Μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ οι προσδοκίες πολλών Βουλγάρων για αδιάβλητη και δίκαιη έκφραση της ελεύθερης βούλησης κατέρρευσαν. Η ίδια η σκέψη ότι κάποιος υποψήφιος μπορεί να λάβει το 100% των ψήφων ή ότι η προσέλευση στις κάλπες θα είναι 100%, θυμίζει το, σχετικά κοντινό, σοσιαλιστικό παρελθόν. Δεν είναι τυχαίο ότι Βούλγαροι που ζουν στις ΗΠΑ απηύθυναν έκκληση προς τους ψηφοφόρους στη Βουλγαρία να είναι προσεκτικοί ως προς τις μορφές ψηφοφορίας. Στην έκκλησή τους χαρακτήρισαν την ψηφοφορία μέσω του ταχυδρομείου ως «μέθοδο, με την οποία τα αποτελέσματα μπορούν να αλλάξουν την τελευταία στιγμή ή ακόμα και μερικές μέρες μετά τις εκλογές». Σχετικά με την μηχανική ψηφοφορία, οι συμπατριώτες μας εξέφρασαν, επίσης, αμφιβολίες και ανέφεραν σαν παράδειγμα ότι σε 8 από 9 αμερικανικές πολιτείες με καθιερωμένη αυτόματη αποστολή ψηφοδελτίων, ο νικητής είναι ο ίδιος. Ακριβώς αυτά τα παραδείγματα θέτουν υπό αμφισβήτηση την εμπιστοσύνη στο εκλογικό σύστημα, χωρίς την οποία «οι κυβερνήσεις και οι θεσμοί χάνουν την νομιμότητα τους στα μάτια των πολιτών», συμπεραίνουν οι Βούλγαροι από τις ΗΠΑ.

Πώς όμως αυτό το παράδειγμα θα μπορούσε να επηρεάσει τη βουλγαρική κοινωνία, που εναπόθετε τεράστιες ελπίδες στη μηχανική ψηφοφορία ως εγγύηση κατά της εκλογικής απάτης και χειραγώγησης των εκλογικών αποτελεσμάτων; Αυτό θα καταστρέψει κατηγορηματικά τις προσδοκίες ενός μεγάλου μέρους της βουλγαρικής κοινωνίας – απαντά η πολιτειολόγος υφηγήτρια Δρ. Τατιάνα Μπουρουτζίεβα.

«Η τεχνολογία των εκλογών δεν μπορεί να εγγυηθεί την ποιότητα της δημοκρατίας» - λέει κατηγορηματικά. «Δεν μπορεί να εγγυηθεί και τις δημοκρατικές αξίες όπως η ενημερωμένη εκλογή των πολιτών, η οποία εξαρτάται μόνο από τους ίδιους τους πολίτες. Τα τελευταία 20 χρόνια αυτή η εκλογή δε γίνεται στην πράξη. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 οι πολίτες διάβαζαν και ενδιαφέρονταν περισσότερο για τις πλατφόρμες των πολιτικών κομμάτων. Τότε υπήρχαν περισσότερες συζητήσεις ως προς τις πολιτικές και τις πολιτικές αποφάσεις.»

Η χαμηλή προσέλευση στις κάλπες και η ψηφοφορία με βάση τις συμπάθειες για τον έναν ή τον άλλο πολιτικό σχηματισμό, είναι ανάμεσα στους βασικούς λόγους για τη διατήρηση του κατεστημένου. Η κατάσταση αυτή θα συνεχιστεί μέχρι να καταλάβουμε τι είναι το σημαντικότερο στον καθορισμό της εκλογής μας. Σύμφωνα με την Τατιάνα Μπουρουτζίεβα, θα ήταν σωστό και πρέπον πρώτα απ’ όλα να απαντήσουμε στο βασικό ερώτημα: τι πρεσβεύουν και τι είναι οι άνθρωποι και τα κόμματα, στα οποία έχουμε τη πρόθεση να παραχωρήσουμε την εξουσία και την δυνατότητα να κυβερνήσουν το κράτος. Είναι σημαντικό, όταν ακούμε τις δηλώσεις των πολιτικών, να αναρωτηθούμε αν αύριο θα κάνουν πράγματι αυτά, που υπόσχονται πριν τις εκλογές, αυτά για τα οποία μιλούν σήμερα. 

Στην κοινωνία όλο και περισσότερο κυκλοφορεί η αμφιβολία ότι οι εκλογές χειραγωγούνται. Γι’ αυτό, στις τελευταίες κινητοποιήσεις στη Βουλγαρία που συνεχίζονται με μία η άλλη μορφή, οι δυσαρεστημένοι από τη διακυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ επιμένουν για την εφαρμογή της μηχανικής ψηφοφορίας. Τα επιχειρήματά τους, είναι ότι αυτή η μορφή διεξαγωγής των εκλογών προσφέρει σοβαρές εγγυήσεις κατά της ελεγχόμενης ψηφοφορίας και των παραβάσεων της εκλογικής διοίκησης.

«Αυτό δε σημαίνει, όμως, ότι τα αποτελέσματα δεν μπορούν να επηρεαστούν» - επισημαίνει η Τατιάνα Μπουρουτζίεβα. «Μπορούν να γίνουν αντικείμενο επίθεσης χάκερ. Εξάλλου, στη μηχανική ψηφοφορία δεν έχετε ψηφοδέλτια, τα οποία μπορούν να ξαναμετρηθούν, εάν κάποιος αποφασίσει να αμφισβητήσει τα αποτελέσματα. Τώρα, βλέπετε τι γίνεται στις ΗΠΑ, και τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχουν παραβάσεις. Δεν υπάρχουν εκλογές, στις οποίες να υπάρχει τόσο υψηλή προσέλευση στις κάλπες, με πραγματικούς ψηφοφόρους, και οι ψήφοι να παραποιηθούν έτσι, ώστε να αλλάξουν το αποτέλεσμα. Μόνο η μαζική προσέλευση στις κάλπες, φοδραρισμένη με λογική, μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικές αλλαγές. Γι’ αυτό ας είμαστε πιο ορθολογικοί και δραστήριοι!»

Κείμενο: Νταρίνα Γκριγκόροβα

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα