Για έβδομη φορά στη δημοκρατική της ιστορία, η Βουλγαρία εκλέγει Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι εκλογές γίνονται απευθείας από το λαό κάθε πέντε χρόνια και ο Πρόεδρος μπορεί να επανεκλεγεί μόνο μία φορά.

Σήμερα είναι ο δεύτερος γύρος της εκλογικής αναμέτρησης για την εκλογή του προέδρου της Δημοκρατίας. Οι ψηφοφόροι μπορούν να επιλέξουν μεταξύ δύο ζευγαριών προέδρων και αντιπροέδρων, οι υποψηφιότητες των οποίων προτάθηκαν από Επιτροπές Πρωτοβουλίας. Πρόκειται για τα ζεύγη Ρούμεν Ράντεφ και Ηλιάνα Γιότοβα και Αναστάς Γκερτζίκοφ και Νεβιάνα Μίτεβα.

Ποιες είναι οι εξουσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας;

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, ο Πρόεδρος ενώνει το έθνος και το εκπροσωπεί στις διεθνείς σχέσεις. Ο Πρόεδρος έχει το δικαίωμα να απευθύνεται στον λαό και στην Εθνοσυνέλευση και μεσολαβεί για τον σχηματισμό της κυβέρνησης μετά την εκλογή των βουλευτών.

Μεταξύ των σημαντικών εξουσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι ο προγραμματισμός των κοινοβουλευτικών εκλογών, η σύγκληση Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης για μεταρρυθμίσεις στο Σύνταγμα, ο προγραμματισμός των εκλογών για την εκλογή των Βουλγάρων ευρωβουλευτών. Διορίζει τους επικεφαλής των διπλωματικών αποστολών και τους μόνιμους αντιπροσώπους της Βουλγαρίας σε διεθνείς οργανισμούς, μετά από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου. Διορίζει και απολύει ανώτατους δημοσίους υπαλλήλους.

Ως Γενικός Διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλγαρίας διορίζει και απολύει το ανώτατο διοικητικό επιτελείο των Ενόπλων Δυνάμεων και προάγει ανώτερους αξιωματικούς σε ανώτερους βαθμούς. Ο Πρόεδρος προεδρεύει του Συμβουλευτικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και έχει την εξουσία να κηρύξει πόλεμο, στρατιωτικό νόμο ή κατάσταση έκτακτης ανάγκης, πλήρη ή μερική επιστράτευση.

Αν και δεν ανήκει σε καμία από τις τρεις εξουσίες - νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική, ο προεδρικός θεσμός έχει πολλούς μοχλούς για να γείρει την πολιτική πλάστιγγα προς τη μία ή την άλλη πλευρά. Τα τελευταία 30 χρόνια, η πρακτική έχει επανειλημμένα δείξει πώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να επηρεάσει τη νομοθετική διαδικασία. Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει τακτική κυβέρνηση, η ευθύνη για την διακυβέρνηση του κράτους μεταφέρεται στα χέρια του, μετατρέποντάς τον στην πιο ισχυρή προσωπικότητα στην πολιτική σκηνή της χώρας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει το δικαίωμα να συνάπτει διεθνείς συνθήκες εξ ονόματος του κράτους, καθώς και να εγκρίνει αλλαγές στα σύνορα και τα διοικητικά-περιφερειακά κέντρα, κατόπιν εισήγησης της κυβέρνησης.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βραβεύει εξέχουσες προσωπικότητες - Βούλγαρους και ξένους πολίτες με παράσημα και μετάλλια.

Στις πολιτειακές του λειτουργίες, ο Πρόεδρος επικουρείται από τον Αντιπρόεδρο, ο οποίος εκλέγεται απευθείας από το λαό μαζί με τον Πρόεδρο. Ο Αντιπρόεδρος έχει την εξουσία να χορηγεί άσυλο, να αποδίδει χάρη σε καταδικασθέντες, να χορηγεί και να αποκαθιστά τη βουλγαρική υπηκοότητα, καθώς και να τη στερεί. Ωστόσο, ο Αντιπρόεδρος δεν έχει δικαίωμα να αντικαταστήσει τον πρόεδρο σε περίπτωση απουσίας του. Παράλληλα, μπορεί να αναλάβει καθήκοντα Προέδρου, σε περίπτωση πρόωρης λήξης της προεδρικής θητείας μέχρι τη διενέργεια νέων προεδρικών εκλογών.

Επιμέλεια: Νταρίνα Γκριγκόροβα

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης