Musiyana 9 yaşında. Kuzeybatı Bulgaristan’da bulunan, ülkemizin ve Avrupa’nın en gerilemiş ekonomik bölgesi sayılan ve yaklaşık 12 bin sakini olan bir şehirde yaşamaktadır. Küçük kızın dünyasında okul her şeydir, ancak zamanla Musiyana, ailesinin çiftliğine bakmak için eğitimi bir yana bırakmak zorunda kalıyor. Ebeveynleri küçük kızı önce bir ay için ve daha sonra bütün bir olasılıkla eğitim yılı boyunca okuldan alıyor. Musiyana vakasında, yerel okulun müdürünün müdahalesi çok önemliydi. Kendisi, kızlarını yeniden okula göndermeleri için ebeveynlerini ikna etmiş. Böylece müdürün müdahalesi ile bir Bulgar okulunda öğrencilerin eğitimden ayrılması sorunu çözümlenmiş. Ancak buna benzer örnekler çok sayıda. Uzun süren devamsızlıktan sonra öğretmenler ek derslerle öğrencilere yardımcı oluyor. Ancak binlerce diğer çocuk, bir gün okula gitmiyor ve hiç kimse onları sınıfa geri götürmüyor. Bunun nedenleri çok farklıdır, ancak çoğunlukla bu durum yoksulluk, değer eksikliği, eğitim sisteminde anlayış ve destek eksikliğinden kaynaklanmaktadır.

“Zaedno v ças” (Derste birlikte) vakfından gönüllüler, ekonomik açıdan gerilemiş bölgelerdeki küçük yerleşim yerlerindeki okul müdürlerine ve çocuklara yardım ediyor. Vakfın “Çovek za primer” (Örnek kişi) programı, yüksek eğitimini yurtdışında tamamlayan genç Bulgarlar çekiyor. Onlar öğretmen olarak görev alıyor ve sistemde değişiklik için katkıda bulunuyor. Onlarca genç Bulgar’ın yurtdışından geri gelmesi ve bu davaya sürüklenmesi, öğrencilerin okuldan ayrılmasına genel bir deva değildir. Ancak bu, kesinlikle çok çocuğa ilgilerinin genişlemesi, diploma aldıktan sonra kendilerini neler beklediğini anlamaları için yardım ediyor ve başarmış genç Bulgarların kişisel örneğinden ilham kaynağı oluyor.

Sofya yakınındaki Novi İskır şehrinde öğretmenlik yapan ve yakında bir Londra üniversitesinde sinema tarihi bitiren 23 yaşındaki Evgeniya Nestorova, okuldaki çalışmalarına büyük sevgisi ve saygısından bahsederek şunları paylaşıyor: “Londra’ya giderken mutlaka Bulgaristan’a geri döneceğimi biliyordum, çünkü her zaman ülkemi sevdim ve burada değişikliğe gereksinim olduğunu biliyorum. Bu değişiklik için katkıda bulunmak ve yardımcı olmak için her zaman yollar aradım. Böylece “Derste birlikte” vakfına rastladım. Vakfın değerleri, benim değerlerime denk düşüyor, çünkü onları düzeltmek üzere toplumumuzdaki en büyük kusurları arıyor. Uzmanların gözlemlerine göre ülkemizin daha yoksul bölgelerinden öğrenciler, büyük şehirlerdeki yaşıtlarına nazaran en az üç sene ile geride kalıyor. Şu an öğretmenlik yaptığım okulda yaklaşık 800 çocuk var. Onlar okula büyük bir hevesle geliyor, ancak geri kalma çok hissedilirdir.”

Evgeniya, her sözü ve davranışı ile öğrencileri etkilediğinin farkına varmıştır. Yurtdışındaki tecrübesi ve İngiltere’deyken mükemmel bir şekilde öğrendiği yabancı dile hakimiyetinin kendisine verdiği özgüveni ile gerçek bir “örnek kişi” haline gelmiştir.

Buna benzer bir örnek Maya Stoyanova-Worner de veriyor. Kendisi şu an “Derste birlikte” girişiminde çalışıyor ve yeni öğretmenler çekiyor. Maya şunları paylaşıyor:

“Program çerçevesinde çok farklı eski tecrübesi olan ve bundan önce çocuklarla çalışmayan insanlar başvuru yapıyor. Kalifiyesi olmayan bütün uygun adaylar için okuldaki meydan okumalar için hazır olmaları için ek hazırlık sağlıyoruz. Benim programa katılım sebebim, 2011 yılında okul sınıfına giren ilk öğretmenlerin anlattıklarıydı.”

Fotoğraflar: özel arşiv

Çeviri: Rayna İvanova