«Είμαι μεταφραστής - μεταφραστής αισθήσεων!» - έτσι προσδιορίζεται ο καλλιτέχνης Άλμπερτ Χατζιγκάνεφ. Όταν βλέπει κάτι όμορφο, κάτι που καταφέρνει να τον ενθουσιάσει πραγματικά, νιώθει πάντα την ανάγκη να μεταφέρει αυτό το συναίσθημα στους άλλους. Ωστόσο, χρειάστηκαν σχεδόν 40 χρόνια για τη «μετάφραση» της τέχνης του για τη βουλγαρική πραγματικότητα - μια ολόκληρη ιστορία ζωής σαν κινηματογραφική πλοκή. Η αρχή έγινε το 1954 στην πόλη Σεβλίεβο, όπου ο Άλμπερτ γεννήθηκε σε οικογένεια καλλιτεχνών. Η ζωγραφική είναι αυτό που τον ενθουσίαζε πιο πολύ. Έφτασε στην πρωτεύουσα Σόφια για να κυνηγήσει το όνειρό του να γίνει καλλιτέχνης και, μετά την αποφοίτησή του από το Πολυγραφικό Λύκειο, υπέβαλε αίτηση για την Εθνική Ακαδημία Τεχνών.

«Ήταν παράξενα χρόνια και τα πράγματα στη Βουλγαρία ήταν τέτοια που δεν θα μπορούσες να γίνεις καλλιτέχνης αν δεν αποφοιτήσεις από την Εθνική Ακαδημία Τεχνών. Είχα κάνει αίτηση δύο φορές χωρίς επιτυχία. Αφού απέτυχα δύο φορές, αποφάσισα ότι θα φύγω από τη Σόφια. Με τα πόδια πέρασα τα σύνορα με όλες τις περιπέτειες που αυτό συνεπάγεται» λέει ο καλλιτέχνης και βλέπει κάποια υψηλότερη δύναμη και υποστήριξη στην επιτυχημένη απόδρασή του από τη σοσιαλιστική Βουλγαρία.

Το έτος είναι το 1982. Ο Άλμπερτ ήταν μόλις 28 ετών όταν βρέθηκε στο Παρίσι μέσω Σερβίας και με μια σύντομη στάση στην Ιταλία, και ένιωσε σαν στο σπίτι του. Πέρασε τα επόμενα επτά χρόνια στο εργαστήριο του Γάλλου καλλιτέχνη Rémy Aron, αποφοίτησε από την Ανώτερη Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι και έγινε αναγνωρισμένος καλλιτέχνης. Μέχρι σήμερα έχει στο βιογραφικό του πάνω από 60 ατομικές εκθέσεις στη Γαλλία, το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Αυστρία, τις ΗΠΑ. Το 1989 έλαβε το Μεγάλο Βραβείο Ζωγραφικής της Ακαδημίας Καλών Τεχνών στο Γαλλικό Ινστιτούτο στο Παρίσι και το 1991 - το Βραβείο της Κυβέρνησης του Μονακό, που απονέμεται προσωπικά από τον πρίγκιπα Αλβέρτο.

«Για σχεδόν 40 χρόνια έχω έρθει 10-12 φορές στη Βουλγαρία, εκ των οποίων για 3 κηδείες, μία επέμβαση και ένας γάμος» λέει ο Άλμπερτ Χατζιγκάνεφ. Παρά τη φυσική απόσταση και τη ζεστή φιλοξενία της Νορμανδίας, το όνειρο του Άλμπερτ παραμένει μια έκθεση στην πατρίδα του. Και αυτή πραγματοποιείται ακριβώς 39 χρόνια μετά τη διαφυγή του, στις αρχές Οκτωβρίου 2021. Μέχρι τις 16 Οκτωβρίου, σε δύο χώρους στο κέντρο της Σόφιας - το Σπίτι-Μουσείο «Μπορίς Χρίστοφ» και τη γκαλερί Άστρι, εκθέτονται περισσότεροι από 50 πίνακες, που μας βυθίζουν στον κόσμο ενός ονείρου που έγινε πραγματικότητα και όλον τον δρόμο μέχρι εκεί. Ο τίτλος «Mimesis» συνδέεται με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, την κατανόηση της τέχνης και κυριολεκτικά σημαίνει μίμηση, παραγωγή κάποιας πραγματικότητας.

Η φύση, ο ουρανός, τα φθινοπωρινά χρώματα στα χωράφια, ο χορός των σύννεφων - όλα αυτά είναι η γλώσσα στην οποία ο Άλμπερτ μεταφράζει τα συναισθήματά του. Και αυτή η πραγματικότητα, που εκτίθεται στη Σόφια, συνοδεύεται από μουσική που έγραψε ο γιος του - Γκρέγκορ Χατζιγκάνεφ και είναι ένα είδος πρεμιέρας του κοινού τους έργου, το οποίο του χρόνου θα παρουσιαστεί με εκθέσεις στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη.

«Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα έργα μου προέρχονται από τις καθημερινές μου βόλτες. Και μέσα από αυτήν την έκθεση και τον τίτλο της, θέλω να κάνω τον καθένα να αναρωτηθεί τι είναι η τέχνη και κυρίως - σε τι χρησιμεύει; Προσωπικά, πιστεύω ότι χρησιμεύει για να μας κάνει να ζούμε καλύτερα, να νιώθουμε καλύτερα και να έχουμε κάποιες φιλοδοξίες» λέει ο Άλμπερτ, πεπεισμένος ότι ο δρόμος είναι πάντα πιο σημαντικός από τον τελικό στόχο.

Κείμενο: Βέσελα Κράστεβα (σε συνεντεύξεις της Εβελίνα Στογιάνοβα και Ντιάνα Ντόντσεβα από τη ΒΕΡ-Χοριζόντ και της Γιούλια Πετρόβα από τη ΒΕΡ-Χρίστο Μπότεφ)

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα

Φωτογραφίες: astrygallery.com, ouest-france.fr, galeriebarlier.fr