Η Ούλπια Έσκους (Ulpia Oescus) βρισκόταν δίπλα στον Δούναβη και ήταν σημαντικό κάστρο της ρωμαϊκής επαρχίας Κάτω Μοισία (Moesia Inferior) η οποία συμπεριλάμβανε σχεδόν όλη την Β. Βουλγαρία χωρίς το Βίντιν και την Δοβρουτσά. Στην επικράτειά της ήταν το στρατόπεδο της Ε΄ Μακεδονικής Λεγεώνας. Σήμερα δίπλα στα ερείπια της αρχαίας πόλης υπάρχει το χωριό Γκίγκεν το οποίο ανήκει στην Νομαρχεία του Πλέβεν. 

Στο παρελθόν την πόλη κοσμούσαν μεγαλειώδεις ναοί και όμορφα κτήρια, μεγάλες δρόμοι κατάμεστοι από περαστικούς και εμπόρους που πουλούσαν εμπορεύματα από όλο τον κόσμο. Οι κάτοικοι ήταν πλούσιοι και πολιτισμένοι και η ζωή στην πόλη έμοιαζε με αυτήν στην Ρώμη.

«Η πόλη μοιάζει με πεντάκτινο αστέρι, λέει ο αρχαιολόγος Βλαντιμίρ Νάιντενοβ από το Ιστορικό Μουσείο του Πλέβεν. Τα τείχη της ήταν επιβλητικά με πύργους και μεγάλες πύλες. Στην πόλη ζούσαν τεχνίτες, υπήρχε επίσης λιμάνι στον ποταμό Ίσκαρ (το πιο μακρύ ποτάμι στην Βουλγαρία) που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Έσκους (Oescus) και φτάνει ως τον Δούναβη.

Οι δρόμοι ήταν ευθείς ενώ πολλά από τα κτήρια ήταν κατασκευασμένα με πράσινο μάρμαρο από την πόλη Μπρέσα της Ιταλίας. Είχε δυο θέρμες ενώ στο φόρουμ κυλούσε η πολιτική και η κοινωνική ζωή. Υπήρχαν ναοί αφιερωμένοι στην τριάδα Γιούπιτερ, Γιουνόνα και Μινέρβα (Δίας, Ήρα και Αθηνά) και στην θεά της τύχης Φορτούνα που ήταν και προστάτιδα της πόλης. Από την εποχή του χριστιανισμού βρήκαμε υπολείμματα και μιας μεγάλης βασιλικής (100/25μ.)».

Σε ένα από τα κτήρια οι αρχαιολόγοι βρήκαν δάπεδα με μωσαϊκά με σκηνές από την κωμωδία «Αχαιοί» του Μαινάνδρου και μια κεφαλή αγάλματος υψηλά ιστάμενου προσώπου. Η πόλη βίωσε το απόγειό της τον 4^ο αιώνα τον καιρό του αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνου.

«Ο Μέγας Κωνσταντίνος έφτασε στην Ούλπια στις 5 Ιουλίου 328 για τα εγκαίνια μιας γέφυρας στον Δούναβη, λέει ο αρχαιολόγος. Η γέφυρα συνέδεε την πόλη με τον οικισμό Σουτσιντάβα που σήμερα είναι στην επικράτεια της Ρουμανίας».

Η γέφυρα ήταν ξύλινη αλλά είχε πέτρινες βάσεις. Είχε μήκος πάνω από 1 χλμ. κάτι ασυνήθιστο για την εποχή. Δυστυχώς σύντομα μετά από αυτό η πόλη άρχισε να δύει και έπεσε θύμα των Γότθων και των Ούννων. Μετά τον 6^ο αιώνα την κατέστρεψαν επίσης Αβάροι, αρχαίοι Βούλγαροι και Σλάβοι. Το τέλος επήλθε με έναν καταστροφικό σεισμό στα τέλη του 6^ου αιώνα. Η πόλη εγκαταλείφθηκε και ξεχάστηκε αλλά η σκαπάνη των αρχαιολόγων την έφερε ξανά στο φως για να γίνει ένα από τα ενδιαφέροντα αξιοθέατα της εποχής μας.

Φωτογραφίες: Βενέτα Νικόλοβα

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα