Πόλεμος, ειρήνη, φόβος, ταπεινότητα, ενσυναίσθηση, αγάπη είναι οι λέξεις που βρίσκονταν πιο συχνά στο μυαλό και το λεξιλόγιο των ανθρώπων το 2022.

Η ενσυναίσθηση, η αγάπη και η ταπεινοφροσύνη είναι αρετές που μας διαμορφώνουν ως ανθρώπους και ως κοινωνία, και φέτος είχαμε περισσότερες από μία ευκαιρίες να τις δείξουμε, για παράδειγμα στη στάση μας απέναντι στους πρόσφυγες από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα θύματα των φυσικών καταστροφών στηχώρα μας. Ωστόσο, η στρατιωτική σύγκρουση που καταστρέφει την επικράτεια της Ουκρανίας εδώ και 10 μήνες φαίνεται ακόμα μακριά από θετικό τέλος, επομένως λέξεις όπως «πόλεμος» και «ειρήνη» θα συνεχίσουν να υπάρχουν στις σκέψεις μας το 2023.

Η γλώσσα ως ζωντανός κοινωνικός ιστός, όπως και η ίδια η κοινωνία, αλλάζει διαρκώς, και μαζί της οι πιο χρησιμοποιούμενες λέξεις. Τα ΜΜΕ συχνά επιβάλλουν λέξεις που δεν είναι εγγενείς στη γλώσσα μας - λέει η Παβλίνα Βαρμπάνοβα, δημιουργός μιας δημοφιλούς σελίδας ορθογραφικού ελέγχου.

«Ειδικά φέτος, μου κάνει εντύπωση ότι η γλώσσα κυριαρχείται από ασήμαντες λέξεις που στερούνται κάποιο πιο συγκεκριμένο χρώμα. Για μένα, οι λέξεις που κυριάρχησαν ήταν πόλεμος, αέριο και επιθετικότητα, που σχετίζονται με τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα που επηρέασαν τη γλώσσα στα μέσα ενημέρωσης και κατ' επέκταση τον λαό».

Η Τάνια Ντίμοβα, συνάδελφος από το πρόγραμμα Χρίστο Μπότεφ της ΒΕΡ, επίσης σκέφτεται για την αξία και τη δύναμη των λέξεων και της γλώσσας:

«Αν συνειδητοποιήσουμε πραγματικά το βάρος και τη σημασία των λέξεων, θα τις χρησιμοποιήσουμε όταν τις χρειαζόμαστε και με τον τρόπο που τις χρειαζόμαστε. Θα ξέρουμε ότι όλα έχουν να κάνουν με το τι λέμε, πώς το λέμε και σε ποιον. Θα μάθουμε να συγκρατούμαστε όταν τα λόγια, ίσως, είναι περιττά. Πολεμούμε συνεχώς τον εαυτό μας και τους άλλους χωρίς να σκεφτόμαστε ότι δεν υπάρχει λόγος».

Δουλεύοντας ως σεναριογράφος και δημοσιογράφος την κάνει να σκεφτεί πολύ περισσότερο το μήνυμα που θέλει να περάσει μέσα από τη φωνή της στο ραδιόφωνο.

«Το είδος του ντοκιμαντέρ απαιτεί να είσαι όσο πιο αληθινός και αντικειμενικός γίνεται. Η προσωπική δημιουργικότητα εκδηλώνεται στο ίδιο το γεγονός ότι αυτή είναι η άποψή σου για τις πληροφορίες. Δεν μπορώ να ξεφύγω από τον ρομαντισμό που κουβαλάω.»

«Πιστεύω ότι δεν κάνω τόσο τις ερωτήσεις της ημέρας όσο αυτές που ταράζουν την καρδιά. Πάντα ήξερα ότι αυτό που κάνουμε στο ραδιόφωνο είναι μια κοινή δουλειά. Με τους συνομιλητές μας γινόμαστε ομοϊδεάτες, με τους οποίους μετατρέπουμε τις λέξεις σε μουσική που θα μπορούσαν να χορέψουν οι ακροατές. Στα σενάρια για μια ταινία ντοκιμαντέρ - η μουσική παίρνει επίσης το όραμά της. Γι' αυτό είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε πώς να πούμε τις σωστές λέξεις που δεν αφαιρούν κάτι από το όραμα, αλλά το συμπληρώνουν και το υποστηρίζουν».

Λέγοντας όλα αυτά με τη χαρακτηριστική λάμψη στα μάτια της, η Τάνια γίνεται η προσωποποίηση της λέξης ενθουσιασμός:

«Στη λέξη ενθουσιασμός υπάρχει και μια ματιά στο μέσα μας και το γεγονός ότι ο Θεός είναι μέσα μας. Και τι άλλο μπορούμε να ζητήσουμε από τον Θεό παρά να είναι μέσα και μαζί μας; Αν είναι έτσι, θα πρέπει να είμαστε φτερωτοί, να αγαπάμε, να βοηθάμε ο ένας τον άλλον, να συμπάσχουμε, να μοιραζόμαστε, να είμαστε αληθινοί άνθρωποι. Γι' αυτό πιστεύω ότι ο ενθουσιασμός είναι αυτό που συχνά μας λείπει και η λέξη που πρέπει να είναι η λέξη του 2022 και κάθε επόμενο έτος».

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα

Φωτογραφίες: pixabay, ΒΕΡ, αρχείο