Το ντοκιμαντέρ «Βάκλους» του σκηνοθέτη Νικολάι Βασίλεβ κέρδισε το βραβείο «Χρυσή Πυγολαμπίδα» από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου «Remember the future», στις Κάννες, στην κατηγορία «Καλύτερη ταινία για κοινωνική δικαιοσύνη». Σκοπός αυτού του Φεστιβάλ είναι να παρουσιάζει μια νέα γενιά ταλαντούχων σκηνοθετών.

Η ταινία «Βάκλους» έχει επιλεγεί να συμμετέχει σε 24 Φεστιβάλ για ντοκιμαντέρ σε όλο τον κόσμο. Μέχρι στιγμής έχει συγκεντρώσει 10 βραβεία, 4 από τα οποία από την Ινδία. Τα υπόλοιπα βραβεία είναι από την Αμερική, την Σουηδία και την Γαλλία ενώ στο Switzerland Film Fest & Screenplay Competition έλαβε βραβείο καλύτερου σεναρίου.

Η ταινία γυρίστηκε την περίοδο 1998-2022 και δείχνει ανέκδοτες αρχειακές εικόνες από την ζωή του διάσημου πνευματικού δασκάλου από την Βουλγαρία, Βάκλους Τόλεβ(1923-2013). Η μουσική είναι του Τεοντόσι Σπάσοβ (καβάλι).

«Η ζωή του Βάκλους ήταν δυναμική, είπε στο bTV ο σκηνοθέτης της ταινίας Νικολάι Βασίλεβ. Μπήκε στην φυλακή σε ηλικία 21 ετών και πέρασε 12 χρόνια σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στα 28 του χρόνια, στην φυλακή, βίωσε αφύπνηση της συνείδησης την οποία εξηγεί σαν συνειδητοποίηση της ανθρώπινης υπερδύναμης που υπάρχει μέσα στον καθένα». 

Ο Βάκλους Τόλεβ γεννήθηκε στο χωριό Πόποβιτσα στην περιοχή του Πλόβντιβ και καταγόταν από εύπορη οικογένεια. Πήγε σχολείο στο Ασένοβγκραντ και το Παναγκιούριστε και έπειτα τελείωσε την Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών στο Πλέβεν. Συμμετείχε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά χωρίς να είναι οπλισμένος. Όταν την εξουσία στην Βουλγαρία πήραν οι κομμουνιστές ο Τόλεβ κηρύχτηκε «εχθρός του λαού» και πέρασε αρκετά χρόνια στην φυλακή όπου έγραφε στίχους, φιλοσοφικά δοκίμια και θεατρικά σενάρια. Εκεί έμαθε ξένες γλώσσες και μελέτησε τον μαρξισμό για να μπορεί να ασκεί εμπεριστατωμένη κριτική.

Απελευθερώθηκε το 1956 μετά από αμνηστία για πολιτικούς κρατούμενους. Το 1968 τελείωσε την Πνευματική Ακαδημία στην Σόφια και διορίστηκε για βιβλιοθηκάριος στην Μητρόπολη του Πλόβντιβ. Φρόντιζε τα αρχεία των 5 επαρχειών της Μητρόπολης, δημιούργησε σύστημα καταγραφής και απολογισμού το οποίο άρχισε να χρησιμοποιείται και από άλλες εκκλησιαστικές βιβλιοθήκες και άρχισε να διοργανώνει εκθέσεις οι πιο ενδιαφέρουσες από τις οποίες ήταν με εκκλησιαστικές εικόνες.

Μετά το 1989 έγινε μέλος του κόμματος Βουλγάρικο Δημοκρατικό Φόρουμ. Άρχισε να δίνει διαλέξεις στην ιστορία των Θρησκευμάτων στα Πανεπιστήμια του Πλόβντιβ και της Σόφιας. Συμμετείχε σε έναν κύκλο πνευματικών ανθρώπων που άρχισαν να κάνουν κηρύγματα και ασχολήθηκαν με την έκδοση πνευματικών βιβλίων. Σήμερα ο σύλλογος αυτός ονομάζεται «Κοινωνία Δρόμος προς την Σοφία».

Οι βασικές ιδέες στην διδασκαλία του Βάκλους Τόλεβ είναι ότι δεν υπάρχει κακό. Υπάρχει μόνο καλό το οποίο εξελίσσεται ασταμάτητα. Ο πνευματικός δεν δέχεται τον όρο «εχθρός» και θεωρεί ότι η εχθρότητα υπάρχει μόνο μέσα στον άνθρωπο μέχρι να νικήσει η συνείδησή του. Ο Τόλεβ δεν ορίζει την διαδασκαλία του σαν θρησκεία αλλά σαν καλλιέργεια της γνώσης. Κατά την γνώμη του ο θεός είναι μέσα στον άνθρωπο, πιστεύει στην μετενσάρκωση και στην ινδουιστική σανσκριτική ιδέα για την γυναικεία κοσμική ενέργεια (σάκτι) που μέσα στο ανθρώπινο σώμα είναι κουλουριασμένη σαν φίδι (κουνταλίνι) και την οποία ο άνθρωπος έχει την δυνατότητα να αναπτύξει μέσω ασκήσεων (γιόγκα). Το σύμβολο της διδασκαλίας είναι τρίγωνο μέσα στο οποίο απεικονίζεται φίδι και λέγεται ότι αυτό είναι το σύμβολο της σοφίας.

Το 2000 στο Πλόβντιβ ξεκίνησε να λειτουργεί Οίκος Σοφίας (Ακαδημία της Γνώσης), «ένας ναός δίχως βωμό και δίχως τελετουργίες». Έχει βιβλιοθήκη που ονομάζεται «Λόγος» και εκτός από παγκοσμίως γνωστούς τίτλους διατηρεί τα συγγράμματα του Βάκλους Τόλεβ. Στο πλαίσιο του Οίκου λειτουργεί Σχολή Σοφίας στην οποία η φοίτηση κρατάει 9 μήνες. Κάθε Αύγουστο στην Ροδόπη διοργανώνεται Σεμινάριο Σοφίας στο οποίο συρρέουν οι οπαδοί της διδασκαλίας που ονομάζονται Παιδιά της Ημέρας και πιστεύουν στα 7 Πνευματικά κύματα ως βαθμίδες για την αναγνώριση του θεού μέσα στον άνθρωπο. Ο Βάκλους Τόλεβ χρησιμοποίησε στην διδασκαλία του ιδέες του λόγιου Ωριγένη Αδαμάντιου (185-251 μ.Χ.)  από την Αλεξάνδρεια όπως ο κοσμικός λόγος από τον οποίο πηγάζουν τα κύματα της εξέλιξης των ανθρώπων. Από το 1993 εκδίδεται το περιοδικό της σχολής που λέγεται «Νουρ». Ο τυχερός αριθμός των οπαδών της διδασκαλίας είναι το 13 γιατί κατά την γνώμη τους το 1 εκπροσωπεί τον δημιουργό ενώ το 3 την υλοποίησή του μέσα στον άνθρωπο και στην αριθμολογία 1 + 3 κάνει 4 που είναι το σύμβολο του σταυρού ο οποίος συμβολίζει την υπομονή που οδηγεί στην αγιοσύνη. Άλλα σύμβολα είναι το τρίτο μάτι σαν διαίσθηση και επιφοίτηση και το νούφαρο (λωτός) σαν σύμβολο αγνότητας και διαφύλαξης αξιών. Η διδασκαλία έχει και 3 μυστήρια – βάφτιση, μετάληψη και γάμος.

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα