Bulgaristan’in en güzel Trak mezarlıklarından biri İsperih’in Sveştari köyü yakınlarında bulunuyor. Trak mezarlığı “Sboryanovo” Arkeolojik parkın bir parçasıdır ve aynı zamanda bir kral olarak burada Geti Trak kabilesinden kral çifti defnedilmiştir. 2000 yılında ziyarete açılan Trak Kral mezarlığı UNESCO Dünya Kültirel Mirası listesinde yer alıyor. Buradaki rehberlerden Elena Dimitrova şunları paylaşıyor:

“Sboryanovo” Arkeolojik  parkında yer alan Trak mezarlığı, Trak kalesinden, bir dizi mezarlıklardan, tapınaklardan oluşuyor, ki bunların coğu MÖ 1. asırda meydana gelmiştir. Bütün bu tarihi eserler MÖ 3. ile 4. asırda üst safhaya ulaşmıştır. Trak Kral mezarlığı ise 3. asıra ait. Söz konusu mezarlık dönemin Trak din mimarisinin eşsiz bir eseridir. Onu eşsiz kılan mimarisi, heykeltıraş eserleri ve resimleridir, ki bütün bunlar diğer Trak mezarlıklarında mevcut değil.”

“Sboryanovo” Arkeolojik parkı, Profesör Diyana Gergova’nın ekibinin yürüttüğü kazılar sırasında gün ışığına çıkarılan altın hazine sayesinde çok ünlü oldu. Bu kazıların önemini Elena Dimitrova’dan alıyoruz:

“Bu son derece büyük bir buluştu. Altın hazine, aslında büyük Sveştari höyüğün bir parçasıdır ve kadın heykeli şeklindeki taş sütunlerin. (karyatitler) bulunduğu Trak Kral mezarlığının aynısıdır.Yani bulunan altın hazine, ayni kültüre ait ve Geti Trak kabilesi, kabilenin kültürü ve hayatı hakkında, tek sözle o dönemde bu topraklarda çok fazla gelişmiş ve hakim olan medeniyet hakkında bilgilerimizi zenginleştiriyor. Ki bu kültür ardında da derin izler bırakmıştır.”

Elena Dimitrova, Profesör Gergova’nın ekibinin buluşları Trak mezarlığının tanıtımında ve ziyaretçi sayısının artmasında katkısı olduğunu da anlatıyor. Örneğin bazı turistler böyle güzelliğe hiç rastlamadıklarını da paylaşıyormuş.

Peki, Trak mezarlığını eşsiz kılan nedir?

“Trak mezarlığı gerçekten çok muhteşem. Dediğim gibi, diğer Trak mezarlıklarından önce mimarisiyle daha farklıdır. Bunu ilk bakışta da tespit edebilirsiniz. Mezarlık 3 ayrı odadan ibaret, ki odaların tavanları farklı yükseklikteki kubbelerden oluşuyor. Kubbelerin sıralanması asimetrik bir şekildedir. Trak mezarlığı, tamamen höyük içinde gizleniyor. Buradaki taş sütunlar başka hiç bir yerde görülemez. Geti Kralının ve eşinin gömüldüğü mezar odasında 10 tane kadın taş sütunu mevcut. Hepsi son derece yüksek bir boyutta ve saçlarındaki ve elbiselerindeki renkler dikkat çekiyor. Hepsi de birbirinden çok farklı. Aynı odada duvardaki sahne de görmeye değer. Bu da Trak Kralının kahramanlaşması, yani tanrılaşması sahnesidir. İşte bütün bu ayrıntıların bir araya gelmesi, Trak mezarlığını muhteşem ve görkemli kılıyor.”

Tabii ki, bütün bölge yeterince araştırılmamıştır. Hala kazılmadık höyükler var. İşte bundan dolayı da Trak şehri, arkeologların ilgisini çekmeye devam ediyor. Elena Dimitrova’nıun da paylaştığı gibi, Sveştari köyü yakınlarındaki Trak Kral mezarlığının tanıtılması ve reklam konusunda yapılacak daha çok şey var.

Fotoğraflar: Şevkiye Çakır ve bulgariatravel.org