Ormanlarımızda sıkça rastlanan ötücü bir kuş türü olan sığırcık kuşu, biyoloji bölümünde okuyan öğrenciler tarafından kurulan kulübün adını verdi. Bulgar dilinde SKORETS olan kuşun adı, “Eğitim ve Gelişme için Ekoloji Merkezli Üniversite Kulübü” isminin kısaltmasıdır aslında. Kulübün kurulması fikri biyoloji bölümünde okuyan heveslilere aittir. Fakültenin boş duran bir laburatuarı kendine yer edinen çevre dostları, burada her çeşit ufak hayvan türlerine bakmaya başladılar. Kulübün birçok amacı var, ama asıl hedef hayvanların davranışlarını ve aralarındaki ilişkilerin gözlemlenmesidir. Kulübün ilk sakinleri bundan 9 yıl önce öğrencilerin evlerinden getirildi. Şu anda en çok türün temsil edildiği balıkları hesaba katmazsak hayvan sayısı 50’yi buluyor. Kulübe gelip türlerin bakımı ve araştırılmasına katılan öğrencilerin sayısı devamlı artıyor. Hatta üniversiteyi bitirip yurt dışına giden öğrenciler bile uzaktan gerek ihtiyaç duyulan malzemeleri, gerekse kulüp faaliyetinin yürütülmesi için irtibatlar sağlayarak desteğini sürdürüyorlar.

Şu an SKORETS topluluğu 500 kişiden oluşuyor. “Kulüp üyeliğinin bize verdiği en önemli şey, buranın bize ait bir yer olmasıdır” diyor 4. sınıf öğrencisi Lina Paunova ve şunu da ekliyor:

“Burada bize ihtiyaç var, ayrıca da ders sonrası boş vaktimizi geçirebileceğimiz bir yer var”. Lina laburatuara, hayvanların yanına her gün, tatilde bile geliyor, böylece tatil günlerinde açlık ve susuzluk çekmelerini önlemiş oluyor. “Burası ailelerin ziyaret etmelerine son derece uygun bir yerdir” diyor Lina ve şunu da ekliyor:

“Her şey üniversite öğrencilerinin artık bakamayıp buraya getirdikleri hayvanlarla başladı. Örneğin artık 8 yıldır burada yaşayan tavşanımız var. Sahiplerinde alerji olunca buraya alındı, en yaşlı hayvanlarımızdandır. Hayvanların farklı mevsimlerde sergiledikleri davranışları gözlemliyoruz, deneyler yapıyoruz. Pencereye koyduğumuz kuş yemliğini de araştırma amaçlı kullanıyoruz. Kış mevsimi yemliğe gelen kuş türleri ve aralarındaki ilişkilere dair bilimsel bir makale yayımladık ve gerek yurttan gerekse yurt dışından yoğun ilgi topladık. Şimdi laburatuarda birçok balık çeşidine bakıyoruz, çünkü derste balık türlerinin davranışlarını izliyoruz. Oysa kulübün asıl amacı eğitim olmakta. Öğrenciler burada gördükleri hayvanları, sonra doğada da tanıyabiliyorlar. Bazen bize yaralı hayvanlar getiriliyor, biz de onları veterinere götürüyoruz. Örneğin ağaçtan düşen bir kuş bize getirildiğinde ne yapacağımızı biliyoruz ve tecrübemizi bizden sonra gelen gençlerle paylaşıyoruz."

Lina Paunova, kulübün laburatuarında insanı yaralayabilen hiçbir yaratık olmadığını ve bu yüzden genç biyologların hayvanları çocukların eline verirken tamamen sakin olduklarını anlatıyor. Çocuklar da buraya seve seve geliyor, hatta hayvanlara isim koyuyorlar. Afrikalı dev salyangoza Boby, gekoya da Şaro adı verildi. “Çocukların hayvanlara yakın olmalarını sağlayarak korkmamalarını, doğa hakkında bilgili olmalarını öğretiyoruz” diyor Lina ve şunu da ekliyor:

“Ekzotik hayvanlarımız en büyük ilgi topluyor. Boa yılanımız, top piton, süt yılan ve geko türlerimiz var. Onlar insanların varlığına epey alışmış bulunuyorlar. Sürüngenlerle nasıl davranacaklarını öğrettiğimizde çocuklar bu hayvanlardan hoşlanmaya başlıyor, hatta evlerine götürmek istiyorlar. Yemliklerin nasıl doğru yere ve şekilde konulacağını anlatıyoruz, hayvanları doğal yaşam alanlarında izlemek üzere çocuklar için geziler düzenliyoruz. Bu arada velilerin bilgi düzeyini de artırmaya çalışıyoruz, çünkü çoğu örneğin sürüngenlere karşı sakıncalı davranıyorlar”.

Fotoğraflar: Gergana Mançeva ve SKORETS Kulübü arşivi

Çeviri: Tanya Blagova