Hepimizin en sevdiği çocuk kitabı vardır. Ana babası uyuturken okuduğu unutulmaz resimleri olan bir kitaptır bu. Çocuk hayallerimizi süsleyen kitaplar. Çocuk gözlerinde canlanan masallar. Bunlar tabi renkli güzel resimler sayesinde olur. Şöyle diyebiliriz. bir kaç nesil Vadim Lazarkeviç'in muhteşem kahramanları ile büyüdü. Bu listeye Lüben Zidarov'un renkli figürlerini eklemeliyiz, 'Patilansko Tzarstvo ' başlıklı bir kitap vardı, onu ise Stoyan Anastasov'un sevimli kahramanları ile hatırlarız. Maalesef çoğu zaman illüstrasyonları yapan kişiler gölgede kalır. Yazar öne çıkar. Ancak çocuklarda güzel zevk oluşturan kitabın dış görünüşü, tasarımı ve resimleridir.

Günümüzde Bulgaristan'da yeni bir illüstrasyoncu nesli yetişmektedir. Cesur ve çok yetenekli Bulgar ressamlardan oluşan yeni bir nesil. Yaratıcılığı sınır tanımaz, teknik ustalıkları dünya düzeyinde. Ve edebiyat klasiklerine yeni görünüm kazandırmaktadır. Sofya kitap fuarını ziyaret edenler buna tanık oldu. İzleyiciler illüstrasyoncuların çalışmalarının ne kadar sorumlu olduğunu da anladılar. Maalesef yerli yayıncılar onları küçümser gibi. Manol Peykov 'Janet 45' yayınevinin temsilcisi kitap tasarımı ve illüstrasyonu arasında fark olduğunu bizde mükemmel illüstrasyoncuların ancak az sayıda iyi kitap tasarımcıları olduğunu izah ediyor ve şunları ekliyor:

'Şimdiki illüstrasyoncular geçen asrın 80’li yıllarında doğdular. Lüben Zidarov duayendir bu alanda, 95 yaşındadır. Onun ardındaniki nesil illüstrasyoncu kayboldu. Orta nesil yok ortada. Çünkü 90’lı yıllarda bu alanda çalışan ressamlar dağıldı. Geçimini sağlamak için başka işler yapmak zorunda kaldılar. Şimdi kitap yayıncılığı geliştikçe o eski örnekleri yeniden canlandırmaya çalışıyoruz'.

Milena Radeva en genç illüstrasyoncuların temsilcisi. Çocuk ktapları ve ders kitapları alanında çalıştı. ABD, Kanada, Avustralya'da yayıncılar ile temasa girdi. Orijinal kişisel stil ve tekniği var. 80’den fazla kitap resimleriyle renklendirildi. Aynı zamanda '20. asırda Bulgar illüstrasyonu' konulu doktora tezi hazırladı. Tez üzerinde çalışırken arşivlerde illüstrasyoncular hakkında çok az bilgi muhafaza edildiğine tanık olur:

'Şimdi genç nesil kendi yolunda yürür. Geçmişteki nesil gibi çerçeveler konmamış önünde. Sınırlar çizilmemiş. İdeolojik kısıtlamalr yok. Eskşden ressamlar birliğinin eleştirinin propagandanın sözü en önemliymiş. Şimdi bunlar yok. Herkes yayın evleriyle irtibata girebilir, kendi sergisini açabilir. İnternet ücretsiz ve herkese açık. Yaratabilirsin , çizip resmedip eserlerini gösterebilirsin. Ben Bulgaristan'da bu alanda çalışmaları araştırırken şuna tanık oldum. Her şey iyi gelişirken, 1990 yılından sonra işler birden bire çöküyor. Bundan dolayı bir fikir doğdu 'Bulgar illüstrasyon' başlıklı bir İnternet sitesini yapmak. Bununla şimdiki sanatçıları da izleme fırsatı buluyorum.' diyor genç illüstrasyoncu Milena Radeva.

Fotoğraflar: özel arşiv

Türkçesi: Müjgan Baharova