28 Şubat 1870'te Osmanlı İmparatorluğu’nun Büyük Veziri Ali Paşa, Bulgarların Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nden ayrı bir kiliseye sahip olma hakkını tanıdı. Onlarca yıl Bulgar Kilisesinin bağımsızlık mücadelesinin ardından Sultan Abdülaziz, Konstantinopolis Ekimenik Patrikhanesi çerçevesinde bağımsız bir Bulgar kilisesini kuran bir ferman çıkardı. Bulgar Ortodoks din adamları ve Hristiyanların umutlarını ifade eden bu ferman,
1 Mart’ta İstanbul’da “Az.Stefan” Kilisesinde Bulgar kolonisinin önünde gösterildi.
Milli Kütüphane müdürü Doç.Krasimira Aleksandrova BNR’ye şunları anlattı:
"Ferman, yaklaşık 500 yıllık devletin bulunmadığı şartlarda ve 40 yıllık ulusal mücadeleden sonra resmi olarak tanınan ilk Bulgar kurumunun oluşturulmasıyla bağlantılıdır. Bir sonraki 1871'de Konstantinopolis'te toplanan Kilise-Halk Konseyi tarafından tasarlanan Eksarhlık Tüzüğü ve Sultan’ın Fermanı gereğince Bulgar Eksarhlığı Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Bulgar milletin resmi temsilcisi olarak kabul edilir. ”
“Az.az. Kiril ve Metodiy” Milli Kütüphanesinde Bulgar Eksarhşığı’nın 150. Kuruluş yılı dolayısıyla sergilenen orijinal belgeler arasında Sultan Abdülaziz’in iki dilli fermanı merkezi bir konumdadır .
Kütüphane koleksiyonundaki zengin fotoğraf ve grafik materyaller arasında, sergide ayrıca Eksarh I. Antim'in atanmasıyla ilgili bir belge olan Abdülaziz'in Sultan beratı da yer alıyor.
"Belge 12 Nisan 1872 tarihini taşıyor. Harika kaligrafisi var. Büyüklüğü - 1.50 metre ve 75 santimetre ile çok etkileyicidir.
Yıllar içinde son derece iyi muhafaza edilmiş ve korunmuştur. Ferman ve berat arasındaki fark, ferman Eksarhlık Kurmunun oluşturulması ve beratın Eksarhın tayinini belirtmektedir.
Bizim görevimiz, Konstantinopolis'teki kilise meselesinde, vatanseverlikle, cesaretle, kendi parasıyla , Eksarhlık Kurumunu inşa etmeye başlayan bu büyük Bulgar figürlerinin anısını saygıyla anmaktır."
Milli Kütüphane'de bu belgeleri çok iyi bir şekilde muhafaza etmekteyiz ve çeşitli vesilelerle kamuya sunmaya çalışıyoruz.
Bunu iyi başarılı bir şekilde yaparsak, ulusal özgüven ve gururumuz, tarih bilgimiz ile ilgili olumlu sonuçlar bekleyebiliriz.
Sergide, 19 Şubat 1870'ten itibaren Sultan Fermanı ile onaylanan Bulgaristan bölgelerinin sınırlarını belirten bir Bulgaristan haritası da yer alıyor.
Bulgar Eksarhlığı’nın kuruluşunun yıldönümü vesilesiyle düzenlenen sergi Mart ayı ortalarına kadar görülebilir.
Derleyen: Elena Karkalanoıva (BNR "Horizont" programının röportajı)
Redaktör: İvo İvanov
Türkçesi: Müjgan Baharova
Fotoğraflar: BGNES, BTA ve arşiv
Yaşı en az 340 yıl olarak belirlenen iki sapsız meşe ağacı , İsperih’e bağlı Ludogortsi köyü tarihinin sessiz birer tanığı ve sembolü niteliğindedir. Biri, Ludogortsi ve Golyam Porovets arasındaki yol üzerinde, diğeri ise cami avlusunda yer..
Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz.
Çirpan şehri yakınlarında bulunan “Az. Atanasios” Manastırı, tüm Ortodoks Hıristiyanları için büyük bir nimet ve lütuftur. Manastırın 4. asırda, o zamanki Beroe (günümüzde Stara Zagora) kenti yakınlarındaki eski bir Roma kalesi muhitinde Aziz..
Müslüman-Türk nüfusunun geçmişi bin yıl kadar öncesine giden Bulgaristan’da esas Müslüman topluluğunun oluşumu, Osmanlı döneminde Anadolu’dan yapılan..