Την 1η Νοεμβρίου όλοι οι Βούλγαροι σημειώνουν την Ημέρα των Βούλγαρων Εθνεγερτών.

Οι εθνεγέρτες είναι έντονες προσωπικότητες με ξεκάθαρη κοσμοθεωρία και κατανόηση για τα πράγματα που είναι καλά για το σύνολο. Ταυτόχρονα πρόκειται για προσωπικότητες που έχουν φτάσει σε προσωπικές καθάρσεις μέσω των οποίων το προσωπικό τους σύστημα αξιών περιστρέφεται γύρω από ανώτατες ηθικές αρχές.

Οι εθνεγέρτες είναι προσωπικότητες προς τις οποίες νιώθουμε ευγνωμοσύνη και θαυμασμό αλλά και τους αντιλαμβανόμαστε σαν πολύ σημαντικές ιστορικές  μορφές γιατί μας κάνουν να αισθανόμαστε ότι είμαστε μέρος μιας μεγαλύτερης οντότητας και ότι ανήκουμε.

«Εθνεγέρτης γίνεσαι όταν βρεθούν άνθρωποι να σε ακολουθήσουν, λέει ο φιλόσοφος και φιλόλογος, υφηγητής Μορίς Φαντέλ (γεν. 1973 στην Βηρυτό), ο οποίος έχει αραβική καταγωγή αλλά ζει στην Βουλγαρία και διοικεί το τμήμα «Νέων Βουλγάρικων» στο Νέο Βουλγάρικο Πανεπιστήμιο στην Σόφια. Αυτό γίνεται όταν η μεμονωμένη προσωπικότητα παίρνει πάνω της την μοίρα των υπόλοιπων. Οι εθνεγέρτες έχουν εσωτερική ανάγκη να μεταδώσουν μηνύματα και αυτό τους κάνει εν μέρει δογματικούς ενώ ταυτόχρονα σαν συμπεριφορά είναι σχηματικοί. Έχουν όμως καταφέρει να δώσουν νόημα στα προσωπικά τους δράματα και να παραδώσουν στους άλλους την σοφία τους από τα μαθήματα που έχουν λάβει. Οι Βούλγαροι συνδέουν τους εθνεγέρτες με συντηρητικές παραδόσεις και παλαιά ιδανικά αλλά αυτό δεν είναι ακριβώς έτσι. Στην βουλγάρικη ιστορία οι εθνεγέρτες είναι εκπρόσωποι διαχρονικών αξιών αλλά και της καινοτομίας. Σήμερα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε να μην είμαστε μέρος του πολιτισμένου κόσμου αλλά αυτό δεν θα ήταν έτσι αν δεν υπήρχε η γενιά πριν και μετά την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την Οθωμανική κυριαρχία (1878) που υπηρέτησε τον σκοπό να εκσυγχρονίσει την χώρα και να την εξευρωπαΐσει. Αν σήμερα εμείς μπορούμε να στεκόμαστε ως ισάξιοι των προοδευτικών λαών είναι ακριβώς χάρη στην δική τους δράση».  

Δεν είναι τυχαίο ότι στην λέξη εθνεγέρτης υπάρχει η ρίζα έγερση, ξύπνημα. Οι εθνεγέρτες καταφέρνουν να πείθουν τις κοινωνίες ότι οι ιδέες που προτείνουν ελοχεύουν προοπτική για καλύτερη ζωή. Οι εθνεγέρτες σκέφτονται κριτικά για τον εαυτό τους και τον κόσμο και ωθούν και τους υπόλοιπους να σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο.

«Ο εθνεγέρτης δεν είναι ιδεολόγος ούτε λαϊκιστής, λέει ο Φαντέλ. Η ζωή του δεν είναι προφανήςούτε πεζή. Μπορεί να ζει απομονωμένος και να δείχνει μοναχικός αλλά ο εσωτερικός του κόσμος είναι εξαιρετικά πλούσιος και ενδιαφέρων. Η στιγμή που γίνεσαι εθνεγέρτης είναι όταν η προσωπική σου ιστορία έρθει αντιμέτωπη με ένα κοινωνικό πρόβλημα και αυτό σου δώσει έναυσμα για να φανταστείς ένα πιθανό μέλλον και να κάνεις ότι είναι απαραίτητο για να γίνει το όραμα πραγματικότητα».

Κατά τον Φαντέλ η Βουλγαρία δεν είναι απλά ένας γεωγραφικός χώρος αλλά μια πνευματική κοινότητα. Βούλγαροι υπάρχουν παντού στον κόσμο και κατακτούν πολιτισμικές κορυφές χάρη στην μόρφωση και τον χαρακτήρα τους. Οι σημερινοί φοιτητές αύριο θα είναι οι νέοι εθνεγέρτες.

«Χαίρομαι που τον τελευταίο καιρό αρκετοί νέοι κατευθύνονται ξανά προς τις ανθρωπιστικές επιστήμες, λέει εκείνος. Υπάρχουν Βούλγαροι που συμμετέχουν στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Μακάρι οι επόμενοι εθνεγέρτες να συνεχίσουν το έργο των προγόνων τους προσανατολισμένοι προς τον εκσυγχρονισμό, τις καινοτομίες και τα υψηλά ανθρώπινα ιδανικά».

Κείμενο: Ντεσισλάβα Σαπκάροβα