Μετά την άρνηση της βουλγαρικής κυβέρνησης να πληρώνει για το ρωσικό αέριο με ρούβλια, η απόφαση της Μόσχας να διακόψει τις προμήθειες δεν άργησε. Αυτό όμως έθεσε την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κίριλ Πετκόφ προ εξαιρετικά σοβαρής δοκιμασίας με ασαφή έκβαση.

Μέχρι τώρα η Βουλγαρία κατανάλωνε 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα περίπου ετησίως, το 90% εκ τω οποίων ήταν εισαγωγή από τη Ρωσία. Οι μεγαλύτεροι καταναλωτές φυσικού αερίου είναι οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί. Βεβαίως, στα τέλη της περιόδου θέρμανσης η έλλειψη αερίου δε θα είναι τόσο αισθητή για τα νοικοκυριά. Πιο σημαντικό είναι το πρόβλημα για τις παραγωγές, που, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, δε θα αντέξουν ούτε έναν μήνα.

Η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου θα οδηγήσει σε αύξηση της κοινωνικής έντασης – προειδοποίησε ο πρόεδρος της Κρατικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας Πλάμεν Τόντσεφ κατά τη διάρκεια της έκτακτης κοινοβουλευτικής συνεδρίασης στις 4 Μαΐου σχετικά με τη διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου από πλευράς του Gazprom. Και αν δεν εξασφαλιστούν έγκαιρα εναλλακτικές πηγές και οι τιμές εξακολουθήσουν να αυξάνονται, ιδιαίτερα ευάλωτες γίνονται οι παραγωγές με συνεχές καθεστώς λειτουργίας.

Επί του παρόντος κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πόσο θα διαρκέσει αυτή η κρίση, πόσο θα κοστίσουν οι εναλλακτικές προμήθειες και πώς η κατάσταση αυτή θα επηρεάσει τον πληθωρισμό. Σε συνέντευξη για τη ΒΕΡ ο Αντόν Πετρόφ, πρόεδρος του Βουλγαρικού Συνδέσμου Μεταλλουργικής Βιομηχανίας, σχολίασε ότι «δεν υπάρχει επιχείρηση στον κόσμο, που να μπορεί να αντέξει ένα τέτοιο πλήγμα με 30-35-40% αύξηση της τιμής του αερίου» μέσα σε λίγες ημέρες χωρίς προειδοποίηση:

«Τώρα αγοράζουμε ένα προϊόν, που δεν υπάρχει τιμή, τιμή που θα μάθουμε πιθανόν στις 10 Μαΐου. Η αγορά στη Βουλγαρία ήταν κυρίως ρωσικού αερίου. Έχουμε ετήσιες συμφωνίες με την Bulgargaz και νομίζαμε ότι έχουμε σταθερότητα και προβλεψιμότητα. Εάν είσαι μια μεγάλη επιχείρηση και δεν ξέρεις πόσο σου κοστίζουν η ενέργεια και οι πρώτες ύλες, να παράγεις σημαίνει θάνατος. Ξαφνικά, στις 27 Απριλίου μαθαίνουμε ότι διακόπτονται οι προμήθειες, χωρίς να υπάρχει εναλλακτική λύση. Η κυβέρνηση αποφάσισε να μη πληρώσουμε το αέριό μας. Είμαστε πολύ μικροί, πολύ ανυπεράσπιστοι, για να έχουμε τόσο ακραίες θέσεις. Η οικονομία μας είναι η λιγότερο ανεπτυγμένη σε όλη την Ευρώπη, δεν μπορεί να αντέξει τέτοιες τιμές. Εάν θέλουμε να έχουμε οικονομία, πρέπει να είμαστε συγκρίσιμοι τουλάχιστον με τους ευρωπαίους μας ανταγωνιστές. Τέτοιες τιμές για τις επιχειρήσεις στην Ευρώπη δεν υπάρχουν» - είναι κατηγορηματικός ο Αντόν Πετρόφ.

Τι θα ήταν η καλύτερη λύση;

«Η Βουλγαρία είναι εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας και αυτό το πρόβλημα μπορεί πολύ εύκολα να επιλυθεί εσωτερικά στη χώρα. Αυτά τα χρήματα, που πηγαίνουν στις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας ως υπερκέρδος, στις παρούσες συνθήκες κρίσης πρέπει να ανακατανεμηθούν και να επιστρέψουν στη βιομηχανία, για να μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά και να είναι ανταγωνιστική – επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλουργικής Βιομηχανίας. – Η φόρμουλα, που προτείνουμε, είναι 75% για τη βιομηχανία και 25% για τις επιχειρήσεις. Αυτή η αποζημίωση σε ορισμένο βαθμό θα επιβραδύνει τον πληθωρισμό. Τώρα τα χρήματα πηγαίνουν στον ενεργειακό τομέα, η βιομηχανία δεν μπορεί να αναπτύσσεται, κάποιες επιχειρήσεις ήδη σταματούν τη λειτουργία τους και ο πληθωρισμός αυξάνεται.»

Προς το παρόν η εναλλακτική λύση, που προτείνει η βουλγαρική κυβέρνηση, είναι η χώρα μας να προμηθεύεται με φυσικό αέριο από τον τερματικό σταθμό στο νησί Ρεβυθούσα. Συνεχίζονται και οι εργασίες για την κατασκευή του τερματικού σταθμού υγροποιημένου αερίου κοντά στην Αλεξανδρούπολη, όπου η Βουλγαρία κατέχει 20% του κεφαλαίου. Παρά το γεγονός αυτό αναμένεται η τιμή αυτών των προμηθειών να αυξηθεί κατά περισσότερο από 30%, γιατί οι ποσότητες μέσα από το έδαφος της Ελλάδας δεν είναι επαρκείς, για να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας μας και η Βουλγαρία θα πρέπει να αγοράζει αέριο σε αρκετά πιο υψηλές τιμές, προβλέπει ο πρώην υπουργός Ενέργειας Ρούμεν Οβτσάροφ.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις; Οι οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν όχι μόνο για την αύξηση των τιμών των ειδών πρώτης ανάγκης, αλλά και για πτωχεύσεις νοσοκομείων, παιδικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, μικρών δήμων… Η κατάσταση αυτή αναπόφευκτα θα επηρεάσει και τους βουλγάρους πολίτες, οι οποίοι και τώρα δύσκολα επιβιώνουν. 

Φωτογραφίες: bgnes, epa/bgnes

Κείμενο: Νταρίνα Γκριγκόροβα /χρησιμοποιήθηκαν συνεντεύξεις της ΒΕΡ-«Χοριζόντ»/

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα