Από τον βίο της Αγίας Παρασκευής (ή Αγίας Πέτκα) ξέρουμε ότι γεννήθηκε τον 10^ο αιώνα στους Επιβάτες της Θάλασσας του Μαρμαρά, όχι μακριά από την Κωνσταντινούπολη, σε εύπορη οικογένεια Βουλγάρων. Ήταν ευσεβής Χριστιανή, ακολουθούσε την εντολή του Χριστού για αγάπη και ευσπλαχνία προς όσους βρίσκονται σε ανάγκη και μετά τον θάνατό της τα λείψανά της μετατράπηκαν σε σύμβολο του αγώνα για προστασία του Χριστιανισμού από την αφομοίωση του Ισλάμ. Ο βασιλιάς Ιβάν Ασέν Β΄ μετέφερε τα λείψανα της Αγίας το 1238 στο Τίρνοβο, όπου φυλάσσονταν σχεδόν δύο αιώνες μέχρι την κατάκτηση της παλαιάς πρωτεύουσάς μας από τους Οθωμανούς. Το 1641 τα λείψανα της Αγίας Παρασκευής τοποθετήθηκαν στον Καθεδρικό Ναό στο Ιάσιο της Βόρειας Ρουμανίας, όπου σήμερα προσελκύουν προσκυνητές από όλο τον κόσμο.

• Λαϊκές δοξασίες για την Αγία Πέτκα

Υπάρχουν αμέτρητοι θρύλοι για τις θαυματουργικές θεραπευτικές δυνάμεις της Αγίας Παρασκευής, η οποία θεωρείται προστάτιδα του τοκετού και της γονιμότητας τόσο στους ανθρώπους, όσο στα ζώα. Γι’ αυτό στο λαϊκό εορτολόγιο η Ημέρα της Αγίας Παρασκευής θεωρείται τέλος του καλοκαιριού και του φθινοπώρου, καθώς και της ενεργής αγροτικής εργασίας. Την ημέρα αυτή γίνονται οικογενειακά κουρμπάνια και ζυμώνονται τελετουργικά ψωμιά, το μεγαλύτερο εκ των οποίων αφιερώνεται στην Αγία.

Στο Τραν της Δυτικής Βουλγαρίας βρίσκεται το μόνο παρεκκλήσι μέσα σε σπηλιά στη Βουλγαρία, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή. Προς τιμήν της την Ημέρα της Αγίας Παρασκευής οι γυναίκες ζυμώνουν ειδική πίτα, που φέρνουν στη σπηλιά, όπου σύμφωνα με τις ντόπιες δοξασίες, ζούσε η Αγία. Εκεί φυλάσσεται μεγάλη πέτρα με το σχήμα στρογγυλού ψωμιού και κάθε χρόνο στις 14 Οκτωβρίου ο ιερέας αγιάζει τα ψωμιά και τα μοιράζεται για υγεία σε όσους βρίσκονται εκεί. Το νερό που στάζει από τους βράχους στο παρεκκλήσι της σπηλιάς μαζεύεται σε ειδικά σκεύη, γιατί, σύμφωνα με τους πιστούς, βοηθά για τη θεραπεία διάφορων ασθενειών.

Πολλοί είναι οι ναοί, που βρίσκονται σε κάποιες από τις πιο όμορφες και μυστικές γωνιές της Βουλγαρίας, αφιερωμένοι στην Αγία Παρασκευή την Επιβατινή. Και η πιο ξακουστή εκκλησία, που φέρει το όνομα της Αγίας, είναι στην καρδιά της Σόφιας. Ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για την εκκλησία θα μάθετε από το δημοσίευμα «Ο αρχαίος ναός «Αγία Πέτκα Στάρα» - φύλακας του Χριστιανισμού κατά τους αιώνες» από τη συλλογή του Ράδιο Βουλγαρία.

Φωτογραφίες: bgnes-αρχείο, tran.egov.bg

Επιμέλεια: Βενέτα Νικόλοβα

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα