Hazreti İsa’nın Doğuşundan üç gün sonra ilk Hristiyan şehidi Aziz Stefan anılıyor.Kendisi, dullara ve ihtiyaç kişilere sahiplenen Hristiyan Kudüs belediyesinde ilk görevli olarak yer almıştır. Efsanelere göre, Meryem Ana ve İlahiyatçı Aziz Yuhanna, onun ölümüne şahit olmuşlar ve onun için dua etmiştir. Aziz Stefan, son nefesini vermeden önce duşmanlarını afetmesi için Tanri’ya yalvarmış. Geçen zaman zarfında şehit olarak ölümü unutulmuş taa ki, 4. asrın sonunda kalıntılarına rastlanıncaya kadar.

En erken Ermeni ve Latin kaynaklarına göre, Kilise, Hazreti İsa’nın doğuşundan sonra 26 Aralık’ta Aziz Stefan’ı anıyordu. Fakat daha sonra Aziz’i anma günü 27 Aralık gününe aktarıldı. Bugün Aziz Stefan Günü, Kurtarıcının Doğumuna ilişkin yortu günlerden bir tanesidir.

Aziz Stefan’ın ismi, İstanbul’da bulunan Demir Kilisesi olarak bilinen “Sveti Stefan” kilisesine verilmiştir.Bu kilise, Bulgarların kilise bağımsızlık mücadelesinin bir parçasıdır.

Doğu-Batı ekseninde uzanan demir iskeletli yapı üç nefli plan şemasına sahip. Kiliselerin genelde doğu cephesinde, bizim camilerde karşılaştığımız mihrap benzeri dışa taşkın ve bazen dairesel bazen de çokgen bir alan ile karşılaşırız.. Demir Kilise, 19.asrın sonunda, Bulgar toplumunun İstanbul’daki sayısı 50 bini bulduğu zamanlarda inşa edilmiştir. Kilise, 8 Eylül 1898 yılında, Kutsal Tanrı’yı doğuran Meryem Ana'ın doğumunun kutlandığı gün, Piskopos Birinci Yosif tarafından törenlekutsanmıştır.

Halk geleneklerinde Stefanovden, Noel Yortuların oluşturduğu çemberin son halkasıdır ve bu halkayı kapatan da Aziz Stefan Günü oluyor. Bu gün aile lahana turşusundan yapılan etli yemekler ve etli böreklerin süslediği sofrada bir araya geliyor ve yortu törenle kutlanıyor. Gençler, sadıç, vaftiz baba ve anne, daha yaşlı akrabalarını ziyaret ediyor. Stefan, Stefana, Stoyan, Stoiçko, Stroimen ismini taşıyanların da isim günüdür. Nice nice bayramlara!

Çeviri: Şevkiye Çakır