© Fotoğraf: Miglena İvanova
3 Mart tarihinde Bulgaristan’ın Osmanlı hakimiyetinden kurtuluşu üzerinden geçen 134 yıl tamamlanıyor. Kurtuluş, 1877-78 Rus-Türk savaşından sonra gerçek oldu. Bundan sonra savaşta ölen askerlerin kahramanlığı ile fedakarlığının anısına birçok anıt dikildi.
Sofya’nın kurtuluşu anısına “Aziz Alexander Nevski” katedral kilisesi inşa edildi. Sofya’nın kalbinde yer alan “Kurtarıcı Çar” anıtı da başkentin amblemlerinden biridir.
Bugün “Eski Sofya” belediye işletmesinde baş uzman olan Katelina Saltirova-Pavlova ile birlikte diğer bazı anıtları da anlatacağız.
Onlardan biri 1882 yılında Rus halkının parası ile kurulan Rus anıtıdır.
“Bu anıt, şehrin dışında kalan bir yerde kuruldu. Anıtın yeri, Osmanlı ordusunun Sofya’ya giren Rus birliklerinden kaçarken geçtiği yolun üzerindeydi. 1882 yılında takdis edilen anıtın açılışını Prens Alexander Batenberg yaptı” diyen uzman Katelina Saltirova-Pavlova, Bulgaristan’ın kurtuluşuna adanan diğer bir anıtı, doktor anıtının tarihçesini de şöyle anlattı:
“Bu anıt, Rus-Türk kurtuluş savaşında hayatını feda eden doktor ve sıhhiye işçilerine olan şükran duygularının ifadesidir. Adları beyz kum levhaları üzerine kara harflerle yazılmıştır. Ruslar’ın isimleri yanında Rus birliklerinde sıhhiye işçisi olan Lehlerin isimleri de var. Toplam 528 isim. Bu güzel ve temsili anıt, 1883 yılında Çek mimar Tomaşek’in projesi üzerine kuruldu ” diye anlatıyor uzman ve BTA binası önünde yer alan Muhafız anıtını da anlatıyor:
“Temel taşı 1884’te konulan anıt, 1885’te tamamlandı. 3. Muhafız Piyade tümeninden şehit olan askerlerin anısına kurulan bu anıtta tuğgeneral Vasiliy Kataley’in ve tümgeneral Dmitriy Filosofov’un adları yazılmıştır”.
© Fotoğraf: Katelina Saltirova- Pavlova'nın özel arşivi
Çeviri : Tanya Blagova
Bir coğrafya haritası 1877- 1878 Rus- Türk Harbi ardından modern Bulgaristan’ın doğuşuna yardım eder. Avusturya- Macaristan İmparatorluğundan araştırmacı, tarihçi, seyyah Feliks Kanitz (1829 – 1904) 3200 köy ve kasabayı gezen ve onlar..
Anıtlar, geçmişte yaşanan önemli olayların anısını canlı tutmaktadır. Çoğu, fedakarlığı, vatanı savunurken hayatını kaybeden kahramanların yattığı toprakları anlatır. Tarihçiler ise, bu tarih parçacıklarını bir araya getirerek zamanın genel tablosunu..
On bir ayın sultanı mübarek Ramazan ayı yine kapımıza dayandı, bereketiyle geldi. Bu yüzden biz de "Merhaba ey şehr-i Kur'ân! Merhaba ey şehr-i sıyam! Merhaba ey şehr-i kıyam! Merhaba ey şehr-i gufran! Ve Merhaba ey şehr-i insan!" diyerek uzaklardan..