Πολλά από τα κτήρια που χτίστηκαν στην Βουλγαρία στις αρχές του 20ού αιώνα είχαν πλούσια δικόσμηση και κομψότητα με προσοχή στην λεπτομέρεια. Μερικά από αυτά τα κτήρια έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας και αποτελούν διαμάντια κρυμμένα ανάμεσα στα σύγχρονα κτήρια. Στην Σόφια υπάρχουν τέτοια εμβληματικά κτήρια. Μερικά από αυτά είναι η αγορά Χάλιτε κοντά στην εβραϊκή συναγωγή, το κεντρικό χαμάμ που σήμερα αποτελεί το Μουσείο ιστορίας της Σόφιας, δίπλα στο μοναδικό εναπομείναν τζαμί που λειτουργεί στην πρωτεύουσα, το κτήριο της Θεολογικής Σχολής δίπλα στην εκκλησία Αγία Κυριακή, το Μαυσωλείο του Πρίγκιπα Αλέξανδρου Μπάτενμπεργκ κοντά στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. 

Όλα αυτά τα κτήρια έχουν διακοσμητικά στοιχεία που έχει δημιουργήσει ο βούλγαρος ζωγράφος Χαραλάμπι Τάτσεβ (1875-1944). Οι φοιτητές του Πανεπιστημίου της Σόφιας χαίρονται και τα βιτρό με τις μορφές του Κύριλλου και του Μεθόδιου στις σκάλες προς την αίθουσα τελετών όπου εγκαινιάζεται η σχολική χρονιά και οι απόφοιτοι λαμβάνουν τα διπλώματά τους. Ο Χαραλάμπι Τάτσεβ είναι και ο σχεδιαστής του εμβλήματος της πόλης της Σόφιας.

Ο Χαραλάμπι Τάτσεβ γενήθηκε στο Πλόβντιβ αλλά μεγάλο μέρος της ζωής του το πέρασε στην Σόφια.

«Ο Τάτσεβ δημιουργούσε στο πλαίσιο του χαρακτηριστικού για την εποχή του αρχιτεκτονικού στυλ που ήταν ένα συνονθύλευμα από δείγματα του κινήματος σετσεσιόν, από διατηρημένες από τον Μεσαίωνα μινιατούρες και από την διακόσμηση των χειρόγραφων από τα μοναστήρια, λέει για το Ράδιο Βουλγαρία ο Αλεξάνταρ Βάτσκοβ, διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης και ένας από τους λίγους μελετητές της κληρονομιάς του ζωγράφου. Στην τέχνη του παρατηρούμε ποικιλία από χρώματα και σχήματα. 

Τα διακομητικά στοιχεία που χρησιμοποιούσε παράγονταν στην πόλη Ελίν Πελίν, στο εργοστάσιο «Ιζίντα» που δεν υπάρχει πια. Κάθε στοιχείο είναι προϊόν μοναδικής φαντασίας και είναι ανεπανάληπτο αν και κάποια από τα μοτίβα επαναλαμβάνονται ρυθμικά. Δυστυχώς όταν κάτι καταστραφεί από αυτήν την εποχή είναι δύσκολο να συντηρηθεί γιατί δεν υπάρχουν πια τεχνήτες και εργοστάσια».

Ο Χαραλάμπι Τάτσεβ διακοσμούσε τα περίπτερα με τα οποία παρουσιαζόταν η Βουλγαρία στις διεθνείς εκθέσεις στην Λιέζ, το Μιλάνο, το Λονδίνο και το Παρίσι. Τα εθνικά στοιχεία που χρησιμοποιούσε εντυπωσίαζαν το ξένο κοινό. Ο ζωγράφος έκανε χρήση της τεχνικής μαγιόλικα και της εραλδικής.

«Όταν ο Τάτσεβ κλήθηκε να δημιουργήσει το έμβλημα της Σόφιας η εραλδική δεν ήταν διαδεδομένη στην Βουλγαρία, λέει ο Βάτσκοβ. Τότε ο ζωγράφος ήταν 25 χρονών. Έπρεπε να κάνει μελέτη και να συμμορφωθεί με αυστηρές απαιτήσεις που έχουν διαμορφωθεί στο πέρασμα των αιώνων. Το έμβλημα ολοκληρώθηκε πολύ γρήγορα το 1900 όταν ετοιμαζόταν η βουλγάρικη συμμετοχή στην Διεθνή Έκθεση στο Παρίσι. Το έμβλημα της Σόφιας αποτελείται από 5 στοιχεία που απεικονίζονται πάνω σε μια στυλιζαρισμένη ασπίδα. Το σχέδιο αυτό αποτέλεσε πρότυπο για την δημιουργία των εμβλημάτων και άλλων βουλγάρικων πόλεων.

Ο Τάτσεβ συμμετείχε στην επιλογή καλλιτέχνη για την δημιουργία του εθνόσημου της Βουλγαρίας το 1930. Η πρότασή του στηρίχτηκε σε μεσαιωνική βασιλική κορώνα την οποία εμπνεύστηκε από την κορώνα του βασιλιά της Βουλγαρίας, Κωνσταντίνου Τιχ (1257-1277) όπως απεικονίζεται στην εκκλησία της Μπογιάνα. Τελικά όμως επιλέγηκε το σχέδιο του Στέφαν Μπάτζοβ. Δυστυχώς το έργο του Τάτσεβ δεν έχει μελετηθεί αρκετά και ο Βάτσκοβ ελπίζει να υπάρξουν περισσότερες δημοσιεύσεις για το έργο του.

Επιμέλεια και μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα