Η πιο μεγάλη, η πιο μικρή και η πιο παράξενη γκάιντα είναι έργο του Χρίστο Τοπτσίεφ που ε

ίναι 80 χρονών και συνεχίζει να δημιουργεί στην πόλη Σμόλιαν της βουλγάρικης πλευράς της Ροδόπης. Η πανδημία δεν τον σταματά. Μέσα στα χέρια του έχουν «γεννηθεί» εκατοντάδες γκάιντες. Ο μάστορας είναι στο ατελιέ του κάθε μέρα και φτιάχνει γκάιντες όπως του αρέσουν ή κατά παραγγελία Βουλγάρων και ξένων.

Οι πρόβες του θρυλικού συγκροτήματος «100 καμπά-γκάιντες» στο οποίο ο Χρίστο Τοπτσίεφ παίζει από τα νιάτα του έχουν ακυρωθεί λόγω του κορονοϊού αλλά απρόσμενα οι άνθρωποι φαίνεται να έχουν περισσότερο χρόνο για μουσική και μάθηση. Ο μάστορας είναι ενημερωμένος για τις νέες τεχνολογίες και για το διαδίκτυο. Έχει φροντίσει να διαφημιστεί και πολλοί είναι αυτοί που τον βρίσκουν μέσω του ίντερνετ. Του στέλνουν ηχογραφήσεις για να τους ακούσει πως παίζουν και ακολουθούν τις συμβουλές που τους δίνει μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

«Ο ήχος της γκάιντας είναι τσιριχτός και σε κάνει να ανατριχιάζεις, λέει εκείνος. Αλλά έχει την δύναμη να ξεσηκώσει την φαντασία σου και να πετάξεις μαζί της πάνω από τα βουνά. Είναι το όργανο που αναπαριστά με τον καλύτερο τρόπο την Ροδόπη και γι’ αυτό οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν να παίζουν γκάιντα. Επικοινωνούν μαζί μου από όλη την χώρα και από όλο τον κόσμο. Γκάιντες μου υπάρχουν στην Σόφια, το Πλόβντιβ, το Κιουστεντίλ, στην Γερμανία, την Αμερική, την Κίνα και την Ιαπωνία. Ακούνε τα CD με τις 100 καμπά-γκάιντες και θέλουν κι εκείνοι να μπορούν να παίζουν έτσι. Την ίδια στιγμή η γκάιντα της Ροδόπης είναι η πιο ωραία από όλες. Έχει υπέροχο ήχο, ευχάριστη χροιά, ο ήχος της είναι πιο χαμηλός από τις γκάιντες στην υπόλοιπη Βουλγαρία».

Δεν υπάρχουν πια τόσοι μάστορες που να φτιάχνουν γκάιντες. Η τέχνη τείνει να εξαφανιστεί. Αλλά ο Χρίστο Τοπτσίεφ συνεχίζει να παίζει και να κατασκευάζει όργανα με πάθος. Πρόσφατα έφτιαξε την μεγαλύτερη γκάιντα (1.60 εκατοστά) και έπειτα έφτιαξε και την μικρότερη. Την ονόμασε «τζουτζά-γκάιντα (νάνο), χωράει στην παλάμη του και έθεσε μ’ αυτήν υποψηφιότητα για το βιβλίο Γκίνες. Τώρα εφηύρε ένα υβρίδιο μεταξύ γκάιντας και καβάλι. Φτιάχνει και ειδικές τσάντες για τα όργανά του οι οποίες είναι διακοσμημένες με χάντρες.

«Μακάρι να τελειώσει η πανδημία και να αρχίσουμε πάλι να παίζουμε με το συγκρότημα, λέει ο μπάρμπα Χρίστο. Να αρχίσουμε ξανά να μαζευόμαστε στα πανηγύρια, το καλοκαίρι να κάνουμε διαγωνισμούς ποιος παίζει καλύτερα και να είμαστε πάλι μαζί με τους λάτρεις της μουσικής».

Φωτογραφίες: αρχείο Χρίστο Τοπτσίεφ

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα