Eski, şimdiki, gelecekteki Cumhurbaşkanları, futbol takımlarının başkanları ve ‘President’ peyniri arasında ortak noktalar nedir? Tümü Bulgar ressamların son bahar sergisinin kahramanlarıdır. Serginin adı da ‘ President’.

Günümüzde Bulgar toplumu Cumhurbaşkanlığı koltuğuna göz diken popüler figürler üzerinde odaklanmış bulunuyor. Seçimler yaklaşıyor , mücadele yoğunlaşıyor. ‘Günün kahramanları’ karikatür ustalarına ürün sağlamaktadır.

Bulgar karikatürünün dünyada on en güçlü karikatür arasında olduğu iddiası öne sürülüyor. Bu sergide cesur yorumlar bunu gerçekten kanıtlıyor.

Bulgar ressamlar Birliği ‘karikatür’ bölümü sekreteri İvaylo Tsvetkov , siyasetçilerin karikatür ile birlikte yaşamak zorunda olduklarını düşünüyor. Eğer akıllıysan, geniş ufuklu isen buna kırılmazsın , diyor. İvaylo Tsvetkov için cumhurbaşkanını veya başka ünlüleri veya sıradan yurttaşları resmetmek arasında fark yok. Fransa , Brezilya eski devlet başkanlarının karikatürlerini çizmiş, hatta biri Brezilya devlet başkanı Dilma Ruseff’in ülkemize yaptığı ziyareti sırasında kendisine hediye edilmiş:

‘Karikatürcüler arasında insanı kırmak, kötü niyetle, kasıtlı olarak kötü niyetle resim çizeni tanımıyorum. Tabii herhangi birinin kırılması tehlikesi her zaman var. Özellikle de insanların kendine pek fazla ciddiyetle bakması durumunda ve kendileriyle şakalaşmayı sevmeyeler her zaman varmıştır. Hatırlıyorum, şimdiki cumhurbaşkanı adaylarından biri beni arayarak, resimde kendisinin yeteri kadar uzun pantolon ile çizmediğimden dolayı yakındı. Uzun burunlu çizseydim anların, alınmasını o ama pantolonundan şikayetçi. Ben tabii bir şey değiştirmedim. Karikatürcünün kendi bakışı var ve bunu savunmalıdır. Bizim politikacılarımız çok renkli. Mesela Avrupa Parlamentosundan gelir biri , gözlükleri arasında kimseyi görmezsin, kuru biri. Bizimkileri ise çok doğal. Mitü Piştova’yı al, Tsetska Tsaçeva’ya kadar. Ama bir gerçek var ki, bizim siyasetçiler bizden hiç ders almazlar. İktidardakilerin simaları değişir, kusurları aynı kalır. Şimdiki karikatür sergim. İz bir nevi vatandaşımızın öç almasıdır, küçücük de olsa. Sergi salonuna gelir ve güler.‘

İvaylo Ninov en ünlü karikatürcülerimizden birdir:

‘İyi mi kötü mü bilmem elektronik medya ve gazeteler sabahtan akşama kadar Bulgaristan vatandaşının başını hep aynı sorunlarla ve çehrelerle doldurur. İnsan ne kadar da akıllı, bilinçli olsa bu ortamda kafası karışır. İnsan böyle ortamda ayakta kalması için kendini koruma içgüdüsüne yaslanmalıdır. Belki de mizah bunun için yardımcı olur. Karikatürün bir avantajı var o da , yıldırım hızıyla kavranması. Zaman gerektirmiyor, okumak gerektirmiyor. Bir bakış yetiyor. Bir de şu var, karikatür sadece çizmek değil, gazeteciliktir. Gazetede karikatür çizenin vatandaş konumu da olmalıdır, hayat tecrübesi de. Sadece yetenek yetmiyor , bir olgunluk da lazım. Toplumun nabzını tutmalısın, resminin anlanmasını istersen. Gerçekler için duyuların olmalı, ama bu doğuştan olmuyor, bunu kendini yetiştirmek ile yapa bilirsin. Sanat ile uğraşmak karmaşık bir şey , eğitim, terbiye, dostlar, müzik her şey içine girer‘

Fotoğraflar:Gergana Mançeva ve sbhart.com

Çeviri: Müjgan Baharova