Η κρίση που προκάλεσε η πανδημία Covid19, αύξησε την κατανάλωση βιολογικών τροφίμων μεταξύ 10% και 20% σε διάφορες χώρες, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας. Ωστόσο, στη Βουλγαρία δεν υπάρχουν στοιχεία για το πόσα και ποια βιολογικά τρόφιμα αγοράζονται και σύμφωνα με τα στατιστικά των κλαδικών οργανώσεων, το μέλι είναι το μόνο βιολογικό προϊόν που παράγεται στη χώρα μας σε επαρκείς ποσότητες για να καλύψει τις ανάγκες της αγοράς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας, στη Βουλγαρία υπάρχουν λιγότερες από 4.000 βιολογικές επιχειρήσεις. Οι περισσότεροι από τους βιοκαλλιεργητές ασχολούνται με τη φυτική παραγωγή, προτιμώντας τις πολυετείς καλλιέργειες - 3031 βιολογικά αγροκτήματα καλλιεργούν λίγο περισσότερα από 165.000 εκτάρια γης, που είναι λιγότερο από το 3% της συνολικής καλλιεργήσιμης γης στη Βουλγαρία. Η ανάλυση του Υπουργείου Γεωργίας δείχνει ότι υπάρχουν μόνο 255 βιολογικά αγροκτήματα. Σε αυτά δεν περιλαμβάνονται οι βιολογικοί μελισσοκόμοι, οι οποίοι είναι, περίπου, 2.000 και εκμεταλλεύονται το 1/4 των κυψελών.

Σε περιόδους κρίσης, οι οποίες απειλούν την ανθρώπινη υγεία, οι καταναλωτές αλλάζουν την καταναλωτική τους συμπεριφορά και αρχίζουν να επιλέγουν τρόφιμα καλύτερης ποιότητας, εξηγεί ο Στόιλκο Απόστολοφ του Ιδρύματος Bioselena. Δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με το αν και κατά πόσο έχει αυξήσει η πανδημία την επιθυμία για υγιεινή διατροφή στους Βούλγαρους. «Δεν ξέρουμε τίποτα, προχωράμε στα τυφλά», είπε ο Απόσολοφ μιλώντας στη Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία.

«Οι παρατηρήσεις μου είναι ότι η αγορά των βιολογικών προϊόντων αυξάνεται και στη χώρα μας, αλλά δεν μπορούμε να πούμε πόσο, γιατί κανείς δεν συλλέγει πληροφορίες. Και μια από τις υποψίες μου, είναι ότι τρώμε κυρίως εισαγόμενα βιολογικά προϊόντα».

Σε αυτό το στάδιο, οι Βούλγαροι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων δεν έχουν καμία πιθανότητα να ικανοποιήσουν ούτε και τη μικρή εγχώρια αγορά βιολογικών τροφίμων:

«Το 99% όλων των βιολογικών αυγών που κυκλοφορούν στη χώρα μας είναι εισαγόμενα. Έχουμε 500 πιστοποιημένες βιολογικές όρνιθες, σε σύγκριση με τα εκατομμύρια των πιστοποιημένων συμβατικών. Στον κλάδο του κρέατος έχουμε πολύ μικρές πωλήσεις αποκλειστικά σε μοσχαρίσιο βιολογικό κρέας, το υπόλοιπο - χοιρινό, λουκάνικα κ.λπ. είναι εισαγόμενο. Το ίδιο ισχύει για τα φρούτα και τα λαχανικά. Φαίνεται ότι ικανοποιούμε την εγχώρια αγορά μόνο με το βιολογικό μέλι και μερικά από τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα λαχανικά. Μεγάλο μέρος της υπόλοιπης γκάμας προϊόντων, προέρχεται από εισαγωγές.

Αποδεικνύεται ότι στη βιολογική παραγωγή, όπως και σε άλλους τομείς, η Βουλγαρία είναι μάλλον εξαγωγέας πρώτων υλών και η προστιθέμενη αξία πηγαίνει αλλού. Ο λόγος είναι οτι οι μεγάλοι παραγωγοί πρώτων υλών δυσκολεύονται να βρουν μεταποιητές για να μεταποιήσουν τα προϊόντα τους και να το προσφέρουν στην εγχώρια αγορά.

Και όλα αυτά με φόντο τις συνεχείς αμφιβολίες για το αν το βιολογικό είναι βιολογικό, και αν οι υψηλότερες τιμές δικαιολογούν την ποιότητα που προσφέρεται στους καταναλωτές. «Υπάρχουν άνθρωποι που αγοράζουν και τα βιολογικά προϊόντα έρχονται από παντού, γιατί αν υπάρχει ζήτηση θα υπάρχει και προσφορά», λέει ο Στόιλκο Απόστολοφ. Αποδεικνύεται ότι παρά τον σκεπτικισμό με τον οποίο βλέπουν οι Βούλγαροι τα πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα, τελικά τα αγοράζουν για τα παιδιά τους.

«Υπάρχουν ομάδες τροφίμων που συνεχίζουν να αναπτύσσονται πολύ καλά και να πωλούν εξαιρετικά, όπως τα βρεφικά και τα παιδικά προϊόντα. Σ’ αυτά υπάρχει συνεχής ανάπτυξη, εδώ και πολλά χρόνια, γιατί ο Βούλγαρος δίνει τα πάντα για το παιδί του».

Η ιδέα είναι να γίνει αυτή η ποιότητα πιο προσιτή και πιο παραγωγική. Στόχος είναι, μέχρι το 2030, το 1/4 του συνόλου των καλλιεργήσιμων γαιών, στα κράτη-μέλη της ΕΕ, να πιστοποιείται για βιολογική παραγωγή. Ωστόσο, η Βουλγαρία απέχει πολύ από αυτό το ποσοστό. «Έχουμε μόνο 2,3% και μας ακολουθούν μόνο η Μάλτα και η Ιρλανδία», είπε ο πρόεδρος της βουλγαρικής μη κυβερνητικής οργάνωσης, η οποία εργάζεται για την ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας στη Βουλγαρία από το 1995.

Συνέντευξη: Βεσελίνα Μιλάνοβα από το πρόγραμμα Horizont της ΒΕΡ

Φωτογραφίες:bgnes, Pixabay

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης