τις γνωστότερες βουλγαρικές μάρκες, η παραγωγή της οποίας συνεχίζεται μέχρι και σήμερα στην πόλη Σβόγκε. Στις αρχές του περασμένου αιώνα ο βιομήχανος ανοίγει το πρώτο εργοστάσιό του στην Σόφια και αρχίζει να εισάγει κόκκους κακάο από τη Λατινική Αμερική και τις Κάτω Χώρες. Σταδιακά η σοκολάτα που παράγεται στη χώρα μας, αρχίζει να ανταγωνίζεται με επιτυχία τα ευρωπαϊκά προϊόντα και κερδίζει διακρίσεις σε διεθνείς εκθέσεις στη Βέρνη, τη Βιέννη και το Παρίσι. Ο Βελιζάρ Πέεφ βασιζόταν εξαιρετικά πολύ όχι μόνο στην ποιότητα, αλλά και στη συσκευασία της γλυκιάς λιχουδιάς. Ένα μέρος της σοκολάτας πουλιόταν σε ξύλινα κουτιά, και μια από τις σειρές σοκολατάκια ήταν με χάρτινη συσκευασία, με τις σημαίες όλων των κρατών. Όσος κατόρθωνε να συλλέξει όλες τις σημαίες, έπαιρνε για βραβείο ένα κιλό σοκολάτα.

Σύντομα η φήμη για τη νέα παραγωγή έφτασε σε όλες τις άκρες της Βουλγαρίας και η ζήτηση πολλαπλασιάστηκε. Αυτό ώθησε τον επιχειρηματία να κατασκευάσει νέο εργοστάσιο. Οι όροι, στους οποίους πρέπει να ανταποκριθεί το νέο μέρος είναι να είναι κοντά στην πρωτεύουσα, να έχει σιδηροδρομική γραμμή και επαρκείς υδάτινους πόρους, που να εξασφαλίζουν ενέργεια για τα μηχανήματα. Σε όλους τους όρους ανταποκρίνεται η πόλη Σβόγκε. Ο εξοπλισμός για το εργοστάσιο αγοράζεται από τη Γερμανία, την Ιταλία και την Αυστρία και η κατασκευή και η λειτουργία του εξασφαλίζουν εργασία σε πάνω από 400 άτομα της περιοχής.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα