Dünyaya bakış veya dünyanın her noktasına varabilen en güçlü ifade silahı. Bu, radyodur. Radyoda çehreler yoktur, ancak radyo sözlerle ve müziklerle çehreler, gerçekler yaratıyor. Radyo, hayal gücünüzü uyandırıyor, düşünmeye teşvik ediyor, akla iz bırakmak üzere varıyor. Manipülasyon ve kontrol aracı, bir seste toplanan bilgi ve kültür kaynağı, melodi, ses ahengi.

Bu günde, 120 yıldan fazla bir süreden önce zamanın ilk radyo sinyali yayma ve alma cihazının prototipi yapıldı. O sıralarda bu bulgunun en güçlü kitlesel bilgilendirme araçları haline geleceğini kimse tahmin edemezdi. Bugün bilgi her yerdeyken radyo nasıldır? sorusunu Sofya Üniversitesi’nin “St. Kliment Ohridski”nin Gazetecilik ve Kitle İletişimi Fakültesi’nde radyoculuk öğretim üyesi Lıçezar Toçev’e sorduk:

“İlk baştan farklı olan, günümüzde açıklamaların çok daha kısa olması gerektiğidir. 50-60 sene önce insanlar, evlerinde hareket eden çehreler yoktu. Zamanlar daha sakindi ve insanlar oturup radyo dinleyebilirdi. Bugün bunu yapmak zordur. İnsan, radyoyu diğer bir şey yaparken, mesela araba sürerken veya yemek pişirirken dinliyor. Bu yüzden bugün radyoda içerik daha ilginç olabilmek için daha kısa ve öz olmalı. İnternet sayesinde radyoda canlı olarak dinleyemediğimizi sonradan dinleyebiliriz. Radyoda podcast bizlere kaçırdığımız bilgileri ve müzikleri dinleme fırsatı veriyor.”

“İnternet Radyonun yerine geçebiliyor mu? sorusuna cevaben Lıçezar Toçev şunları söylüyor: “Televizyon belirdiğinde aynı korkular vardı. O sıralarda tiyatrocular ve sinemacılar, dehşete kapılmıştı. Gördüğünüz gibi günümüze dek hem tiyatro, hem sinema, hem televizyon, hem de radyo var. İnternet ise, her insanın bilgiye ulaşım imkanlarını zenginleştiren ancak eski bilgilendirme yollarını kaldırmayan ek bir kanaldır.”

Yeni teknolojilere rağmen radyo, internet ve diğer medyaların varamadığı yerlerde bilgi kaynağı lideri olmaya devam ediyor. Bu açıdan Bulgaristan Radyosu, kısa dalga yayınları ile olağanüstü sonuçlar kaydetmeyi başarmıştı. 11 dildeki zengin kültür-bilgi programları ile kurulduğu 1936 yılından sonraki senelerde Bulgaristan Radyosu, dünya çapında radyo severlerin nabzını tutmayı başarmıştı. Bazı radyo severler, kısa dalga ve online uluslararası yayınlarının UNESCO tarafından maddi olmayan kültürel miras ilan edilmesini önermişti.

Bir çok dinleyici, Bulgaristan Radyosu’nun dalgalarında ülke içindeki “yolculuklarını” devam ettirebileceği, müziğimizi dinleyebileceği umudunu dile getiriyordu. Maalesef Bulgaristan Radyosu’nun sesi kesildi, Bulgaristan Radyosu ancak internette dinleniyor. Ancak internet dünyanın her yerinde yoktur.

Lıçezar Toçev, şunları açıklıyor: “Gerçekten yazıktır, çünkü kısa dalga çok imkan veriyordu. Gerçekten kısa dalga daha pahalı ancak burada Bulgaristan’ın bütün dünyada varlığı söz konusudur.”

Çeviri: Rayna İvanova