Υπάρχει συνέχεια μεταξύ της παλιάς και της νέας βουλγαρικής ομογένειας, ανεξάρτητα από το αν βρίσκονται στην Αφρική, τη Νότια Αμερική, την Ασία ή τη Βόρεια Αμερική. Οι συμπατριώτες μας συγκεντρώνονται γύρω από τα σχολεία τους και τις κοινωνίες που δημιουργούν οι ίδιοι. Αυτό είναι μόνο ένα από τα συμπεράσματα που κατέληξαν επιστήμονες από το Ινστιτούτο Εθνογραφίας και Λαογραφίας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών - ΒΑΕ (IEFSEM - BAS),μετά την ολοκλήρωση μιας 4χρονης, μεγάλης κλίμακας μελέτης της βουλγαρικής διασποράς σε χώρες σε 5 ηπείρους - Αυστραλία, Αφρική , Νότια και Βόρεια Αμερική και Ασία.

Αυτή είναι η πρώτη λεπτομερής έρευνα για τους θεσμούς, τις σχέσεις, την πνευματική ζωή και την επαφή με την πατρίδα των Βουλγάρων μεταναστών, ή των απογόνων τους της 3ης και 4ης γενιάς. Το επιστημονικό πρόγραμμα «Πολιτιστική κληρονομιά και θεσμοθέτηση των βουλγαρικών, ιστορικών και σύγχρονων, κοινοτήτων μεταναστών πέρα ​​από την Ευρώπη», συγκρίνει, επίσης, τη φύση της σύγχρονης μετανάστευσης με αυτήν πριν από 100 χρόνια. Η μελέτη υποστηρίζεται οικονομικά από το Ταμείο Επιστημονικής Έρευνας του Υπουργείου Παιδείας και Επιστημών. Μια συλλογή 17 επιστημονικών μελετών και άρθρων των συμμετεχόντων στη μελέτη είναι πλέον διαθέσιμη σε ηλεκτρονική έκδοση, με τίτλο «Βούλγαροι πέρα ​​από την Ευρώπη - ιδρύματα και πολιτιστική κληρονομιά».

Στις 13 Ιουνίου, στο IEFSEM - BAS, εκτός από τη συλλογή, παρουσιάστηκε και μια ταινία μικρού μήκους, που γυρίστηκε από τους ερευνητές κατά τη διάρκεια της επιτόπιας έρευνας μεταξύ των κοινοτήτων μας εκτός Ευρώπης. Η επεξεργασία δεκάδων ωρών βίντεο υλικού είναι έργο των επίκουρων καθηγητών Λίνα Γκέργκοβα και Γιάννα Γκέργκοβα. Στόχος τους ήταν, μέσα σε μισή ώρα, να παρουσιάσουν τις απόψεις των μεταναστών από τις νέες και παλαιότερες γενιές που αυτοπροσδιορίζονται ως Βούλγαροι, παρόλο που είναι γόνοι μικτών γάμων και ήδη τρίτης ή τέταρτης γενιάς.

«Οι κύριες θέσεις μας, είναι ότι η βουλγαρική κοινότητα και η πολιτιστική κληρονομιά, διατηρούνται ως αποτέλεσμα της δουλειάς των θεσμών που έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι οι Βούλγαροι μετανάστες. Πρόκειται για τους συλλόγους, τα σχολεία, τα χορευτικά και τραγουδιστικά λαογραφικά συγκροτήματα. Με τον τρόπο αυτό διατηρούν την αίσθηση ότι είναι Βούλγαροι και το ενδιαφέρον τους για τη Βουλγαρία» - λέει η Λίνα Γκέργκοβα στο Ράδιο Βουλγαρία.

«Βλέπουμε μια σειρά από μέρη για πολύ καιρό που δεν είχαν σχολεία. Για παράδειγμα, στην Αργεντινή, τον Καναδά και την Αυστραλία, όπου οι Βούλγαροι, εδώ και γενιές, δεν μιλούν πλέον βουλγαρικά. Εκεί, το να είσαι Βούλγαρος είναι θέμα επιλογής. Πολλοί από αυτούς είναι παιδιά από μια σειρά μικτών γάμων, αλλά εξακολουθούν να επιλέγουν να είναι Βούλγαροι και να συμμετέχουν στη ζωή της κοινότητας. Εμείς, ως ερευνητές, δεν πιστεύουμε πραγματικά ότι έχουν αυτή την προσκόλληση σε οτιδήποτε βουλγαρικό λόγω της γενετικής τους σχέσης. Αλλά υπάρχει κάτι ακόμα που πρέπει να αναγνωρίσουμε - τις τεράστιες προσπάθειες των ακτιβιστών της κοινότητας, των ανθρώπων που στον ελεύθερο χρόνο τους συμμετέχουν σε μια συνάντηση ομάδας χορού, οργανώνουν σχολικές γιορτές, πηγαίνουν εκατοντάδες χιλιόμετρα, για να συναντηθούν με άλλους Βούλγαρους. Σε ορισμένες χώρες, όπως στην Αργεντινή και τη Βραζιλία, το να είσαι Βούλγαρος έχει κύρος. Σε άλλες χώρες, αν μαθαίνεις τη Βουλγαρική Γλώσσα κερδίζεις πόντους για να κάνεις αίτηση στο Πανεπιστήμιο. Για άλλους, η βουλγαρική γλώσσα είναι ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με τους παππούδες τους, που βρίσκονται στην πατρίδα τους».

Αυτό το βίντεο αποτελεί συνέχεια ενός άλλου πρότζεκτ εθνολόγων της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, οι οποίοι, πριν από τη μελέτη μακρινών προορισμών, μελέτησαν τις βουλγαρικές κοινότητες στην Ευρώπη.

Και στις δύο περιπτώσεις, το συμπέρασμα είναι ότι η μετανάστευση έχει αλλάξει πολύ με τα χρόνια και σήμερα γίνεται όλο και περισσότερος λόγος για την κινητικότητα ως τη σύγχρονη εναλλακτική στη μετανάστευση - λέει Λίνα Γκέργκοβα. Σύμφωνα με αυτήν, η διαφορά μεταξύ της νέας μετανάστευσης και της παλιάς - των μεταναστών που έφυγαν στις δεκαετίες του '20 και του '30 του ΧΧ αιώνα, είναι ξεκάθαρα ορατή σε χώρες όπως ο Καναδάς και η Αυστραλία.

«Υπάρχουν όμως και χώρες που έχουν ήδη πάψει να είναι τόσο ελκυστικές για μετανάστευση, για παράδειγμα από τη Νότια Αμερική, τη Βόρεια Αφρική, την Αυστραλία, και αυτό συνδέεται με τις παγκόσμιες οικονομικές διαδικασίες. Στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), για παράδειγμα, δεν πρόκειται για μετανάστευση με την έννοια του να πας κάπου για πάντα. Εκεί βλέπουμε μεγάλη κινητικότητα. Και κατά τα άλλα υπάρχει συνέχεια - οι νέοι μετανάστες βρίσκουν τρόπο να συνδεθούν με τους παλιότερους, μέσω των ιδρυμάτων που οι ίδιοι δημιούργησαν εκεί. Ας μην ξεχνάμε όμως και τη συμβολή των πρεσβειών μας, οι οποίες συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο τον ρόλο τους στην ύπαρξη και τη λειτουργία των βουλγαρικών κοινοτήτων και αποτελούν τον κρίκο τους με την πατρίδα».

Φωτογραφίες: bta