Φέτος κλείνουν 300 χρόνια από την γέννηση ενός από τους πρώτους εθνεγέρτες – του λόγιου Παΐσιου Χιλανδαρινού και 260 χρόνια από τότε που ο Παΐσιος συνέγραψε ένα από τα σημαντικότερα βιβλία για την εθνική συνείδηση των Βουλγάρων.

«Έγραψα αυτό το βιβλίο για όσους αγαπούν την Βουλγαρία και θέλουν να ξέρουν για το γένος τους και την γλώσσα τους, γράφει στο πρόλογο της Σλαβοβουλγάρικης Ιστορίας που συνέγραψε ο Παΐσιος την περίοδο 1760-1762 στην Μονή Χιλανδαρίου στον Άθω. Κι εσείς που θα το διαβάσετε αντιγράψτε το και δώστε και σε άλλους να το αντιγράψουν για να διαφυλαχτεί και να μην το χάσετε».

Σήμερα τα χειρόγραφα αντίγραφα της Ιστορίας του Παϊσιου που φυλάσσονται στην Βουλγαρία είναι 70 και το τελευταίο αντίγραφο είναι έργο σύγχρονων παιδιών από το βουλγάρικο σχολείο «Χρίστο Μπότεβ» στην Νέα Υόρκη.

«Καταφέραμε να αντιγράψουμε την Ιστορία του Παΐσιου για περίπου 3 εβδομάδες με την βοήθεια κάθε οικογένειας της οποίας τα παιδιά φοιτούν στο σχολείο μας, είπε για το Ράδιο Βουλγαρία η διευθύντρια βουλγάρικης γλώσσας και λογοτεχνίας, Ντίμα Μάρκοβα. Κάθε οικογένεια της οποίας το παιδί μπορούσε να γράφει έγραφε στο χέρι ενώ κάποιες από τις οικογένειες πρόσθεσαν και εικονογράφιση από παιδικές ζωγραφιές. Το πρότζεκτ του σχολείου για την αντιγραφή αποτελούταν από 3 στάδια. Η αντιγραφή ήταν το πρώτο στάδιο, ακολούθησε η ετοιμασία του βιβλίου και το τρίτο στάδιο ήταν μια παρουσίαση για την ζωή του Παΐσιου και του πρώτου αντιγραφέα της Ιστορίας, ενός άλλου σημαντικού μας εθνεγέρτη, του Σοφρώνιου Βρατσάνσκι. 

• Ο άγιος Σωφρόνιος, επίσκοπος Βράτσας – μια μεγάλη μορφή της βουλγαρικής Αναγέννησης

Ένα από τα παιδιά που συμμετείχαν στην αντιγραφή της Ιστορίας στο βουλγάρικο σχολείο στην Αμερική είναι ο γεννημένος στην Σόφια μαθητής, Κωνσταντίν Τοντορόβ. Ο Κωνσταντίν αναχώρησε για τις ΗΠΑ πριν 6 χρόνια όταν ήταν 10 χρονών. Ξέρει βουλγάρικα αλλά το σχολείο τον βοηθά να μην τα ξεχνάει και μαθαίνει πολλά ενδιαφέροντα πράγματα για τις παραδόσεις και τον πολιτισμό της πατρίδας του.

«Αντέγραφα ένα κομμάτι της Ιστορίας του Παΐσιου στο οποίο ο συγγραφέας αναφέρει πόσο δυνατό κράτος ήταν η Βουλγαρία και πως νικούσε στους πολέμους, λέει εκείνος. Για τις επόμενες γενιές, όπως είμαστε εμείς τώρα, είναι σημαντικό να γνωρίζουν από που προέρχονται, να γνωρίζουν την ιστορία τους και να είναι υπερήφανες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους Βούλγαρους που ζουν εκτός συνόρων γιατί πρεσβεύουν το βουλγάρικο πνεύμα. Οι συμμαθητές μου στην Αμερική εκπλήσσονται που αφιερώνω χρόνο το Σαββατοκύριακο να πηγαίνω σε άλλο σχολείο αντί να ξεκουραστώ αλλά εγώ είμαι ευτυχισμένος στο βουλγάρικο σχολείο γιατί εκεί νιώθω σαν να είμαι στην Βουλγαρία. Με τους φίλους μου χορεύουμε βουλγάρικους χορούς και διασκεδάζουμε».

Ο Κωνσταντίν έρχεται για διακοπές στην Βουλγαρία συχνά αλλά δεν ξέρει αν κάποτε θα επιστρέψει να ζήσει εδώ. Η διευθύντρια λέει ότι υπάρχουν παιδιά που έχουν τελειώσει το σχολείο και έχουν γυρίσει γι’ αυτό υπάρχει πιθανότητα και για τον Κωνσταντίν. Η Ντίμα Μάρκοβα δήλωσε ευγνώμων για το Ράδιο Βουλγαρία και τα υπόλοιπα προγράμματα της ΒΕΡ μέσω των οποίων τα σημαντικά θέματα για τους ΒτΕ φτάνουν σε ένα ευρύ κοινό.

«Πάντα βασίζόμαστε σε σας σαν μήντια το οποίο έχει πολλούς ακροατές όταν θέλουμε η φωνή μας να φτάσει στους ανθρώπους».

Συνέντευξη: Κρασιμίρ Μαρτίνοβ

Κείμενο: Ιωάν Κόλεβ

Φωτογραφίες: bgnes, Σχολείο "Χρίστο Μπότεφ"- Νέα Υόρκη, πρ. αρχείο