Πριν από περισσότερα από 70 χρόνια, σε πολλά μέρη της Βουλγαρίας, οι μαυρόγυπες αποτελούσαν μέρος της βιοποικιλότητας. Με την αρχή της εντατικής γεωργίας και τη χρήση δηλητηριωδών χημικών, υποχώρησαν σταδιακά από τους μακροχρόνιους οικοτόπους τους. Παρά την απειλητική μείωση του αριθμού τους, συμβαίνει να πέσουν θύματα λαθροκυνηγών. Λόγω της απειλής εξαφάνισής τους, από το 1962 έχουν συμπεριληφθεί στο Βαλκανικό Σχέδιο για τη Διατήρηση των Γύπων, το οποίο προβλέπει μια σειρά μέτρων για την αναπαραγωγή τους, συμπεριλαμβανομένου υπό τεχνητές συνθήκες και επανεισαγωγή. Οργανώνονται επίσης περιοδικές δημόσιες εκστρατείες για την προστασία των γύπων και κατά της χρήσης δηλητηρίων και λαθροθηρίας. Τοποθετούνται πίνακες πληροφοριών, εξετάζονται οι δυνατότητες επανεισαγωγής τους σε κατάλληλους βιότοπους.

«Λόγω διαφόρων ανθρώπινων δραστηριοτήτων, σε πολλές περιοχές της Βουλγαρίας οι γύπες εξαφανίστηκαν» δήλωσε σε συνέντευξή του για τη ΒΕΡ-Βίντιν ο Γκεόργκι Στογιάνοφ, συντονιστής δραστηριοτήτων πεδίου στον Αίμο της Βράτσα στο πλαίσιο του έργου «Φωτεινό μέλλον για τους μαυρόγυπες» και πρόεδρος της Εταιρείας για την προστασία των αρπακτικών πτηνών. «Είναι εξαιρετικά σπάνια πουλιά, ειδικά στη Βαλκανική Χερσόνησο. Μέχρι φέτος ο μαύρος γύπας φώλιαζε μόνο σε μια απομονωμένη περιοχή στη βόρεια Ελλάδα και από φέτος και στη Βουλγαρία. Έχουμε ένα ζευγάρι στην περιοχή του Ανατολικού Αίμου κοντά στο Κότελ.»

Το ελληνικό εθνικό πάρκο Δαδιάς–Λευκίμη–Σουφλίου, που βρίσκεται στην Ανατολική Ροδόπη, φιλοξενεί επίσης όρνια, ασπροπάρες και άλλα. Από εδώ έρχεται το ζευγάρι ελληνικών γύπων που παρατηρούνται στα εδάφη μας ενώ στα μέσα Ιουλίου απελευθερώθηκαν άλλα δύο πουλιά από το πτηνοτροφείο για προσαρμογή. Μαζί με αυτά, δύο «άγριοι» μαυρόγυπες τρέφονται στον χώρο. Άλλοι δύο μαυρόγυπες από τους απελευθερωμένους στην περιοχή του Ανατολικού Αίμου, εντοπίστηκαν στην περιοχή του εθνικού πάρκου Σίνιτε Κάμανι. Μαζί με αυτά και τα επιζώντα πτηνά που έχουν απελευθερωθεί πέρσι, οι μαυρόγυπες γίνονται συνολικά 20 για την περιοχή του Αίμου της Βράτσα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτός είναι ένας αριθμός ρεκόρ για όλα τα Βαλκάνια, ειδικά για αυτό το σπάνιο είδος, εκτός της αποικίας αναπαραγωγής στην Ανατολική Ροδόπη της Ελλάδας. Οι περιβαλλοντολόγοι αποδίδουν επίσης την επιτυχία στο δεκαετές έργο για την αποκατάσταση των ορνίων το οποίο δίνει αποτέλεσμα και στους μαυρόγυπες.

«Είναι νεαρά πουλιά που δεν έχουν ακόμη φτάσει σε πλήρη σεξουαλική ωριμότητα» εξηγεί ο Γκεόργκι Στογιάνοφ. «Ψάχνουν για περιοχές φωλιάσματος, κάνουν ζευγάρια και αυτό είναι μια φυσιολογική διαδικασία. Τα προγράμματα στα οποία εργαζόμαστε υποστηρίζονται από διάφορα κοινοτικά ταμεία για αποκατάσταση εξαφανισμένων ή απειλούμενων ειδών. Οι γύπες είναι οι υγειονομικοί της φύσης και ειδικά στη Βαλκανική Χερσόνησο, ο μαυρόγυπας υπήρχε μέχρι τώρα μόνο στην Ελλάδα.»

Φωτογραφίες: greenbalkans.org

Επιμέλεια: Νταρίνα Γκριγκόροβα (από συνέντευξη της ΒΕΡ-Βίντιν)

Μετάφραση και επιμέλεια: Άιλιν Τόπλεβα