Η «Δημοκρατική Βουλγαρία» και το «Υπάρχει τέτοιος λαός» - ΥΤΛ, του σόουμαν Σλάβι Τρίφονοφ, είναι τα δύο κόμματα με τα καλύτερα εκλογικά αποτελέσματα στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, ο Σλάβι Τρίφονοφ υποστηρίχθηκε από το 30,75% των ψηφοφόρων, ακολουθούμενος από το δεξιό κόμμα Δημοκρατική Βουλγαρία, το οποίο υποστηρίχτηκε από το 17,56%. Πόσο, όμως, μπορεί να διαρκέσει μια τέτοια επιτυχία για ένα κόμμα του οποίου ο ηγέτης είναι τηλεοπτικός σταρ με το οποίο μεγάλωσαν αρκετές γενιές Βούλγαρων; Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Τρίφονοφ κατάφερε να τοποθετήσει τις εκπομπές του ανάμεσα στις κύριες πηγές πληροφόρησης για εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Βουλγαρία σαν οικονομικοί μετανάστες. Ποιοι άλλοι παράγοντες εξηγούν τη μετατροπή του ΥΤΛ σε έκπληξη των τελευταίων κοινοβουλευτικών εκλογών;

«Ο Σλάβι Τρίφονοφ γνωρίζει πολύ καλά ότι το βαλκανικό στυλ, ειδικά στο εξωτερικό, είναι ένας τρόπος διατήρησης της επαφής με την πατρίδα», λέει ο κοινωνιολόγος της Gallup Παρβάν Συμεόνοφ. «Παράδειγμα είναι τα μουσικά κανάλια της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Μέσω της βαλκανικής μουσικής, γίνεται εξαγωγή νοσταλγίας για την πατρίδα, γίνεται πολιτιστική γέφυρα. Ο Σλάβι Τρίφονοφ το κατάλαβε παρατηρώντας άλλα βαλκανικά μοτίβα. Επιπλέον, συνειδητοποίησε έναν άλλο σημαντικό παράγοντα - το μερίδιο των ξένων Βουλγάρων στην κοινότητα αυξάνεται».

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο, ο δομικός λόγος για το υψηλό αποτέλεσμα του ΥΤΛ, είναι η δυσαρέσκεια των πολιτών από την  κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Βουλγαρία. Υπό αυτήν την έννοια, η υποστήριξη του ΥΤΛ μπορεί να μην είναι τόσο διαρκής τάση, εκτός κι εάν ο ηγέτης του παραμείνει αντι-συστημικός.

Οι μεγάλοι χαμένοι των εκλογών στο εξωτερικό είναι οι πολιτικές δυνάμεις του κυβερνητικού συνασπισμού και της αξιωματικής αντιπολίτευσης - του Σοσιαλιστικού Κόμματος BSP. Ο κοινωνιολόγος εξηγεί ότι αυτό έχει λογική εξήγηση:

«Σε γενικές γραμμές, τα συστημικά κόμματα δεν είναι πολύ δημοφιλή στο εξωτερικό κι αυτό επειδή υπάρχουν δύο λόγοι για να είσαι στο εξωτερικό. Ο πρώτος είναι ότι δεν έχεις δει τίποτα καλό από την κυβέρνηση της πατρίδας σου και ο δεύτερος ότι είσαι φοιτητής με κάπως ευρύτερη κοσμοθεωρία και είσαι, επίσης, ενάντια στο κατεστημένο. Περιττό να πούμε ότι η απόδοση του BSP στο εξωτερικό ήταν τραγική και ότι και στην Βουλγαρία ήταν πολύ κάτω από τις προσδοκίες. Ένας λόγος για αυτό είναι η πανδημία Covid-19, που εμπόδισε πολλούς ηλικιωμένους να ψηφίσουν. Ο Σλάβι Τρίφονοφ στηρίχθηκε στην ρητορική κατά της Covid-19 και η εκστρατεία του, που απευθύνονταν κυρίως στους νέους, τον βοήθησε να πετύχει αυτό το αποτέλεσμα. Αν κοιτάξουμε τις τάσεις μακροπρόθεσμα, η αντι-συστημική ψηφοφορία του εξωτερικού θα παραμείνει μια διαρκής τάση».

Την ψηφοφορία στο εξωτερικό, εκτός από τα αποτελέσματα ρεκόρ για ορισμένα από τα κόμματα, θα την θυμόμαστε για την άνευ προηγουμένου συμμετοχή των ψηφοφόρων που ξεπέρασαν τις 180.000. Οι περιορισμοί στον αριθμό τμημάτων σε χώρες εκτός ΕΕ επηρέασαν την εκλογική διαδικασία. Τα 35 εκλογικά τμήματα αποδείχθηκαν εξαιρετικά ανεπαρκή, ειδικά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι συμπατριώτες μας προειδοποίησαν για πιθανά προβλήματα και ζήτησαν αλλαγές στον Εκλογικό Κώδικα. Μεταξύ των προτάσεων είναι η δημιουργία εκλογικής περιφέρειας εξωτερικού, η αύξηση του αριθμού των εκλογικών εκλογών σε χώρες εκτός ΕΕ και η δυνατότητα των ψηφοφόρων να ψηφίζουν ηλεκτρονικά ή μέσω ταχυδρομείου. Ο Παρβάν Συμεόνοφ περιέγραψε τα περισσότερα από αυτά ως επικίνδυνα κλισέ.

«Η ψηφοφορία μέσω ταχυδρομείου δεν είναι ασφαλής, όσον αφορά στο απόρρητο της ψηφοφορίας. Πώς διασφαλίζουμε ότι κάποιος που ψήφισε ταχυδρομικώς ή ηλεκτρονικά δεν το έπραξε υπό πίεση; Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής ή ταχυδρομικής ψηφοφορίας αποτελεί τεράστια παρέμβαση της εκλογικής διαδικασίας, την οποία δεν υποστηρίζω. Ακόμη περισσότερο με την θεμελιακή αμφιβολία μας για την εκλογική διαδικασία στην Βουλγαρία. Η αύξηση του αριθμού των εκλογικών τμημάτων σε χώρες εκτός ΕΕ, εξαρτάται από την απόφαση της Βουλγαρίας σχετικά με το κατά πόσο θέλει να επιτρέψει την μαζική ψήφο από την Τουρκία;»

Όσον αφορά την δημιουργία εκλογικής περιφέρειας «Εξωτερικό», ίσως αυτό δεν θα επέτρεπε τον εύκολο προσδιορισμό της τιμής της έδρας. Εκτός αυτού, υπάρχει έλλειψη αξιόπιστων στατιστικών πληροφοριών σχετικά με τον αριθμό των Βουλγάρων που βρίσκονται στο εξωτερικό.

Μετάφραση και επιμέλεια: Σταύρος Βανιώτης