Στέλνουμε 12 συνεχόμενους μήνες στους οποίους η χώρα μας δεν ξεκολλούσε από τον πάτο της κατάταξης για τα χαμηλότερα εισοδήματα και τους φτωχότερους εργαζόμενους στην Ευρώπη. Και αν στις αρχές του 2022 τέθηκαν δύο κύριοι οικονομικοί στόχοι - ο έλεγχος του πληθωρισμού και η μείωση των ανισοτήτων μεταξύ του πληθυσμού, στο τέλος της χρονιάς μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι κάτι πήγε στραβά κατά τη διάρκεια του έτους και αντί να βελτιώσουμε την κατάστασή μας, εμείς οι Βούλγαροι πήγαμε για άλλη μια φορά σε εκλογές που αποδείχθηκαν άκαρπες. Πόσο καιρό θα είναι έτσι και υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ;

Οι τιμές των βασικών ειδών διατροφής γίνονται κοινωνικά αβάσταχτες

Βρίσκουμε μια δόση αισιοδοξίας στα λόγια του οικονομολόγου Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ:

«Το 2022, από όσο έχουμε στατιστικά στοιχεία, είναι μια αρκετά καλή χρονιά από οικονομικής άποψης» τόνισε ο αναλυτής σε συνέντευξή του στο Ράδιο Βουλγαρία. «Όχι μόνο ανακάμψαμε από την πανδημία και τα προβλήματα που προκάλεσε στον κόσμο και στη βουλγαρική οικονομία, αλλά έχουμε αρκετά αξιοπρεπή οικονομική ανάπτυξη, η ανεργία είναι σε ιστορικό χαμηλό επίπεδο και η αύξηση του εισοδήματος στον ιδιωτικό τομέα είναι εμφανής. Έχουμε ιστορικά ρεκόρ βιομηχανικής παραγωγής και εξαγωγών. Ο τουρισμός έχει ανακάμψει από την πανδημία και στην πραγματικότητα είχαμε μια πολύ δυνατή χρονιά. Στις ψηφιακές υπηρεσίες οι εταιρείες αναφέρουν πολύ καλά αποτελέσματα για άλλη μια χρονιά. Το αρνητικό είναι η ενεργειακή κρίση με τις τιμές. Ανοίγοντας μια παρένθεση ότι δεν έχουμε καν ενεργειακή κρίση με την έννοια προβλημάτων ανεφοδιασμού ή ελλείψεων ρεύματος. Δεν έχουμε πρόβλημα ούτε με το φυσικό αέριο, παρά την αναστολή των προμηθειών από τη Ρωσία. Δεν σημειώθηκαν διακοπτόμενες προμήθειες για νοικοκυριά, καθώς και για συστήματα θέρμανσης και επιχειρήσεις - μόνο η τιμή παρέμεινε πρόβλημα. Και ερχόμαστε στο μεγάλο πρόβλημα - ο υψηλός πληθωρισμός ή η αύξηση των τιμών καταναλωτή που κάνει την εικόνα διαφορετική από την προηγούμενη δεκαετία. Με άλλα λόγια, η οικονομία λειτουργεί, οι εταιρείες πάνε καλά, η αγορά εργασίας έχει καλές επιδόσεις, αλλά έχουμε σαφή αύξηση στις τιμές καταναλωτή και κατά συνέπεια αυτό κυριαρχεί στην ανάλυση του τι συνέβη μέσα στη χρονιά».

Καυτή προβλέπεται η χειμερινή περίοδος στο φόντο του αυξανόμενου πληθωρισμού

Την παραμονή του 2023, ο οικονομολόγος βλέπει λόγο ανησυχίας από την άποψη των παγκόσμιων οικονομικών διαδικασιών που σύντομα θα φτάσουν στη Βουλγαρία:

«Η Βουλγαρία είναι μια εξαιρετικά ανοιχτή οικονομία, επομένως η ανάκαμψη των μεγάλων ισχυρών οικονομιών οδήγησε σε καλύτερες συνθήκες και μεγαλύτερη ζήτηση για τα προϊόντα και για τους Βούλγαρους παραγωγούς και τους τουριστικούς μας προορισμούς. Αυτό ίσχυε μέχρι το 2022, αλλά η εικόνα είναι λίγο θολή για το επόμενο έτος - ο πληθωρισμός, η αντίδραση των κεντρικών τραπεζών και η πολύ έντονη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής με υψηλότερα επιτόκια και δυσκολότερη πρόσβαση σε πιστώσεις αναμφίβολα θα επηρεάσουν την οικονομική δυναμική. Όλα όσα εξαρτώνται από το ύψος των τόκων θα επηρεαστούν. Πρέπει να προετοιμαστούμε για μια τέτοια εικόνα, που θα οδηγήσει στον έλεγχο του πληθωρισμού, αλλά και στη συρρίκνωση της δραστηριότητας ορισμένων επιχειρήσεων και πιθανές απολύσεις εργαζομένων.

Η οικονομία πάσχει από ανεπαρκείς επενδύσεις και υποτονικούς προϋπολογισμούς

Ένα άλλο σημαντικό θέμα που απασχολεί οικονομολόγους και αναλυτές σε αυτή την ταραγμένη περίοδο είναι η ετοιμότητα της Βουλγαρίας για ένταξη στην ευρωζώνη, που ανακοινώθηκε ως στόχος για τις αρχές του 2024: «Έχουμε ήδη μια 20ετή ιστορία των πρώτων προθέσεων να ενταχθούμε κάποια μέρα, ακόμη και με την ίδια την υιοθέτηση του νομισματικού συμβουλίου στη Βουλγαρία» σημειώνει ο Πέταρ Γκάνεφ, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο για την Οικονομία της Αγοράς:

«Τα συγκεκριμένα βήματα που περάσαμε τα τελευταία 4-5 χρόνια είναι: επιστολή προθέσεων, δεσμεύσεις προς εκπλήρωση για είσοδο στον μηχανισμό συναλλάγματος, είσοδος στην αίθουσα αναμονής, δύο χρόνια παραμονής μέσα, μετά είχαμε καθορισμένη ημερομηνία το 2024 – είναι μια μακρά διαδικασία που ακολουθεί τη δική της λογική. Από εδώ και πέρα ​​το ερώτημα που έχουμε μπροστά μας είναι αν θα μπορέσουμε να κάνουμε τα απαραίτητα βήματα. Η είσοδος στην ευρωζώνη ή η παραμονή εκτός αυτής δεν είναι κάτι που στρέφει αυτόματα την οικονομία μας θετικά ή αρνητικά. Η ευημερία μας εξαρτάται από τις πολιτικές που υιοθετούμε - δημοσιονομικές, αλλαγές στην αγορά εργασίας, μετατροπή της οικονομίας προς υψηλότερη προστιθέμενη αξία. Το γεγονός είναι ότι υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που μπορούν να επιταχύνουν αυτές τις διαδικασίες. Για παράδειγμα, αύξηση της πιστοληπτικής ικανότητας, καλά μηνύματα προς τον έξω κόσμο, μια πιθανή ευκαιρία για προσέλκυση επενδυτών και, τέλος, υψηλότερη ασφάλεια.»

Η πολιτική αστάθεια και η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη

• Η πολιτική αστάθεια και η ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη

Μετάφραη: Άιλιν Τόπλεβα