Cumhurbaşkanı Rumen Radev’in F-16 Block 70 tipi 8 uçağın alımına dair 4 sözleşmenin onaylanması yasasına veto uygulamasından bir gün sonra Savunma Meclis Komisyonu vetoyu kabul etmedi. Veto, GERB ve VMRO olmak üzere iktidarın bir kısmın ve DPS olmak üzere muhalefetin bir kısmının oyları ile reddedildi. Vetonun Parlamento’da Cuma günü yapılacak oylamada kabul edilmesini bekleyemeyiz, çünkü Cumhurbaşkanının itiraz ettiği yasa aynı güçler tarafından onaylandı.

Buna rağmen, Cumhurbaşkanı dün yaptığı resmi açıklamada sözleşme fiyatının yüksek olduğu, sözleşmede belirtilen F-16 ekipman ve silahlarının memnuniyet verici olmadığını, uçakların tek seferde ödenmesi kararının ise kara ve deniz kuvvetlerinde modernizasyon projelerinin uygulanmasını sekteye uğratabileceği yönündeki gerekçelerini yineledi.

Silahlı Kuvvetler Baş Komutanı olan Cumhurbaşkanı Rumen Radev, hükümet tarafından sözleşmeye bağlanan alım işleminde “Bulgaristan’ın daha sonra altyapı, ulaşım, silahlanma, donatım, eğitim, hizmetler, vergi ve ücretler şeklinde ödemek zorunda olacağı gizli ve belirsiz harcamaların bulunduğunu” öne sürdü. Buna karşılık iktidar, ek harcamaların olacağını inkar etmeden bu tür sözleşmelerde bunların normal olduğunu ve bunları üstlenmenin siyasi karar meselesi olduğunu belirtti. Ancak Cumhurbaşkanı Rumen Radev’in “F-16’ların alımının Bulgaristan vatandaşlarının menfaatleri, ülkenin haysiyeti ve egemenliği pahasına olmaması gerektiği” şeklindeki argümanı da siyasidir.

Cumhurbaşkanının kararlılığı, Parlamento’nun beklendiği gibi vetoyu kesin şekilde reddetmesi durumunda Radev’in iktidarın uçakların ödeneceği kaynakları sağlamak üzere yaptığı Devlet Bütçesi güncellemesine ilişkin yasaya da veto uygulayacağını düşündürüyor. Reddedilmesi kuvvetle muhtemel olan bu veto, işlemin yapılması sürelerine uyulması açısından zorluk yaratacak Amerikan tarafının tekliflerindeki son tarih 5 Eylül olarak belirlendi çünkü:

Savunma Bakanı Krasimir Karakaçanov, son tarihe uyulmamasının olası yeni sözleşmede fiyatın yükselmesi ve daha elverişsiz koşulların sunulmasına yol açacağı yorumunda bulundu.

Uçak zıtlaşması, siyasi tabloda olağanın dışına çıkan bazı farklılıklarla sürüyor. Sözleşmenin onaylanmasına sadece muhalefet partileri BSP ve Volya değil,

iktidar koalisyonunda yer alan milliyetçi partiler “Ataka” ve NFSB de karşı çıkıyor.

Ataka tarafından avcı uçakları konusunda bir yandan GERB ve VMRO ve diğer yandan DPS olmak üzere egzotik bir koalisyonun oluştuğu yorumu yapılırken Volya, “bir sonraki genel seçimlere 1,5 yıl kala yeni koalisyon anlaşmasının yapıldığını” öne sürdü.

Vetonun oylanacağı Cuma gününden iki gün önce Birleşmiş Vatanseverler koalisyonundaki anlaşmazlıklar, olağandışı koalisyon kurulu toplantısı yapılması girişiminin başarızılığında da kendini gösterdi.

VMRO lideri Krasimir Karakaçanov, “Birleşmiş Vatanseverler” koalisyonunun artık mevcut olmadığını söylerken “Ataka” lideri Volen Siderov ise oluşan durum hükümet krizi olduğu için, Başbakan Borisov’un konu ile ilgilenmesi beklentisini dile getirdi.

Başbakan Borisov’un Volen Siderov’un ülkede hükümet krizi olduğu görüşünü paylaşıp paylaşmadığı kesin değil. F-16 uçakları ile ilgili son sarsıntılar “Borisov 3” hükümetinin DPS’nin desteği ile yönetimin temel konularında “Ataka” ve NFSB olmasa da yeterli siyasi desteğe sahip olduğunu ortaya koyuyor.

Cumhurbaşkanının konuşmasından hemen sonra yaptığı eleştirilerin Savunma Bakanlığı sayfasında kesinlikle reddedilmesi bunun bir kanıtıdır.

Çeviri: Tanya Blagova