Η Ένωση Βουλγάρων Συγγραφέων γιορτάζει 110 χρόνια από την ίδρυσή της. Ο δημιουργικός σύλλογος ιδρύθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1913. Πρόεδρός του εξελέγη ο Ιβάν Αντρέιτσιν (κριτικός λογοτεχνίας και θεάτρου, ποιητής, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και μεταφραστής) και επίτιμος πρόεδρός του ο πατριάρχης της βουλγαρικής λογοτεχνίας Ιβάν Βάζοφ. Σε δημοσιεύσεις το Ράδιο Βουλγαρία θα σας γνωρίσει τις σημαντικές στιγμές των δραστηριοτήτων της Ένωσης Συγγραφέων.

«Κοιτάζοντας την ιστορία της Ένωσης, εξετάζουμε επίσης την ανάπτυξη της βουλγαρικής λογοτεχνίας γενικά», λέει ο νυν πρόεδρος της οργάνωσης, Μπογιάν Άγγελοφ - συγγραφέας, φιλόλογος, φιλόσοφος, δημοσιογράφος και δημόσιο πρόσωπο - σε συνέντευξή του στο Ράδιο Βουλγαρία.

«Ο σύλλογός μας είναι η πρώτη λογοτεχνική και συγγραφική οργάνωση στην Ευρώπη. Δημιουργήθηκε μετά την πρώτη εθνική καταστροφή που προκλήθηκε από τον Διασυμμαχικό πόλεμο (1913), στο τέλος του οποίου τα ρουμανικά στρατεύματα απείχαν μόλις δέκα χιλιόμετρα από τη Σόφια και οι πρώην σύμμαχοι της Βουλγαρίας ήταν έτοιμοι να την χωρίσουν και να την καταστρέψουν. Η συνθήκη ειρήνης που υπογράφηκε τον Ιούλιο του επόμενου έτους στο Βουκουρέστι σώζει τη Βουλγαρία και οι νεαροί αξιωματικοί που επέστρεψαν από το μέτωπο -συγγραφείς και δημοσιογράφοι- αποφασίζουν να δημιουργήσουν μια ένωση για την προστασία του βουλγαρικού πνεύματος και την προστασία των πνευματικών συνόρων της Βουλγαρίας. Απηύθυναν επιστολή στους μεγαλύτερους Βούλγαρους συγγραφείς εκείνης της εποχής – τον Ιβάν Βάζοφ, τον καθ. Ιβάν Σισμάνοφ, τον Αντόν Στρασιμίροφ και άλλους, καλώντας τους να γίνουν επίτιμα μέλη του συλλόγου. Έτσι στις 8 Σεπτεμβρίου 1913 έγινε η ιδρυτική σύνοδος. Μεταξύ των ιδρυτών είναι ο Ελίν Πελίν, ο Γιορντάν Γιόβκοφ, ο Πέιο Γιάβοροφ... Πρόεδρος εξελέγη ο Ιβάν Αντρέιτσιν - ένα άτομο που αποφοίτησε στη Γαλλία, ένας ταλαντούχος ποιητής, που μετανάστευσε από τη Βουλγαρία στην Ελβετία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο λόγω των ειρηνιστικών του πεποιθήσεων. Αλλά ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της ένωσης τότε ήταν ότι ζήτησε από το Υπουργείο Πολέμου τα μέλη της να γίνουν ανταποκριτές σε στρατιωτικά περιοδικά ή να εργαστούν στις στρατιωτικές περιοχές. Αυτό έσωσε πολλούς Βούλγαρους συγγραφείς. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Γιόρνταν Γιόβκοφ ήταν στρατιωτικός ανταποκριτής και έγραψε υπέροχες ιστορίες που έχουν μείνει στην ιστορία της βουλγαρικής και ευρωπαϊκής λογοτεχνίας».

Η ιστορία της Ένωσης Βούλγαρων Συγγραφέων είναι ποικίλη -συχνά δραματική, συχνά αστεία ακόμα και κωμική- λέει ο Μπογιάν Άγγελοφ και περιγράφει μια περίεργη περίπτωση από την εποχή που ο μάστορας του διηγήματος και «τραγουδιστής του βουλγαρικού χωριού» Ελίν Πελίν ήταν πρόεδρος του συλλόγου.

«Όταν ο Έλιν Πελίν έγινε πρόεδρος το 1920, ήταν ήδη καλός φίλος με τον Αλεξάντερ Μπαλαμπάνοφ, επίσης μέλος του συλλόγου. Ωστόσο, ο Αλεξάντερ Μπαλαμπάνοφ αποφασίζει να δημοσιεύει σκωπτικά επιγράμματα για μερικές από τις γυναίκες συγγραφείς μας. Δηλώνοντας την υπεράσπισή τους, το διοικητικό συμβούλιο του σωματείου αποφάσισε να αποβάλει τον Μπαλαμπάνοφ. Σε ένδειξη φιλικών συναισθημάτων, φεύγει και ο Ελίν Πελίν, αν και κι αυτός δεν συμφωνεί με τις πράξεις του φίλου του. Όλα αυτά δεν εμπόδισαν τον Ελίν Πελίν να επανεκλεγεί πρόεδρος το 1940. Κατά τον πιο σφοδρό βομβαρδισμό της Σόφιας τον Ιανουάριο του 1944, με κίνδυνο της ζωής του, διέσχισε το κέντρο της Σόφιας μέχρι το σπίτι-μουσείο του Ιβάν Βάζοφ, από όπου κατάφερε να πάρει το γυάλινο βαζάκι με την καρδιά του Βάζοφ και να το σώσει. Ένα σημάδι ενσυναίσθησης και σεβασμού από μαθητή προς τον δάσκαλο - όπως συνεχίζει να υπάρχει σήμερα μεταξύ των μελών του συλλόγου».

Και ποια είναι η σημαντικότερη συμβολή της συγγραφικής οργάνωσης σήμερα; Σύμφωνα με τον πρόεδρό Μπογιάν Άγγελοφ, η αποστολή των δημιουργικών συλλόγων είναι να φροντίζουν τα μέλη τους - να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους, να βοηθούν στην εύρεση εργασίας και να τα υποστηρίζουν σε περίπτωση κοινωνικής ανάγκης.

«Μεγάλος αριθμός καλλιτεχνών παραμένει εκτός επιστημονικών ιδρυμάτων και ινστιτούτων, γεγονός που τους καταδικάζει σε μια ταπεινωτική ύπαρξη. Το κακό είναι ότι το κράτος δεν έχει βρει έναν σίγουρο τρόπο να στηρίξει τους δημιουργικούς συλλόγους, όπως δεν στηρίζει τους ίδιους τους καλλιτέχνες. Νομίζω όμως ότι μπορεί να βρεθεί ένας τέτοιος μηχανισμός. Δεν είναι σωστό για ανθρώπους με μεγάλο έργο όλα αυτά τα χρόνια να φεύγουν από αυτόν τον κόσμο προσβεβλημένοι, πικραμένοι και με ανήκουστη δυστυχία».

Συνεχίζεται …

Κείμενο: Κρασιμίρ Μαρτίνοφ

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα